A. Galip Doğan

A. Galip Doğan

Fikhî Sorular ve Cevapları

Fikhî Sorular ve Cevapları

S.1) Hocam; Sizi Facebook’tan, YouTube’den takip ediyorum. Bazı arkadaşlar ince çorap üzerine mest ediyorlar. Kaynak olarak da Yusuf El Kardavi’nin Çağdaş Meseleler diye birinci kitabını gösteriyorlar. Bir açıklama bekliyoruz.

C.1) Allah rahmet eylesin. Ben merhumun kitaplarını inceledim. Kendisi telfikçidir.

Telfik: Bir meselenin hükmünü birden fazla mezhepten seçilen unsurlardan yararlanarak oluşturmaktır.

Bu şahıs kitabında kan akması Hanefi Mezhebine göre de bozmaz, kadına dokunmak abdesti bozmaz, kan içmek helaldir, radyo televizyonlara, camilere de zekât verilir demektedir.

Bahsettiğiniz kitabın 220 sayfasında çorap üzerine mesh verilir, çalgılı düğünler olabilir der.

Meshin şartları vardır. Onlar yerine gelmedikçe mesh olmaz. Dört Mezhebe göre ayakların yıkanması farzdır.

Hanefi Mezhebine göre Meshin Şartları:

  1. Abdest alırken ayakları yıkadıktan sonra meshin giyilmesi

  2. Mest ’in mesh edilmeye elverişli olması

  3. Mest ‘in içine su geçirmeyecek şartta olması

  4. Mest ‘in en az 8 km yürüyecek kadar sağlam olması

  5. Mest ‘in bağsız olarak ayakta durması

  6. Mest ‘in üç parmak girecek kadar yırtık veya delik olmaması

  7. Mest ‘in topukları kapatması şarttır.

Not: Bunlara göre ince çorap üzerine mesh etmek kesinlikle caiz değildir.

Şafii Mezhebine göre Meshin Şartları:

  1. Abdesti tam aldıktan sonra bozulmadan mesti giymek

  2. Mest ‘in ayakların yıkanması şart olan yerleri örtmesi

  3. Mest ‘in temiz olması

  4. Mest ‘in deliksiz sağlam olması. Delik ister büyük ister küçük olsun mesh caiz olmaz

  5. Üst üste iki mest giyenlerin mesh ederken birini çıkartması gerekir.

  6. Mest üzerine çorap giyilirse çorap üzerine mesh etmekte caiz olmaz.

Görülüyor ki Şafii Mezhebine göre de çorap üzerine mesh caiz olmaz.

(Kaynak: Asrın Meselelerine Fetvalar. Muhammed Konevi)

Not: Her kuşun eti yenmez. Her fetva ile de amel edilmez. Bunlara dikkat ediniz.

S.2) Hocam: Öşür (Aşara) nedir? Türkiye ‘de öşür var mıdır? Miktarı nedir? Açıklar mısınız?

C.2) Öşür: Aşara= 10 demektir.

Öşür; Nasıl nakit paranın zekâtı varsa, hayvanların, madenlerin zekâtı varsa tarladan çıkan mahsulünde zekâtı vardır. Buna öşür denir. Vermek farzdır.

1926 yılına kadar toprak devletindi. Devlet kiraya verir, hem kira hem öşür alınmazdı. 1926 yılında toprak özelleşti, alınır satılır hale geldi Türkiye topraklarında da öşür vardır. 10/1, 20/1 çıkan mahsulden zekâtı verilecektir.

Mahsulün Zekâtı Nasıl Verilir:

Peygamber Efendimiz (SAV) bir Hadis-i Şeriflerinde: “Ayağından salınan yağmur suyu ile sulanan mahsulden 10/1 (onda bir) deve ile motorla, cereyanla sulanan araziden elde edilen mahsulden 20/1 (yirmide bir) öşür verilir” buyurmaktadır.

(Kaynak: Buhari, Müslim, Tirmizi-Zekât Bahsi)

Öşür ile ilgili Allah (CC) Kur’an-ı Kerimde Enam Suresinin 141. Ayet-i Kerimesinde şöyle buyurur: “Hasat mevsimi gelince onların hakkını verin” öşürünü verin diye emrediliyor.

Allah (CC) Bakara Suresinin 267. Ayet-i Kerimesinde: “Ey iman edenler! Kazandığınız malların temizlerinden zekât verin. Topraktan çıkaran biziz Topraktan sizin için çıkardığımız mahsulden zekât veriniz”

S.3) Hocam; Biz Konya’dan arıyoruz. Tarlaya gübre atıyoruz, suluyoruz, çalıştırdığımız işçilere ücret ödüyoruz. Öşür verirken yaptığımız masrafları düşecek miyiz? Açıklar mısınız?

C.3) Hanefi ve Şafii Mezheplerinin ortak görüşüne göre; öşür hesaplanırken ondan su masrafı, mazot masrafı gibi masraflar düşülmez. Tarla yağmurla sulanırsa öşürünü 10/1 olarak, cereyanla, mazotla sulanırsa o takdirde 20/1 olarak öşürünü verirsiniz. Bu şekilde zaten masraf düşülmüş olduğundan başka da bir masraf düşülmez.

İbni Abidin şöyle der: At veya öküz ile çift süren işçi, kanal temizleme ücreti gibi masraflar düşülmez. Kıraç tarladan 10/1, sulanan tarladan 20/1 oranında zekâtı verilir.

(Kaynak: İbni Abidin 2/5)

S.4) Hocam; Mahsul ne kadar olursa öşür verilir. Açıklar mısınız?

C.4) İmamı Azam’a göre; çıkan mahsul ne kadar ve ne miktarda olursa olsun zekâtı verilecektir der.

Yalnız; İmamı Ebu Yusuf, İmamı Ebu Muhammed ve İmamı Şafii’ye göre; zekâtın verilebilmesi için çıkan mahsulün 5 vesk olması gerekir. Buda 954 kg eder. Bir tonun altındaki mahsullerin zekâtı yoktur derler. Yani evlerin önündeki, bahçedeki 954 kg’dan az olan mahsulün zekâtı yoktur derler.

Türkiye’de yapılan uygulama 3 imamın söylediklerine uyularak verilmiyor. Bir tonu aşarsa o zaman o mahsulün öşürü farz olur.

S.5) Hocam; Elde edilen mahsul elde kalırsa o senenin zekâtı tekrar verilecek mi? Açıklar mısınız?

C.5) Para, altın, gümüş elde kalsa dahi zekâtı verilecektir. Ancak mahsul elde edildikten sonra öşür verildikten sonra elde kalsa dahi bir daha öşür verilmez. Toprak mahsulleri yıllarca kalsa da bir defa öşür verilir. Bu yeterlidir.

Öşürde mahsulden verdikten sonra, mahsulden elde edilen saman, yağ vs. gibi mahsullerin öşürü olmaz. Zeytinin öşürünü verdikten sonra zeytinin yağından öşür olmaz.

S.6) Hocam: Benim tarlam var. Ben bu tarlayı icara veriyorum. Bir hoca sen tarla sahibisin öşür vereceksin diyor. Siz ne dersiniz?

C.6) İmamı Ebu Yusuf ve İmamı Muhammed’e göre; Öşür tarladan değil tarladan elde edilen mahsulündür. Ekilmeyen tarlanın öşürü olmaz derler.

İmamı Azam’a göre; Toprağın zekâtı kiraya verene aittir. Zekât toprağın bir vergisidir der.

Burada (İmameyn) İmamı Ebu Yusuf ve İmamı Ebu Muhammed’in görüşü tercih ediliyor. Kiracı elde edilen mahsulün durumuna göre 10/1 veya 20/1 öşürünü verecektir.

Şafii Mezhebine göre; Bir kimse toprağı kiralayıp ekse ve içine meyve dikse bunlardan zekât vermesi farzdır. Yani kiralayan öşür verir.

Öşür; emanet alana, kiralayıp ekene aittir. Çünkü öşür tarlanın değil mahsulün zekâtıdır. Öşür toprağına ait değildir.

(Kaynak: M. Konevi – Fetvalar)

S.7) Hocam; Antalya Serik’ten arıyorum. Biz sizi Facebook’tan, YouTube’den takip ediyoruz. Biz bir tarladan 3 veya 4 sefer mahsul aldığımız oluyor. Her mahsulün zekâtını ayrı ayrı mı vereceğiz? Yoksa bir ürünün zekâtını verince diğer mahsullerin zekâtını vermeye gerek var mıdır? Açıklama yapar mısınız?

C.7) Öşür tarladan elde edilen mahsul için farz kılınmıştır. Çıkan her ürün hesaplanır kıraç ise 10/1, motor veya cereyanla sulanıyorsa 20/1 oranında zekât verilmesi farz olur. Her çıkan mahsulün ayrı ayrı zekâtı verilecektir. Her yeni ürün çıktığında öşürü verilecektir. Öşür çıkan mahsule farzdır.

S.8) Hocam; Biz arıcılık yapıyoruz. Arının zekâtı var mıdır? Zekâtı zaman zaman ikram ediyoruz yediriyoruz. Açıklar mısınız?

C.8) Hanefi Mezhebine göre; Çıkan balın zekâtı vardır. Toprak mahsullerinde olduğu gibi baldan da 10/1 öşür verilecektir. Bunu vermek farzdır. Tabi bu inanmış iman etmiş insanlar için farzdır. Hasan için farzdır. Hans için farz olmaz.

Şafii Ulemasının bazıları; süte kıyas yaparak nasıl sütte zekât yoksa balın da zekâtı yoktur derler. En güzeli zekâtını verelim.

(Kaynak: Fethül Kadir)

S.9) Hocam; Bu yıl Hacca gitmiştim. İhramı giydikten sonra Arafat’a çıktık. Müzdelife’ye geldik. Cemerratta şeytan taşladık. Banyoya girince içimde külotumu unutmuşum. Utancımdan soramadım. Ne yapacağız? Yanlış mı oldu? Açıklama yapar mısınız?

C.9) Erkekler ihram giydikten sonra içine giyilen çamaşırlar 12 saatten az olursa sadaka lazım gelir. 12 saatten uzun olursa ceza olarak bir koyun veya keçi kurban etmek gerekir. Size bir kurban vacip olmuş. Onun kesim yeri ancak Mekke’dir. Umre ’ye gidenlere para verirsiniz sizin adınıza orada bir kurban keserler. O kurbanı burada kesemezsiniz.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
1 Yorum
A. Galip Doğan Arşivi
SON YAZILAR