Büyük tuzak!

Milli Piyango, at yarışları, iddia, —loto, kazı kazan gibi şans oyunlarına ilgi duyanların sayısı her geçen gün artıyor. Şans oyunlarının cirolarında son yıllarda patlama yaşanıyor. Piyango, toto ve ganyan bayilerinde hafta sonları uzun kuyruklar oluşuyor. 'Belki çıkar' diye bir hevesle alınan piyango biletinin ya da oynanan kuponunun ardı arkası gelmiyor. Altılı ganyana bel bağlayanların sayısı da artıyor. Çoğu kişi zevk için yaptığını söylese de her hafta oynamaktan kendini bir türlü alamıyor. Giderek şans oyunları bağımlısı haline geliyor.

DEVLET MİLYARLAR KAZANIYOR

Talih oyunları devlet izni ile oynanıyor. Bu oyunlar sayesinde devletin kasasına milyarlar giriyor. Türkiye'de şans oyunlarını düzenleyen üç ayrı kurum var. Bunlar Milli Piyango İdaresi, Spor Toto Teşkilatı ve Türkiye Jokey Kulübü. Vatandaş kazanmak için devlet eliyle gerçekleştirilen bu şans oyunlarına umut bağlıyor, ancak sonuçta bu bol paralı işten karlı çıkan yine devlet oluyor. İnsanların kısa yoldan köşeyi dönmek için para yatırdıkları talih oyunlarından, her yıl astronomik oranlarda hasılat elde ediliyor. Devlet şans oyunu adı altında çaktırmadan halktan ciddi paralar topluyor. At yarışlarında 10 bin liradan tutun da milyarlarca liraya kadar bahse girmek mümkün. Devlet tarafından gerçekleştirilen şans oyunlarının toplum üzerinde psikolojik, sosyolojik hatta ekonomik bir çok yansıması oluyor. Oyunlar bağımlılık oluşturuyor. Bağımlılığa bağlı olarak aile içi problemler, kavgalar ve boşanma davaları artıyor. İnsanlar kendilerini şans oyunlarına kaptırıp kısa yoldan köşe dönmeyi amaçladıkları için toplumda üretkenliğin yerini tembellik ve beleşçilik almaya başlıyor. Bu da ülke ekonomisini olumsuz yönde etkiliyor.

KISA YOLDAN ZENGİN OLMAK İSTİYORLAR

Yetkililer, özellikle ekonomik kriz dönemlerinde şans oyunlarına olan rağbetin arttığına ve buralara bir umut kapısı olarak bakıldığına dikkat çekiyor. Hatta kumarhaneler kapatıldıktan sonra kumar alışkanlığı olanların bu oyunlara yöneldikleri söyleniyor. Aslına bakılırsa masum gibi görünen bu talih oyunları nedeniyle insanlar çalışarak alınteriyle kazanmak yerine kısa yoldan köşe dönme hayallerine kapılıyor. Devletin talih oyunları vasıtasıyla bir taraftan gelir elde ederken diğer taraftan kumarı kontrol altında tutmak istediği belirtiliyor. Ancak psikolojik, sosyal ve ekonomik tahribatı pek hesap edilmediği için bu yoldan ülkenin kaybı, kazancını kat kat geçiyor. Toplumda bu kadar yaygın olan şans oyunları aslında dini açıdan da sakıncalı. İslam dinine göre bu gibi oyunlar kumar kapsamında değerlendirildiği için haram olarak kabul ediliyor.

DEVLET HALKI TUZAKTAN KURTARMALI

Şans oyunlarındaki artışın korkunç boyutlara ulaştığını belirten Tüketiciler Birliği Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Dinç, oyunların reklamının yasaklanmasını istedi. Ekonomik kriz dönemlerinde oyunlara ilginini daha da arttığını söyleyen Dinç, "Vatandaş ekonomik çıkmaza girdiğinde daha çok oynuyor. Kriz dönemlerinde işlem sayısı artıyor. Borcu olanlar hızlıca para kazanmak istiyor. Yüzbinlerce kişi para yatırıyor, 3-5 kişi para kazanıyor. Parası yananlar, ya da oyunu kaybedenler arasında psikolojik çöküntüye uğrayanlar da var. Bunalıma girenler oluyor. Sağlık açısından oynanması doğru değil. Bu oyunları özendirici bir takım işler yapılıyor. Bunun önüne geçilmeli. Reklamları yasaklanmalı. Sigara ve alkoldeki yasaklar bu oyunlar için de geçerli olmalı" dedi. Devletin şans oyunlarını da özelleştirmek istediğini belirten Dinç, "Devlet kumarhane işletemez. Devlet bu işten çıktığında durum daha kötüye gidecek. Çünkü şirketler daha çok para kazanmak için elinden geleni yapacaktır. Tüm oyunlar haramdır. Bunun başka izahı yoktur. Yılbaşı yaklaşıyor. Milli Piyango için yine reklamlar yayınlanacaktır. Halk oyunlara davet edilecektir. Dolayısıyla tüketiciyi müşteri gibi görmemeli. Bu tuzaktan kurtarmalı" diye konuştu.

KURTULUŞU OYUNLARDA ARIYORLAR

Konuyla ilgili görüş bildiren özel bir şans oyunu bayisi sahibi S.S. de, "Ekonomik kriz, hayat şartlarının zorlaşması, geçim sıkıntısı, işsizlik, enflasyon ve pahalılığının arttığı dönemlerde insanlar kurtuluşu şans oyunlarında arıyor. Çalışarak zengin olamayacaklarını düşünenler, şans oyunları sayesinde büyük paralar kazanıp rahat bir hayat sürmek istiyor. Her gün yüzlerce kişi oyun oynamaya geliyor. Kimi hobi, stres atmak için kimi de para kazanmak için oynuyor. Beklentiler farklı. 10 yıldır bu işi yapıyorum. 10 yıl önce oynayanların sayısı çok azdı. Şimdi ciddi anlamda arttı. Devlet oyunlar aracılığıyla müthiş paralar kazanıyor. Yoğunluğun olduğu haftasonunda bir saatte 11 milyon lira dönüyor. Burası bacasız fabrik. Bayimize kumar oynatılan yer olarak bakılıyor. Ama bizim üzerimizden milyonlar kazanıyor. Vergisini peşinen alıyor. Bu oyunları yasaklarsanız insanlar, internet üzerinden yabancı firmalar aracılığıyla oynar. Paralar da dışarıya gider. En çok öğrenciler geliyor" sözlerini kullandı. İddia ve toto oynamak için bayiye gelen bir asker ise, belli aralıklarla stres atmak için oyun oynadığını söyledi.

KUMARIN KAZANANI DEVLET OLDU

Milli Piyango İdaresinin verilerine göre, 6 yılda (2007-2012) şans oyunlarından elde edilen yıllık gelirlerin büyük kısmı ikramiye ödemelerine ve Katma Değer Vergisi (KDV), Şans Oyunları Vergisi (ŞOV) gibi vergiler kapsamında Hazine’ye aktarıldı. Gelirlerin yüzde 20’si civarında olan faaliyet kârından geriye kalan gelirler ise bayi komisyon ve aracılık giderleri ile faaliyet, işletme, yatırım ve diğer giderler için kullanıldı. Bayilere aktarılan kaynak yıllar itibariyle çok fazla değişmeyip yüzde 8 civarında kalırken, faaliyet, işletme, yatırım ve diğer giderler, özellikle 2009 kriz yılından sonra arttı. Milli Piyango’nun şans oyunu satış gelirleri 2007’de 1 milyar 466 milyon, 2008’de 1 milyar 734 milyon, 2009’da 1 milyar 950 milyon, 2010’da 1 milyar 761 milyon lira oldu. Şans oyunu satış gelirleri 2011’de 2 milyar sınırını geçerek 2 milyar 13 milyon liraya ulaştı. 2012’de ise bu söz konusu gelirler 2 milyar 215 milyon lirayı buldu. Şans oyunlarından son 6 yılda elde edilen gelir 11 milyar 139 milyon liraya karşılık geldi. Şans oyunlarından 2007’de 687 milyon lira kamuya aktarılırken, 2008’de bu miktar 814 milyon, 2009’da 953 milyon, 2010’da 813 milyon, 2011’de 872 milyon, 2012’de 966 milyon lira olarak gerçekleşti. Geçen yıl kamuya aktarılan 966 milyon liranın 533 milyon lirasını Hazineye ayrılan vergi ve paylar, 433 milyon lirasını ise kamuya doğrudan aktarımlar oluşturdu. Kamuya son 6 yılda aktarılan kaynak ise 5 milyar 105 milyon liraya ulaştı.

KERİM ATICI merhabahahber.com