Sultan I. Ahmed Han Devri
Şeyhülislam ve Müftilenam -26-

Doğum tarihi 978’dir. Muhammed Efendi ilk tahsili pederinden gördü. On sekiz yaşında haseki payesini (*) kazandı. Bilahare tedricen Süleymaniye “Daru’lhadisi” ne (1001, Edirne kadılığına (1004), yine o sene Anadolu payesine, İstanbul kadılığına nail oldu (H.1007) .
Babasının nüfuzu sayesinde pek çabuk terakki etti. Birbirini müteakip Anadolu kazaskeri (1010) , bir müddet azledilmiş, bir sene sonra Rum ili kazaskeri (1012) olup 1013’de istifa etti.
1015’de tekrar Rum ili kazaskerliği ifa eyledi ise de iki sene sonra (1012)olup 1013’de istifa etti. 1015’de tekrar Rum ili kazaskerliği ifa eyledi ise de iki sene sonra bir köşede uzlete çekildi.
1023’de hac vazifesini ifa etti, dönüşünde şeyhülislam biraderi Muhammed Efendi’nin vefatı üzerine makamı- meşihatı kazandı. Esad Efendi gayet nüfuzlu idi. Sultan II. Osman zamanında padişahın müsteşarı makamında idi. Hususiyle Sultan Osman han Esad Efendi’nin kerimesi Akile Hanımla izdivaç etmiş, bu sıhriyet söz konusu kişinin itibarını yükseltmiş idi.
Esad Efendi Sultan II. Osman ile beraber Revan seferinde bulundu (1030). Sarayda büyük bir nüfuz ve itibar sahibi oldu. Genç Osman vakasından evvel padişaha bazı nasihatlerde bulundu, dinlemediğini görünce bir köşede uzleti seçti (1031). Bir sene sonra tekrar şeyhülislamlık makamını kazandı ise de ömrü vefa etmedi.
Kabri, babası Hoca Sadettin Efendi’nin yanındadır. Muhammed Esad Efendi gayet cömert bir şeyhülislam idi. Adaleti çabuk ve istikameti meşhurdur. Tertip olunmuş divanı vardır. Fetva müddeti sekiz sene altı aydır.
……………………….
* Haseki payesi, Osmanlı sarayında, padişahın yakın hizmetinde bulunan kişilere haseki denirdi. Paye ise rütbe, derece, İlmiye sınıfının bir rütbesidir. Buna göre, haseki rütbesi
Kaynaklar
İlmiyye Salnamesi, 437