Halife Harun Reşid bir gün ihtişamlı, lüks sarayında otururken sarayın damından sesler duyar. Muhafızlar bakarlar bir adam damda dolaşıyor. Palas pandıras yakalayıp getirirler, adamı sorguya çekerler. “Kimsin, necisin, sarayın damında ne işin var?”

Damda dolaşan şahıs Behlül Dane’dir. Damda ne aradığına ise şöyle cevap verir: “Efendim, develerimi kaybettim, onlar arıyorum!”

“Behey adam damda deve mi aranır?” sorusunun cevabı ise düşündürücü:

“Siz bu ihtişamlı sarayda, atlaslar, ipekler içinde Allah’ı ararsınız; bu normal de, benim damda deve aramam mı garip? Ne var bunda?”

****

Behlül Dane’yi alırlar, halifenin huzuruna getirirler, halife kızgındır. Öfkesinden yerinden kalkıp kalkıp oturur. Bir ara halife kalkınca Behlül, o muhteşem tahta oturuverir.

Zaten suçludur(!) bu sefer suçu katmerlenmiştir. Alırlar adamı, falakaya yatırırlar. Dayağı yedikçe ağlayıp sızlayacağı yerde kahkahayla gülmeye başlar.

Herkes şaşkındır. Halife bizzat sorar:

“Niçin ağlayacağın yerde gülüyorsun?”

Behlül cevap verir:

“Sultanım, ben bu görkemli koltuğa 2 saniye oturdum, bu kadar dayak yedim, siz 24 saat ve yıllardır oturuyorsunuz, Allah bilir ne kadar dayak yiyeceksiniz!”

****

Halife anlamış ki bu Behlül boş adam değil. Bundan sonra arasıra kendisiyle konuşup nasihat almak ister.

Bir ara uzun süre görüşememişler. Halife merakta iken Behlül saçı başı dağınık vaziyette uzun bir yoldan gelen yolcu gibi çıkmış gelmiş.

“Hayrola, nerelerdeydin, çoktandır görüşmüyorduk?”

Behlül cevap vermiş:

“Efendim biraz ateş lazım oldu da bulamadım, gidip cehennemden alıp geliyim, dedim.”

Şaşkın halife “Alabildin mi bari?” diye sorunca, Behlül:

“Ne gezer” demiş. Cehennemin bekçileri kapıda bana:

“Burada ateş falan yok, herkes kendi ateşini dünyadan kendisi yüklenir, gelir!” dediler ve bana ateş vermediler, demiş.

****

Bazı kitaplarda Behlül Dane yerine “Meczubun biri” ifadesi geçiyor. Eh, Meczuplar böyle laf ediyorsa biz akıllılara(!) ne demek düşer, bilmem?