İnsanlar arasındaki ilişkilerde bir işin bir başka kişiye verilmesinde kişinin işin ehli ve lâyık olması liyakat olarak adlandırılır.

Bir işin ehil ve layık olmayana verilmesine ise partikülarizm yani bendencilik denir.

Partikülarizm kelimesinin bu toplumdaki tam karşılığı torpil kelimesidir.

Bendencilik fertlerin ya da toplumsal grubun, içinde bulunduğu ya da yakınlarından olan kişiyi bir başka kişiyi veya grubu dışlayarak öncelemesi ve kendi inancını, kültürünü, gelenek ve göreneklerini ya da düşüncesini sürdürmeye devam edecek kişiyi tercih etmesidir.

Çoğunlukla göçmen topluluklarında veya Almanya'da yaşayan Türkler ya da Amerika'da yaşayan Çinliler örneklerinde olduğu gibi azınlık veya kabul edilmekte zorlanılan topluluktan kendini soyutlayarak kendi mahallerini oluşturan topluluklar akla gelir.

Bizim ülkemizde partikülarizm uygulaması genelde hemşericilik veya particilik olarak görülür.

İş ve siyaset alanında da sadece belli bir partinin görüşüne ve bilgilendirmesine inanıp diğer partilerin görüşlerini tamamen reddetmek de bunun siyasi örneğidir.

Sanayilerde, sebze hallerinde veya pazarlarda görülen hemşericilik uygulamaları da aynı şekilde benden olma tercihinin toplumsal hayata yansımalarıdır.

Şimdilerde bizim memleketimizde iç savaş nedeniyle ülkelerini terk ederek Türkiye’ye sığınan Suriyeliler, Afganistanlılar veya Afrikalılara karşı oluşan dışlayıcılık da ırkçılık uygulamalarına kapı açan bir çeşit partikülarizmdir.

Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili seçimlerinin yapılacağı tarihin ilan edilmiş olmasıyla birlikte siyasetin şimdiye kadar hiç görülmemiş şekliyle kutuplaştırılmaya başladığı görülmektedir.

Bendencilik ile başlayan liyakatsizlik ve hukuksuzluk mengenesi arasına sıkıştırılmaya çalışılan siyasi alanda hiç bu kadar bendencilik yaşanmamış ve politik taraftarlık hiç bu kadar kirletilmemişti.

Eskilerde kalan “Darı unundan baklava, incir ağacından oklava olmaz “ sözünü bir kere de politik alanda doğrularcasına ortaya konan bendencilik liyakat olmayınca partikülarizmin boyutlarının büyüklüğünü ispat etmiş oldu.

Bir tarafta bendencilik oluna tepki olarak da ortaya sendenciliğin çıkması kaçınılmaz oluyor. olunca hepsi oluyor işte...

Partikülarizmin özellikle seçim dönemlerinde ortaya çıkmasının ana kaynağının bizin toplumumuzda adaleti ve liyakati önceleyen ahlaklı insan sayımızın az olasını görüyoruz.

Toplumun geneline örnek göstereceğimiz fikir insanlarının ve kanaat önderlerinin az oluşu veya kanaat önderlerinin siyasete kendi elemanlarını yerleştirerek devlet katında yer edinmek ve menfaat elde etmek partikülarizmin artmasına sebep olmaktadır.

Aynı zamanda adaletli bir yönetimi kurmak için iş başına geldiğini ifade eden siyasetçilerimizin de ne yazık ki topluma liyakatli insanlara yer vererek örnek olmak yerine hemşericilik, bizdencilik ve bendencilik yolunu tercih etmesi ortaya binlerce hedefinin doğru olduğuna inandırılan kandırılmış insan topluluklarının birbirine düşman olmasına sebep olmaktadır.

Memleketimizde partikülarizm uygulaması olan bendencilik veya bizdencilik öylesine başını almış gidiyor ki yanlış bir uygulama hatta toplumun tamamı tarafından telin edilmesi gereken bir ahlaksızlık yaşandığında o ahlaksızlığın karşısında durması gereken insanlar, olayı yapanın kendi hemşerileri, kendi siyasi görüşlerinden olması veya düşünce yapısında yer almasına göre sahiplenebiliyorlar.

Bunun tam karşıtı olarak da diğer kesim benden değildir diye yapılan yanlışlığı veya ortaya çıkan ahlaksızlığı yapanın ensesinden tutup adalete teslim etme yerine olayı arka plana atıp kişiyi linç etme haline kadar götürebiliyorlar.

Adalet mefhumunun yok edilerek duyguların ortaya çıkarıldığı her iki durumda da kişilerin takındığı tavır yaptıkları tarafgirlik tam anlamı ile ahlaksızlıktır.

Aslında bu toplumdaki hemen her kesin şikâyetçi olduğu ama maalesef bir türlü kendilerini kurtaramadıkları partikülarizm musibetini ortadan kaldırmak çok kolay ve yapılması gereken de çok zor bir iş değildir.

Dürüstlük ve ahlakı önceleyen bir ciddiyet ile doğru kişilerle yola çıkarak “Yakın akrabaya yardım edin” hadisini yanlış anlamaktan vazgeçip öncelikle aynı hadiste var olan bir önceki adalet ve ihsan ifadelerini ikame edebilsek partikülarizm yerine liyakati önüne geçirmeyi başarabiliriz.

FARKINDA MIYIZ?

Siyasetin hızlandığı, politika kazanının kaynatıldığı bu günlerde önyargılar, vehimler, vesveseler, cehalet, ırkçılık, hemşerilik taassubu, mezhepçilik, adamcılık, kulisçilik, ekipçilik, kellecilik, bendencilik, sendencilik ve “Ya benimsin ya toprağın” felsefesi insanlara alkol ve diğer uyuşturucu maddelerden daha çok sarhoşluk vermektedir.