Konya esnafı zor durumda: Bu etkenden dolayı karın tokluğuna çalışıyorlar!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), şubat ayı enflasyon verilerini açıkladı ve Mart 2025’te uygulanacak olan kira artış oranı belirlendi. 12 aylık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ortalamasına göre hesaplanan yeni oran yüzde 53,83 olarak açıklandı. Kira fiyatlarında yaşanan fahiş artış sonrası 2022’de yürürlüğe konulan yüzde 25 zam sınırı, Temmuz 2023’te bir yıl daha uzatıldı. Yaklaşık iki yıldır uygulanan zam sınırı, 1 Temmuz 2024 itibarıyla son buldu. Sınırın kalkmasının ardından kira artışları eskiden olduğu gibi 12 aylık ortalama enflasyon üzerinden hesaplanacak.

KİRA ARTIŞ ORANI NASIL BELİRLENDİ?

Türkiye’de konut ve iş yeri kira artış oranları, TÜİK tarafından her ay açıklanan TÜFE verilerine dayanarak belirleniyor. Özellikle kira sözleşmelerini yenileyecek olan vatandaşlar için bu veriler büyük önem taşıyor. Bu süreçte, 12 aylık TÜFE ortalaması dikkate alınıyor. Kiracılar ve ev sahipleri, TÜFE’ye göre belirlenen bu oranı esas alarak kira artışını hesaplıyor ve yeni sözleşmelerini yapıyor. Şubat ayı enflasyon verilerinin duyurulmasıyla birlikte Mart 2025’teki kira zam oranı yüzde 53,83 olarak kesinleşti. Mart ayında kiralarını güncelleyecek olanlar, bu oranı kullanarak yeni kira bedellerini belirleyebilecekler. Mevcut kira bedeli 25 bin TL ise Mart 2025 için yüzde 53,83’lük artış oranı uygulandığında, kira artış tutarı 13 bin 457,50 TL olacak. Bu durumda, yeni kira tutarı 38 bin 457,50 TL’yi bulacak.

ESNAF İSMAİL ER: BELİMİZ BÜKÜLDÜ!

Bedesten esnaflarından giyim sektöründe hizmet veren İsmail Er, son dönemde yaşanan kira artışlarının esnaf üzerinde ciddi bir yük oluşturduğunu belirtti. Er, "Ülkemizde zaten düşmeyen bir enflasyon var. Vatandaşın alım gücü her geçen gün azalıyor. Eskisi kadar alışveriş yapılmıyor ve biz iş yapamıyoruz. Kira parasını çıkarabilirsek şükredeceğiz" dedi. Mart ayı itibarıyla kiralarına yüzde 50 zam yapıldığını ileri süren İsmail Er, 20 bin TL olan kirasının 30 bin TL'ye yükseldiğini ifade etti. Er, sadece kira bedelinin bile ciddi bir maliyet oluşturduğuna dikkat çekerek, "10 metrekare dükkanımın kira bedeli, 30 bin liraya yükseldi. Sadece kirayla kalsak yine iyi ama vergisi, sigortası, elektrik, su, personel gideri derken gerçekten belimiz bükülüyor. Bu durumla başa çıkabilmek için ürünlerimize zam yapmak zorunda kalıyoruz" diye konuştu. Er, bunun da yeterli olmadığını, vatandaşın alım gücünün her geçen gün düştüğünü dile getirdi. Er, "İşlerimiz pek iyi değil. Çünkü insanlarda alım gücü falan kalmadı. Her şeyin fiyatı artıyor ama halkın harcayabileceği para azalıyor" diyerek, esnafların zor durumda olduğunu vurguladı.

HERKES HAKLI AMA ÇÖZÜM BULUNMALI!

Konya Emlakçılar Odası Başkanı Sedat Altınay, son dönemdeki kira artışları ve yüksek enflasyonla ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu. Altınay, kiraların yükselmesi konusunda “Herkes haklı. Mülk sahipleri kendine göre, kiracılar kendine göre hükümet ise kendine göre haklı. Mülk sahipleri yatırım yaparak gelir elde etmeye çalışıyor, kiracılar ise artan maliyetlerle başa çıkmaya çalışıyor. Yaşanan probleme adil bir çözüm bulunması şart” dedi.

FAİZ DÜŞÜYOR, DOLAR VE ALTIN YÜKSELİYOR!

Dükkan kiralarındaki yüksek artışı ve faiz oranlarını da değinen Altınay, daha sonra konuşmasını şöyle sürdürdü: “Geçen yıl 20 bin TL’ye kiralanan bir iş yeri şimdi 30 bin TL oldu. Aynı yerde 6 bin TL’ye oturan bir kiracı da var. Eğer bu artış kabul edilmezse, iş yapabilmek mümkün olmayacak. Faizlerin eski seviyelere, yani yüzde 8-9 oranlarına düşmesi lazım. Bu, hem esnafı hem de mülk sahiplerini rahatlatacak, Faiz indirildikçe, döviz ve altın fiyatları yükseliyor. Bu, bir çelişki yaratıyor. Bankada bir milyonu tutan bir kişi, aylık 40 bin TL kazanabiliyor. Aynı parayı gayrimenkule yatıran bir mülk sahibi, 10 bin TL gibi bir gelir elde ediyor. Bu yüzden parasını faizde değerlendiren vatandaşlar da var. Hükümetin aldığı faiz indirimi kararlarını olumlu buluyoruz ancak bu adımların enflasyonla mücadele açısından daha kapsamlı olması gerekir. Hükümet, faiz indirimi ile ekonomiyi canlandırmaya çalışıyor. Ancak enflasyon hala yüksek, bu nedenle faizlerin düşmesi gerektiği kadar etkili olamıyor.”