Liselerde edebiyat eğitimi yetersiz

Bilkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rasim Özyürek, liselerde edebiyat eğitiminin yetersiz olduğuna dikkat çekerek, bu konuda liselerde yeni bir çalışma başlatılması gerektiğinii söyledi. Özyürek, “Liselerimizde öğrenmenin önemi edebiyat öğretmenlerince lise öğrencilerine edebiyat iyi kavratılmalıdır. Öğrencilerin neyi niçin, nasıl, nerede, ne zaman öğrenmeleri gerektiği edebiyat derslerinde edebiyat öğretmenlerince iyi anlatılmalı. Liselerimizde edebiyat öğretmenleri ile öğrenciler arasında sürekli, canlı bir iletişimin olması gerekiyor Bu asla unutulmamalıdır. Liselerimizde dil ve edebiyat öğretiminde öğrenme kişiden kişiye değişiyor” dedi

KİTAPLARDEKİ METİNLER ÇOK İYİ SEÇİLMELİ

“Liselerimizde Türk Dili ve Edebiyatı ders kitaplarında okuma metinlerinin ülkenin ve toplumun gelişmesinin önünde engel teşkil eden sorunları yansıtması bakımından seçilmemiş olması bir eksikliktir” uyarısında bulunan Prof. Dr. Özyürek, sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Örneğin metinlerde özgürlük, adalet, eşitlik, demokrasi, hak, hukuk, sevgi ve hoşgörünün insanlığa kazandırdığı birlikte yaşama sevinci ile şiddet, baskı ve yasaklamalarla insanları tek tipleştirme çabasının toplumda yarattığı korku ve güvensizliğin ağır sonuçlarına dikkat çekme çabası yoktur. Bu derslerde lise öğrencileri serbest düşünmeye ve özgün üretime sevk etme, ona ülkenin ve toplumun geleceğini ilgilendiren meselelerde mevcut uygulamalardan hareketle eleştirel yaklaşma konusunda imkân tanıyan ders kitaplarının hazırlanmasına fırsat tanınmamaktadır. Bildiğimiz gibi Türk dili ve edebiyatı dersleri okuma, yazma, sözlü iletişim ve dil bilgisi çalışmaları gibi birbirini destekleyen farklı ana başlıklarda yürütülmektedir. Programdaki konu alanları ve sıralaması yeterli fakat teorik bilgiler uygulamaya sokulurken bazı aksaklıklar çıkıyor, hedefe ulaşılamadığı görülüyor. Alanda yazılan edebiyat kitapları amaca ulaşmada yeterli değil. Kitaplarda seçilen metinler yazarlarınca rastgele seçilmiş. Metinlerde hak, hukuk, adalet, birlik, beraberlik, eşitlik, hürriyet, saygı sevgi, hoşgörü, vatan, millet, özgürlük konuları ile ilgili metinler daha çok yer almalıydı. Edebiyat kitapları yazılırken edebiyat öğretmenlerinin, yazarların, çizerlerin, ressamların, dilcilerin ve dilbilimcilerin birlikte hareket ederek edebiyat kitaplarının yazılması gerektiği asla unutulmamalıdır. Liselerde okuyan öğrencilerde bir özgüven eksikliği görüyoruz. Kendilerini rahat hissedemiyorlar. Özgür değiller. Derslerde (edebiyat derslerinde) edindikleri bilgileri yeri geldiğinde kullanamıyorlar Edebiyat eğitiminde, sözünü bilen, güzel konuşma ve düzgün yazma becerilerini kazanmış, davranış inceliğine ve güzellik duygusuna sahip öğrenciler yetiştirmek olmalıdır. Liselerimizde kaliteli bir edebiyat eğitimi ve öğretimi yapılmalı. Bu da kaliteli programlarla, kaliteli öğretmenlerle, Türk toplumunun hedef ve ihtiyaçlarına göre öğrenciler kaliteli bir eğitim ve öğretimle sağlanır Programdaki konu alanları ve sıralaması yeterli olmakla birlikte teorik bilgilerin uygulamaya sokulması safhasında çıkan aksaklıklar, hedeflere yeterince ulaşılamadığını göstermektedir. Sorun Liselerimizde Türk Dili ve Edebiyatı dersi programında değil, programın uygulanması safhasında yaşanan dış müdahalelerdedir. Ders kitapları ve içerdiği konulardan başlamak üzere eğitim sisteminin çağın gereklerine ve sosyal faydaya uygun olarak sürekli gözden geçirilmesi, kapsayıcı ve sürdürülebilir müdahalelerle yenilenmesi gerekir. Türk Dili ve edebiyatı programları çağın ihtiyaçlarına cevap verecek bir nitelikte, öğrencilerin seviyelerine göre özel öğretim metot ve teknikleri, ders programı, teknolojik imkânlar ve sınav sistemleri gibi vasıtalar bütüncül bir bakış açısıyla ele alınmalıdır. Kurallar asla ezberletilmemeli.”

EĞİTİMDEKİ İSTİKRARSIZLIK SONA ERMELİ

“Liselerimizde ezber ve hatırlatmaya dayalı uygulamalar yerine, öğrencilerimizin kendilerini ifade etmesine olanak vererek yaratıcılığını geliştirecek sorgulama ve ilişkilendirmeye yönelik uygulamalar yapılmalıdır” diyen Özyürek, şunları söyledi: “Düşünmeyi ve öğrenmeyi öğreten yaratıcılık ve öğrenci merkezli bir eğitim sistemi uygulanmalıdır. Öğrenciler gerçek hayatlarında kullanacakları becerileri yaratıcı düşünce ile üretmelidir. Türk toplumunun hedef ve ihtiyaçları gün geçtikçe değişmektedir. Buna göre liselere Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni yetiştirmek ülkenin geleceği için çok önemlidir. Eğitimin kalitesi konusunda işi değil beyinleri değiştirmelidir. Kötüler eleştirilerek iyiye sahip çıkılmalıdır. Bilimsel öğretim metot ve teknikleri ile genç psikolojisini bilen nitelikli Türk Dili ve Edebiyatı dersleri öğretmenleri çağdaş sistemli bir eğitim formasyonu ile yetiştirilmelidir Liselerimizde edebiyat öğretmenlerince edebiyat eğitiminde, sözünü bilen, güzel konuşma ve düzgün yazma becerilerini kazanmış, davranış inceliğine ve güzellik duygusuna sahip öğrenciler yetiştirmek olmalıdır, Eğitimde yaşanan istikrarsızlıklara son verilmelidir. Liselerimizde kaliteli bir edebiyat eğitimi ve öğretimi yapılmalı. Bu da kaliteli programlarla, kaliteli öğretmenlerle, Türk toplumunun hedef ve ihtiyaçlarına göre öğrencileri kaliteli bir eğitimle ancak sağlanır. Türk dili ve edebiyatı dersleri okuma, yazma, sözlü iletişim ve dil bilgisi çalışmaları gibi birbirini destekleyen farklı ana başlıklarda yürütülmektedir. Ders kitapları ve içerdiği konulardan başlamak üzere eğitim sisteminin çağın gereklerine ve sosyal faydaya uygun olarak sürekli gözden geçirilmesi, kapsayıcı ve sürdürülebilir müdahalelerle yenilenmesi gerekir.”

İBRAHİM BÜYÜKEKEN