“Şeyhülislam ve müftilenam” -13-


Muhammed el- Fenari torunlarındandır. Pederi, Rum ili Kazaskerlerinden Muhammed Şah Efendi’dir. Muhyiddin Efendi, (h.751)’de dünyaya geldi. Mebadi-i ulûm’u (*) pederinden tahsil etti. Zamanının ulemasından Hatip Zade ile Efdalüzade’nin ilmi meclislerinden feyizlendi. İlk önce İstanbul’da Ali Paşa, Bursa Sultan Medreseleri’ne müderris oldu. Bilahare birbirini müteakip Edirne (h.925), İstanbul (h. 926) kadılıklarına, üç sene sonra Anadolu Kazaskerliği’ne nail oldu. On beş sene kadar bu vazifeyi yerine getirdikten sonra (yevmiye) yüz yirmi akçe vazife / maaş ile emekli oldu (h.944).
 Tekaüt iken hacca gitti. Dönüşünde emekli ulufesi / maaşı (**) iki yüz akçeye iblağ edildiği / yükseltildiği gibi, uhdesine / sorumluluğuna şeyhülislamlık verildi (h. 948).
Üç sene altı ay kadar bu vazifeyi ifa ettikten sonra istifa etti. Yevmiye iki yüz akçe ile tekaüde ayırdılar. Muhyiddin Efendi, emekliliği istemesi müteakip çok yaşamadı, iki sene sonra vefat etti. Ebced hesabına göre şu şekilde tarih düşürülmüştür. “Muhyiddin oldu azım rahmetehu 954”
 Kabri, Ebu Eyyüb El- Ensari civarındadır. Fenari Zade Muhyiddin Efendi, fasih lisana sahip, dosdoğru bir zattı. Ekseriya fıkhî ilimlerle meşgul olur, şiire de rağbet ederdi. Fakirleri ve sulehayı / salih kimseleri, insan hukukunu korumaya güç harcamaktan geri durmazdı.
 (Eserleri), Seyyid Şerif’in Şerh u Miftahı’na Haşiye’si, Sadr-ı Şeria’ya müteallik Risaleleri meşhurdur. Divanı muteberdir. (Beykoz) Dereseki’de Rum ili kalesinde bir mescidi vardır.
----------
(*) Mebadi-i ulûm: Tahsile yeni başlayan talebelere okutulan dersler ve bu dersleri havi / kapsayan kitaplar.
(**) Sipahilere, Yeniçerilere( üç ayda bir) verilen maaş (Osmanlıca- Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ferit Devellioğlu)
-------------
Kaynaklar:
İlmiyye Salnamesi, S: 367–369