2001'den daha ağır!

2018 yılının Ağustos ayından bu yana devam eden ekonomik kriz, toplumun her kesiminde olumsuz etkisini göstermeye yine devam ediyor. Döviz kurundaki ve faizdeki düşüşe, ekonomik verilerin ise iyi gösterilmeye çalışılmasına rağmen, sektörler çeşitli sorunlarla boğuşmayı sürdürüyor. Vatandaşın, esnafın ve sanayicinin içinde bulunduğu durum ise hükümet tarafından verilen oranlarla bağdaşmıyor.  TÜİK verileri, reel ekonomi ile uyuşmuyor. Ekonomik krizin faturasını en fazla vatandaş ve küçük esnaf ödüyor. Küçük esnaf, kendilerine sahip çıkılmadığını dile getirerek, “Siftah yapamadığımız günler bile oluyor” dedi.

“BİZ 2001 KRİZİNİ DE GÖRDÜK”

Mercan Fotoğrafçılık İşletme Sahibi Muammer Mercan, esnafın durumunun perişan olduğunu söyleyerek,  “Şu devirde borcu olan esnaf varsa Allah yardımcısı olsun” şeklinde konuştu. Zamlar ile küçük esnafın iyice bitirilmeye çalışıldığını aktaran Mercan, şunları söyledi: “Eğer emekli olmasaydım şuan ayakta duramayacak halde olabilirdim.Şu devirde bir insanın en son yapacağı iş esnaflıktır. Esnaf, yetkililerden destek görmüyor. Esnaf, sorunlarını anlatacak birini bulamıyor. Şu zorlu süreçte siftah yapamadığımız günler de oldu. 2001 yılında bile bile patlatılan bir krizle esnafı sokağa dökmüşlerdi. Ama o krizde ve zorlu şartlarda bile esnaflar olarak biz durmadan çalışıyorduk. Memlekette satılmayan bir yer kalmadı, toplu kriz var. O kadar şey sattılar ama bu paralar nereye gitti onu da bilmiyoruz. Elektriğe yine yüzde 15 zam geldi. Esnafı düşünen kim? Döviz kurundaki esneklik bizi çok etkiliyor. Malzemelerimizin hepsi dövize bağlı.”

“ESKİSİ GİBİ İŞ YOK OTURUYORUZ”

Doğanay Erkek Kuaförü İşletme Sahibi Yakup Doğanay da esnafın içinde bulunduğu sıkıntılı süreç ile ilgili  “Esnafın genellikle sıkıntısı aynı. Önceden iş yoğunluğundan oturamazdık. Şimdi çoğu esnaf günü oturarak, geçiriyor. Piyasada iş yok, eskiden işimizde fazlaydı paranın değeri de. Dükkânda yoğunluktan yer olmazdı. Şimdi günü 4-5 kişiyle bitirdik mi sevinir hale geldik. Giderlerimiz arttı. Her şeye zam geldi. Biz, fiyatlarda vatandaşımız zorlanmasın diye bir artışa gidemiyoruz. Ne kadar daha böyle gidecek bilmiyorum” şeklinde konuştu.

“KÜÇÜK ESNAF ŞUANDA BİTİK”

15 Yıldır Etliekmek sektöründe çalışan İsmet Tosun ise esnafların durumunun bitik olduğunu dile getirdi. “Bırakın kâr etmeyi masraflarımızı bile ancak gideriyoruz” diyen Tosun, konuşmasını şöyle sürdürdü:  “Dükkân kirası arttı. Ev giderlerimiz var. Şuanda küçük bir esnafın normal hayat yaşaması zor. Küçük esnaf gerçekten bitik. Bu devirde esnaf olmak meşakatli bir iş. İşlerimiz önceden iyiydi. Giderlerimizde yüzde 100 oranında artış var. Şuan sadece bir eleman çalıştırabiliyorum. Bu işi tek başına çevirebilmek zor. Bir eleman çalıştırmak bile bazen bizi çok zorluyor.”

“ESNAF CAN ÇEKİŞİYOR”

Bayan Terzisi Yaşar Cümelli de esnafın zorlu şartlar altında can çekişir duruma geldiğini kaydetti.

Bu devirde esnaf olmanın akıl kârı bir iş olmadığının altını çizen Cümelli, “Ben, işimi seviyorum. Yoksa esnaflık yapılacak iş değil. Çoğu esnaf arkadaşımız zorlu bir süreçten geçiyor. Geçmiş dönemlerin esnaflığı hem daha güzeldi hem de getirisi daha fazlaydı. Siftah yapmadığım gün olmadı. Günlük bir şeyler kazanıyoruz, çok şükür fakat az kazancımız da sürekli gelen zamlarla eriyip, bitiyor” dedi.

MUHARREM DURSUN