Tuba Subaşı Adıbelli

Tuba Subaşı Adıbelli

Güzelliğin metoforik dili: Ebru sanatı

Sanatın doğru bir biçimde tanımlanabilmesi için öncelikle onun insan yaşamının gereklerinden biri olarak kabul edilmesi gerekir bu şekilde değerlendirildiğinde sanat insanlar arasındaki iletişim yollarından biri haline gelir.

Güzel ve güzellik kavramının biçim dili olarak tanımlanabilecek Ebru sanatı ise, soyut alandan somut bir forma geçme eylemidir.  Ebru sanatında estetik bir çözümleme yapacak olursak, Platon’dan günümüze kadar gelen güzellik anlayışının karşılığıdır diyebiliriz.

Her şeyin en mühim noktası, başlangıçtır.(Platon)

Descartes, düşlerini aktarırken muhayyile, bilgeliğin tohumlarına çiçek açtırır der. Bu impulsion, zihinsel süreçte kişiyi üretmeye ve paylaşmaya iter. Bu yönlendirmeye ise sanat aracılık eder. Kişisel farkındalıkların artması ve kişinin niteliksel-niceliksel gelişmesi bu süreçlerin mahsulüdür.

Ebru Sanatı her ne kadar beceri temelli bir sanat gibi görünse de büyük oranda entelektüel bir birikimin sonucudur. Kişinin melekelerini geliştirmeden evvel duygusal ve mental gelişmişlik düzeyi sanatsal performansını etkileyecektir. Platon’un” Sanat , bir bilgidir, ama aklın direk sağladığı bir bilgi değil, duyusal bir bilgidir” söylemi sanatçının, sanatını icra etmeden evvelki birikiminin önemini ve uygulama sürecindeki içsel tavrını ifade etmektedir.

Etimolojik sententezlere girmeden Ebru sanatını ifade etmek gerekirse, sanatın olmazsa olmazı olan tavır, duyumsama, kontemplationun yoğun olarak kullanıldığı bu sanat, kendine has tekniklerle ve uzun bir hazırlık sürecine ihtiyaç duyar. Hazırlanan ve tekneye alınan suyun üzerinde boyalarla oluşturulan, desenlerin kağıda veya belirlenen bir materyal üzerine aktarılmasıyla yapılan geleneksel bir sanattır. Ebru kitap süsleme sanatı ve kitap ciltlerinde yan kağıdı olarak tanınmış, tarihsel süreçte ise geleneksel bir sanat haline gelmiştir. Usta- çırak yöntemi ile öğretilen bu sanat farklı ekoller ve üsluplar ile belki de en çok uygulanan sanat dallarından biridir. Toplumun her kesiminde özel bir ilgi uyandırması, kullanılan malzemelerde geleneksel boyaların yerine kimyasal endüstrinin dahil olmasıyla da en çok dejenere edilen sanat alanıdır diyebiliriz.

Bu sanatın uygulayıcılarını takip ettiğimizde alana kazandırdıklarının yalnızca uygulama değil tefekkür ve yenilik olduğunu görüyoruz. Şebek lakaplı Mehmet Efendi, Hatip Mehmet Efendi, Şeyh Sadık Efendi, İbrahim Ethem Efendi, Hezarfen Necmeddin Okyay, Mustafa Düzgünman gibi isimleri hem Ebru Sanatının ilk uygulayıcıları hem de isimleri ile anılan tekniklerin öncüleri olarak sayabiliriz. Hikmet Barutçugil, Fuat Başar, Alpaslan Babaoğlu, Sadreddin Özçimi gibi günümüz önemli Ebru sanatçılarını zikretmeden de geçmeyelim.

Ebru Sanatı, 2014 yılı itibariyle ülkemiz adına UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesine kaydedilmiştir. Bu önemli adım ile akademik anlamda Ebru Sanatı ile ilgili çalışmalar artarak devam etmektedir. Bu sanat alanı, sadece bir performans sanatı olmayıp alt metni iyi okunduğu taktirde sanat felsefesinin çok önemli bir temsilcisi olduğunu bizlere ifade etmektedir.

Sanat felsefesinin sorduğu temel sorular: Güzel nedir? Ve herkesin zihninde ortak bir estetik yargı mevcut mudur? Bu soruya istinaden, Sanat, fikirleri-düşünüleni veya arzu edileni çeşitli boyutlarda gerçekleştirme hareketi olduğuna göre, Ebru Sanatının, güzele yönlendiren, uygulayana ve izleyene estetik farkındalıklar kazandıran zamansız bir sanat olduğunu düşünüyoruz.

Bilgili insan, bildiği şeyi algılayan insandır, bilgi algıdır. Platon

adsiz-001.jpg

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Tuba Subaşı Adıbelli Arşivi

Seyahat ve Sanat: İstanbul

23 Kasım 2022 Çarşamba 07:00

Akıl ve Duygu Paradoksu: SANAT

26 Ekim 2022 Çarşamba 07:00

Bir Duygu Biçimi Olarak Sanat

27 Eylül 2022 Salı 07:00

Eğitim-Öğretimde Sanatın yeri

12 Eylül 2022 Pazartesi 07:00

Tarihin Ara Sokakları : TAHRAN

25 Ağustos 2022 Perşembe 07:00

Tarihin Ara Sokakları: İSFAHAN

19 Ağustos 2022 Cuma 07:00

Tarihin ara sokakları: Şiraz

30 Temmuz 2022 Cumartesi 07:00

Tarihin Ara Sokakları (1): TEBRİZ

14 Temmuz 2022 Perşembe 07:00

Seyahat ve Sanat: Konya

02 Haziran 2022 Perşembe 06:27

Popüler kimlik, kültürel miras (2)

10 Mayıs 2022 Salı 07:00