Sokaklardaki gizli tehlike: Maraş Otu!

Kullanım aralıkları ister iki hafta ister iki ay olsun, madde alınmadığında yoksunluk belirtileri yani terleme, titreme, öfke patlamaları gibi durumları yaşayan kişilerin bağımlı olduğunu ifade eden Uzman Klinik Psikolog Özge Şahin, “Bağımlılık denildiği zaman kullanım şekli veya kullanım süresi bunlardan ziyade bir kişi belirli bir maddeyi ne kadar aralıklarla olursa olsun tüketim yaptığında bu bağımlılık oluyor. Örneğin, ‘ben iki ayda bir içiyorum, bağımlı değilim’ diye düşünenler olabiliyor, o kişinin bağımlılık toleransın seviyesinin yüksek olduğunu gösteriyor. Belirli aralıklarla, bu aralık ister iki hafta isterse de iki ay olsun madde almadan duramıyorsa bir kişi ve içmediği zamanlarda yoksunluk belirtisi dediğimiz; terleme, titreme ve yoğun öfke patlamaları gibi durumları yaşıyorsa bağımlılık vardır. Bu durumda bireylerin yanında otokontrolü sağlayan biri muhakkak olmalı” diye konuştu.

BAĞIMLILIKTA ŞEKER HASTALIĞI DETAYI

Bağımlılıkla şeker hastalığını ilişkilendiren Şahin, şunları söyledi: “Bağımlılığı şeker hastalığı gibi düşünmek gerek çünkü şeker hastası olan bir kişi ilacını alır ve ömür boyu şekerini yükseltmeden sağlıklı bir şekilde yaşar ama baklavayı yediği an veya ilacı kestiği an şeker yeniden çıkar. ‘Ya 10 yıldır benim şekerim çıkmadı ama şimdi niye çıktı’ diye düşünebilir. Altyapıda bir şeker hastalığı vardı ve baklava onu tetikledi. Bağımlılıkta böyle aslında, ‘ben 10 yıldır içmiyorum, kurtuldum demek ki’ demek yanlış. Bağımlılık iyileşmiyor diye yanlış bir algı var, hayır bağımlılık iyileşebilir ama kontrol altında tutulduğu sürece ömür boyu süren bir hastalıktır. Sağlıklı bir şekilde tedavinin sonuna gelindiğinde ve madde erişimine açık ortamlardan uzak durduğu sürece kişi bağımlılık gibi bir tehlikeyle yüz yüze gelmez.”

‘MADDEYİ ALAN KİŞİDE GERÇEKLİK ALGISI KOPUYOR’

Tedavinin yalnızca detoks süreciyle bitmediğini belirten Şahin, bu sürecin yalnızca kandaki maddeyi temizlediğini söyledi. Şahin, “Detoks sürecinden sonra istekle nasıl baş edebilir yani kişinin istekle baş edebilmesi, istek geldiği zaman o maddenin yerine konulabilecek sosyal aktiviteler ne olabilir bunları konuşuyoruz ama asıl iş aileleri bilinçlendirmede bitiyor. Bağımlılığının tedavisinde aile bilinçlendirilmediği zaman maddeyi alan kişideki farkındalığın düşük olması beklenen bir durum, gerçeklik algısı kopuyor, o yüzden aileler bu konuda bilinçlendirilmeli” ifadelerini kullandı.

AİLELER NE ŞEKİLDE BİLGİLENDİRİLMELİ?

Özge Şahin, ailelerin süreçle ilgili doğru bir şekilde yönlendirilmesi gerektiğine vurgu yaparak, şunları dile getirdi: ‘Bir daha içmeyeceğim’, ‘tamam artık bu sondu’ gibi cümlelere çok fazla imkan ve izin tanımamız gerekiyor çünkü bu durum destek almadan kişinin kendi başına, kendi iradesiyle baş edebileceği bir mesele değil. Ailelere de öğretilen bu aslında, ‘ya iraden yok mu senin, içmeyeceğim desen içmezsin aslında’ cümlesine çok fazla inanmamalarını öneriyoruz. Çünkü bu kişinin iradesinde olan bir şey. Aileye bağımlılıkla ilgili bir bilinçlendirme yapılıyor ve çocuk nereye gitti, nerede kalıyor, hangi arkadaşlarla iletişim halinde ve çevresinde kimler var ilk 6-7 ay boyunca kontrol sağlanması gerekiyor. 1 yıl boyunca kişi çalışıyor olsa bile dahi hiçbir şekilde bir nakit para akışının yapılmaması gerekiyor. Paranın kontorlünün kişinin elinde olmaması gerektiği, kimlerle görüşüyor bunların sürekli kontrolü yapılması gerekiyor”

AMATEM’DE 1 HAFTALIK TEDAVİ YETERLİ DEĞİL!

Vatandaşlar arasında bağımlılığın tedavisiyle ilgili bir bilgi eksikliği olduğuna dikkat çeken Şahin, şu cümlelerle sözlerini sürdürdü: “1 hafta Alkol ve Madde Tedavi Merkezi’nde (AMATEM) tedaviler oluyor kalıyorlar ve diyorlar ki; ‘ben tedavi oldum’ hayır o 1 haftalık bir şey, o hafta giriş yapıldı ve kanı temizlendi, arındırıldı ama bir de zihnen arındırılma var. Bireyler genelde bağımlılık tedavisinde 1 haftalık detoksu yaptığında madde kanında temizlenir ama bu durumu zihinden atması 1 yıl sürüyor.”

‘MARAŞ OTUNUN MASUM GÖRÜNMESİNE ALDANMAMALI’

Madde kullanımında yaş aralığının düştüğüne vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Özge Şahin, konuşmasını şu şekilde tamamladı: “Şu anki çocuklara bakıldığında ortaokula kadar geriledi bu durum. Maraş otu diye bir madde var. İnsanlar maraş otunu madde olarak görmüyor; bir hap değil, kimyasal değil, bir şey yakılıp dumanı solunmuyor bu sadece bir ot ve çiğneniyor diye görüyorlar. Maraş otunun içindeki birçok madde uyuşturucuda kullanan türlerden. Maraş otu da bir uyuşturucu kategorisinde yer alıyor ama o kadar maalesef ki bilgi eksikliği çok fazla. Kolay erişilebilen şeyler masum görünüyor ama aslında masum değil.”