A. Galip Doğan

A. Galip Doğan

Fıkhî Sorular ve Cevapları

Fıkhî Sorular ve Cevapları

S.1 ) Hocam aramızda tartışıyoruz banka bize maaşımız dışında promosyon adında bir para veriyor. Bazı hocalar bu hediyedir, helal diyorlar size güveniyoruz, bu paralar helal mıdır? Almayalım mı? Veya nereye harcayalım açıklar mısınız?

C.1) İmam-ı Azam ve İmam-ı Şafi’ye göre; bir adamın parası gayri meşru yoldan kazanıyorsa, haramla iştigal ediyor, onun davetine gitmeyin, onun yemeğini yemeyin diyorlar. Böyle olunca benim aylık maaşım, belli kurumlara paralar yatıyor, çalışan veya emekli olsun maaşlar 3, 4 gün sonra alınıyor. Gününde alınmıyor. bundan 15 gün önce resmi rakamlar gecelik repo faizleri %45 diye ilan ettiler. Bankalar kazandığı bu faizlerden müşterilerine veriyor. Banka zaten faizle çalışıyor. Haramla uğraşıyor. O verdiği para haramdır, almak caiz değildir. Kaynaklarla açıklayalım. Din işleri yüksek kurulu, banka promosyonu caiz midir? Sorusuna caiz değildir diye fetva vermiştir. 20 Ağustos 2022 Din İşl. Yük.Kur.18.08.2017 haramdan gelen para helal değildir. İbn-i Abidin.

Bankada bu para bırakılamaz neden bankaya yardımcı olmamak için alır, kamuda yapılan yol, wc’ler veya kitap kırtasiye alamayan öğrencilere verilebilir, yalnız gıdaya vermemek gerekir, kendisi de yiyemez.

S.2) Hocam ailem bir erkekle beni evlendirecekler, bana mihir olarak ne istersin dediler ben de mihirim olarak bir hac ve umre istiyorum dedim. Bu doğru mudur? Mihir yerine geçer mi? Açıklar mısınız?

C.2) Hanefi Mezhebine göre, nikahta mihir vacibtir. Mihir kadının hakkıdır. Hac ve Umre yüklü para demektir. Siz mihir olarak hac ve umre isteyebilirsiniz bu sizin hakkınız. Kendi isteğinizdir, caizdir. Bunu bir senetle kesinleştirin.

S.3) Hocam biz Viyana’dayız. Camii satın aldık, gayri müslim bir alman bize beş bin Euro verdi. Bunu alabilir miyiz? Açıklar mısınız?

C.3) Şayet adam ticaretle uğraşıyorsa veya aldığı maaştan biriktirip vermişse alabilirsiniz. Adam meyhane işletiyorsa, zehirli maddeler satarak insanları zehirliyorsa o tip bağışları almayın. İmam-ı Azam ve İmam-ı Şafi şöyle der; Birinin kazancı gayri meşruysa, faizden, içkiden, kumardan kazanıyorsa o tip adamların davetlerine gitmeyin. Yemeklerini yemeyin der.

İmam-ı Azam Fıkhül Ekber adlı eseri say.353 den itibaren küfür bahsinde harama besmele çekilmez. Harama besmele çeken dinden çıkar. Karısı da boş olur, der. Harama besmele haramdır.

Alman’ın verdiği parayı şadırvana, wc.lerine veya oranın çeşmelerine, malzemelerinde kullanın. Birde orada camiler alınırken bankadan kredi alınıyor kesinlikle caiz değildir. Alan da önderlik eden de mesul dur, faizdir.

S.4) Hocam ben açık kalp ameliyatı geçirdim. İki alman bana kanları uygun olduğu için kan verdiler. Ben şimdi ayağa kalktım, namazımı kılıyorum. Sende gayri Müslim kanı var, senin namazın olmaz diyorlar ben bundan ciddi rahatsızım, vicdan azabı çekiyorum. Sizi yutuptan takip ediyorum, size güveniyorum, açıklamanızı bekliyorum.

C.4) Tedavi maksatlı yapılan nakillerde, organ naklinde verenin Müslüman ve gayri Müslim olmasında bir fark yoktur. İnanç onun kalbiyle ilgilidir. Kanıyla ilgisi yoktur. Senin kıldığın namazına, orucuna bir ters etkisi yoktur. Gönül rahatlığıyla ibadetini yap, kulluğunu yapmaya çalış, Allah cc. kabul etsin.

S.5) Hocam sizi Karaman’dan arıyorum. Kanal42 den takip ediyoruz. Alışverişte müşteriyi aldatmanın dinde yeri, hükmü nedir? Bir de sahte malı satarken iyi diye yemin ediyorlar dini hükmü nedir? Açıklar mısınız?

C5) Alışverişte sahtekarlık, yalan beyanda bulunmak, kötü bir malı satarken iyi diyerek yemin etmek haramdır. Kul hakkı vardır. Birde yeminin keffareti lazım gelir. 20 fakirin doyurulması yeminin kefaretidir.

Hanefi ve Şafi Mezheplerine göre; Bu tür alışverişler kesinlikle haramdır. Nitekim Peygamberimiz (S.A.V) şöyle buyurur; “Alışverişte…alışverişte müşteriyi yanıltmaktan menetmiştir.”

Peygamberimiz (S.A.V) bir konuda şöyle buyurmuştur; “Ümmet beş şeyi terk ederse başlarına beş bela gelir.”

1- Zina çoğalırsa, Allah cc. bilinmeyen hastalıkları başlarına bela eder. (covid, maymun çiçeği, cinsel hastalıklar.)

2- Zekat, tarladan kalkan mahsulün öşürü verilmezse. Yağmurlar mevsimsiz yağar.

3- Faizli alışveriş artarsa. Bereket olmaz.

4- Alışverişte hile olursa, para darlığı enflasyon sıkıntısı olur.

5- Yalancılık yayılırsa güven kalmaz, itimat kalmaz haset fesat artar.

S.6) Hocam benim birinde alacağım vardı. Bir yıl geçti ödemedi, şimdi ödemek istiyor. Enflasyona göre ben ona para dışında vade farkı alabilir miyim? Açıklar mısınız?

C.6) Biz genelde cevaplarımızı Hanefi ve Şafi Mezheplerine göre açıklama yapıyoruz. Hanefi ve Şafi Mezheplerine göre, borcunu zamanında ödemeyenden, vade farkı almak faizdir, haramdır. Fark alamazsınız bunu faiz olarak kabul etmiş.

Hadis; “Kim faiz yerse anasını Kabe de zina etmiş gibidir.” Buyurur.

Peygamberimiz S.A.V) şöyle buyurur.

”Zenginin vereceği borcunu geciktirip vermesi zulümdür.” Buhari Mülim Ebu Davud

Yani sizin beklentiniz, şartınız, isteğiniz olmadan bir hediye verilirse onu alabilirsiniz.

S.7) Hocam seferi iken namazlara niyet ederken seferi namazı diyecek miyiz? Açıklar mısınız?

C.7) Seferi olan bir kimse namaza başlarken, seferi namazı, özür namazı diye ayrı bir niyete gerek yok. Kalbi niyet yeterlidir. Hadis; “İnne mel a malü binniyet.” “Ameller niyete bağlıdır.” İmam-ı Azama göre seferde farzları iki rekat kılmak lazım. Çünkü azimettir. İki rekat kılmak vaciptir. Mukim bir imama uyarsa imama tabi olur 4. Rekat kılar.

S.8) Hocam biz ilçe Merkezinden Konya’ya giderken 90 Km. yazıyor. Biz şehir merkezinden mi? Hesap edilecektir. Açıklar mısınız?

C.8) Çıkışlarda mahrac denilen yerden ölçü alınır. Yani çıkışta o şehrin son evleri baz olarak alınır, girdiğin yerinde ilk evleri baz olarak alınır. Şehir merkezinden ölçü alınmaz. Mesela Konya Beyşehir, Seydişehir. Konya , Ilgın, Konya seferiliği tutmuyor.

S.9) Hocam ulusal bir kanalda ölüye Kur’an okunmaz, ölü Kur’an okuyanı duymaz, tanımaz. Kur’an diriye okunur Kur’an ölü kitabı değildir. Ölen adına hayır da yapılmaz o ölmüştür, dedi buna açıklama yapar mısınız?

C.9) Peygamberimiz (S.A.V)in kabrini ziyarete gittiğinizde ne yapacağız çelenk mi götüreceğiz? Orada Kur’an, Salavat okumayacak mıyız? Konuyla ilgili Peygamberimiz (S.A.V) şöyle buyurur. “men zerani kabri vecibet lehü şaffati.” “Kabrimi ziyaret edene şefaatim vacib olur.” Buyurur.

Başka bir hadiste şöyle buyurur. “Dünyada iken tanıdığı bir mü min kardeşinin kabrini ziyarete gelince ona selam verince, hiçbir kimse yoktur ki kabirde yatan kimse onu tanımasın ve selamını iade etmesin.” Beyhaki

Başka bir hadiste ise şöyle buyrulur. “Amelleriniz ölmüş kabirde yatan akrabalarınıza gösterilir. Yatan görür. Amelleriniz iyi olursa sevinirler “Allah’ım daha ziyade et” derler. Ameller kötü olursa “Allah’ım onları hidayete erdirmeden onların ruhlarını alma” diye dua ederler. Peki öyleyse Kur’an okunmaz diyen mi yalan söylüyor? Yoksa ölü sizi görür ruhuna Kur’an okuyun diyen mi doğru söylüyor? İmanı olan Allah’ı ve Peygamberini seven kimse Peygamberini dinler sünnetine uyar.”

Öyleyse cennet neuz. cehennem lüzumsuz değilmiş.

Rabbim onları ıslah eylesin, bizi de ehli sünnetten ayağımızı ayırmasın.

S.10) Hocam internetteki ürünleri, ilahileri, güzel konuşmaları izinsiz indirmek uygun mudur? Dinen caiz midir? Açıklar mısınız?

C.10) Başkasının emeğini, ürününü gasp anlamına gelir. Kul hakkı olur. İzin alınmadık haberi olmadan rızası izni olmadan almak aktarmak caiz olmaz. çünkü kul hakkına girer. Kur’an Necm suresi 39.ayet şöyle buyrulur; “ve en leyse lil insani ille me saa” “insan için ancak çalıştığının mükafatı vardır. Hecm-39

Peygamberimiz (S.A.V) şöyle buyurur;

“Hiçbir kimse elinin emeğiyle kazandığını yemekten daha hayırlı bir kazanç yememiştir.” Buhari,

Emek mahsulü çalışmanın sonucu olarak internet ortamına geçirilmiş olan program, yazılım, kitap, müzik, ilahi vs. gibi ürünleri sahibinin izni rızası olmadan kullanmak caiz değildir.

Ali Galip DOĞAN/İrşad Dayanışma Vakfı Başkanı

Fi emanillah maas Selame

07.04.2025

[email protected]

İrtibat Tel: 0.332.352 42 13

GSM: 0.505.772 15 93 – 94

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
A. Galip Doğan Arşivi