Türkiye'nin ilk kamyon fabrikası böyle iflas etti! İşte çöküşün hikayesi

Türkiye'de üretim yapan binlerce firma var. Eskiden üretim yapmak için imkan çok azdı. Şimdilerde ise devlet destekleri, finansman ve teknolojinin gelişimiyle en ücra köşede bile üretim yapılabiliyor. Konya, Bursa, Kocaeli, Manisa, İstanbul ve Eskişehir ülkenin sanayi ve üretim üssü olarak bilinen şehirler.

Türkiye pazarında onlarca yıl üretim yapan dev firmalar da var. Örnek olarak Türkiye'nin ilk kamyon üreticisi olan firma verilebilir. 1962 yılında üretime başlayan dev firma ilerleyen yıllarda çöküş sürecine girdi. Türkiye pazarındaki ilk tuvaletli kamyonu üreten ve Türkiye'nin ilk kamyon üreticisi olan ASKAM, tarihe karıştı. ASKAM 1962 yılında kuruluyor.

DODGE, FARGO, DESOTO MARKA KAMYONLARI ÜRETTİ

Chrysler, 1962 yılında ise Orta Doğu coğrafyasında bir pazar payı kazanmak için Türkiye'ye geliyor ve Çiftçiler Holding ile ortak bir firma kuruyor. Bu firmanın %60'ı Chrysler, %40'ı ise Çiftçiler Holding'e ait. Kurulmasından sonra Dodge, Fargo, DeSoto gibi isimlerle kamyon satışı gerçekleştiriyor. Bu ortaklıktan beklenen kazanç sağlanamıyor ve ayrılma süreci başlıyor. Chrysler, hedeflediği kara ulaşamadığını fark edince Türkiye'den çekileceği konuşuluyor.

HİNO MOTORLARI SES GETİRİYOR

1978 yılına gelindiğinde Chrysler, hissesini Tatko, Çiftçiler Holding ve Ruşenşad'a devrediyor. Firma, Chrysler ile lisans, imalat ve satış anlaşması yaparak üretimine devam ediyor. 1990'lı yıllarda yeni kamyonlar piyasaya sürülüyor. Firma 1991 yılında Hino Motors lisansını da alıyor ve büyük bir pazar payına sahip oluyor. Bu pazarda ihtiyaç duyulan tüm özelliklere sahip yeni kamyonuna Hino motorlarını da ekliyor. Bu ortaklık ile yapılan ve en ses getiren de 32260 serisi kamyonlar oluyor.

2000 YILINDA ÇIKAN EKONOMİK KRİZ FİRMAYI VURUYOR

Firmanın kazancı zirveyi görmüşken 2000 yılında global bir ekonomik kriz çıkıyor. Bu kriz firmayı vuruyor ve üretime ara veriliyor. Sebep olarak da hammaddenin dolar üzerinden alınması, borçlanılması ve borcunun geri ödenmemesi olarak konuşuluyor. Şirket de bunun neticesinde son ismi olan ASKAM'ı alıyor. 2002 yılında Daimler Benz ile Chrysler birleşiyor ve adı ASKAM Kamyon İmalat ve Tic. A.Ş. oluyor. 2003 yılında da ASKAM kamyonun üçte biri oranında ortağı olan Çiftçiler Grubu, Tatko ve Ruşenşad'ın hisselerini devralıyor. Bu sayede ASKAM hisseleri tek elde toplanmış oluyor.

YERLİ KAMYON ÜRETMEK İSTİYOR ANCAK BAŞARILI OLAMIYOR

ASKAM daha sonra tamamen kendine özgü bir kamyon üretmek için kollarını sıvıyor. Üretiyor da. Fakat 'tamamen özgün' gibi görünen bu kamyon da aslında bir melez kamyon oluyor. Çünkü parçaları ithal ediliyor. ASKAM'ın teknolojik yeniliklere cevap vermedeki yetersizliği ve biraz da şanssızlığı sonunu getiriyor. Firma bir türlü yeniliklere ayak uyduramıyor. ASKAM, 2007 yılında kamyon üretimini tamamen durduruyor. Fakat 2014 yılına kadar yedek parça satışına devam ediyor. Günümüzde Çiftçiler Holding resmî sitesinde ASKAM için 'Yeniden yapılanma doğrultusunda çalışmalar devam etmektedir.' şeklinde bir açıklama yer alıyor. Efsane geri döner mi bilinmiyor. Türkiye tarihindeki dev kamyon fabrikası yaşananlar neticesinde tarihe gömülüyor.