Telgraf tarihe karışıyor

Günümüzde PTT tarafından kullanılan telgraf sistemi aslından tamamen farklı. Resmi kurumlar ve vatandaşlar özel mesajları için hâlâ telgraf kullanmaya devam ediyor. 2013 yılında Konya'da 3 bin 611 telgraf çekildi.

İki merkez arasında mors alfabesi yardımıyla yazılı haberlerin veya belgelerin iletimini sağlayan bir telekomünikasyon düzeni olan telgraf günümüzde online sisteme geçilmiş olsa da aynı isimle anılmaya devam ediyor. Telgrafın esası, bir elektro mıknatıstır. Bu elektro mıknatıs, bir bataryaya bağlanarak, bir devre meydana getirilir. Devre, bir anahtarla kapanınca elektro mıknatıs harekete geçer ve küçük bir madensel parçayı oynatır. Bu madensel parçanın uzun ya da kısa süre oynaması ile, belirli olan işaretlerden haberleşme imkanı sağlanmış olur. Telgraf, verici ve alıcı olmak üzere iki esas bölümden meydana gelmiştir. Verici postadaki Mors anahtarına uzun ya da kısa basılması, alıcı aletteki kağıt şerit üzerine uzun ya da kısa çizgiler çizilmesine sebep olur. Mesajlar bu çizgiler veya çıkan seslerin bir operatör tarafından çevrilmesiyle anlaşılır. Telgrafın iletişim dili olan Mors alfabesi, iki çeşit sinyalin (kısa ve uzun sinyal) farklı kombinasyonlarının harfleri, sayıları ya da noktalama işaretlerini oluşturduğu bir haberleşme dilidir. Genellikle elektrik ya da radyo sinyali kullanılarak kişiden uzak bir noktaya yazılı bir metnin ulaştırılmasında kullanılır. Kısa ve uzun sinyallerin dışında aralardaki sessizlikler de anlam taşımaktadır. Örneğin, kısa aralık harfler arasında, orta uzunlukta aralık kelimeler arasında ve uzun aralıklar ise cümleleri birbirinden ayırmakta kullanılır.
ONLİNE SİSTEME GEÇİLDİ
Telgrafın mekanik ve elektromanyetik olan sistemi artık kullanılmıyor. Posta ve Telgraf Teşkilatı (PTT) 05.06.2006 tarihinde online sisteme geçti. Telgraf göndermek isteyen bir kişi bir PTT bayisine giderek veya PTT web sitesinden telgraf mesajını gönderebiliyor. Online veya şubeden alınan mesaj, internet sisteminden en yakın şubeye iletiliyor. Telgraf mesajı, şubeden ulaştırılacak kişi-kuruma elden teslim ediliyor. Telgraf düzeneği ile bağlantısı olmayan  bu sistem aynı adla kullanılmaya devam ediyor. Konya PTT Başmüdürlüğü'nden alınan bilgiye göre 2013 yılında Konya'da 3 bin 611 telgraf gönderildi. Gönderilerin tebrik ve taziye mesajları yoğunlukta olmak üzere davetler, sınav duyuruları ve etkinliklere mesaj göndermek amacıyla kullanıldığı açıklandı. Yetkililer telgrafın, gönderilen mesajın istenilen bir vakitte iletilmesi özelliği nedeniyle tercih edildiğini ifade etti. Mesaj belirtilmiş saat ve dakikada alıcısına ulaştırılıyor.   
Telgraf hizmetinde bazı özellikler ek hizmet olarak sunuluyor. Acele, bizzat alıcısına teslim, PTT iş yerlerinde teslim ve cevaplı telgraf gibi ek seçenekler ile telgraf gönderilebiliyor. PTT Telgraf gönderim ücreti 2 liradan başlıyor. 10 kelimeye kadar 2 lira olan telgraf gönderim ücreti, 10 kelimeden sora ise her kelime için 20 kuruş daha ilave ediliyor.
HÂLİD ŞEN