Kuveyt’in ilk kadın pilotu

İngilizce öğretmenliği yaparken havacılık aşkı yüzünden pilot olmaya karar veren Elif Güveyler, Merhaba Gazetesi'ne özel açıklamalarda bulundu. Kuveyt tarihindeki ilk kadın kaptan pilot olan Elif Güveyler, “26 yaşında, iki yıllık İngilizce öğretmeni iken, çevresindekilerin söylediklerine kulak tıkayıp tüm birikimini Türk Hava Kurumu’nun uçuş okuluna yatırıp pilot oldum. İmam hatip mezunu bir kadın pilot olarak şu an Kuveyt’te görev yapıyorum” dedi.

PİLOTLUK BAĞIMLILIK YAPAN BİR MESLEK

**Elif hanım pilotluk hikayeniz nasıl başladı? Biraz bahsedebilir misiniz? İlk uçuşunda neler hissettiniz?
-1985 İzmir doğumluyum. İşçi bir babanın kızıyım. Ortaokuldan sonra Konya’da yatılı öğretmen okuluna gittim. Daha sonra 9 Eylül Üniversitesi İngilizce öğretmenliğinden mezun oldum. Pilot olmak hayalini bile kuramadığım bir meslekti. Kadınsanız öğretmenlik toplumun size çok uygun gördüğü bir meslek. Ailemde bırakın pilot olmayı üniversite okuyan tek kişi benim. Benim için tek çıkış yolu okumaktı. Konya’ya öğretmen okuluna gitmek büyük bir dönüm noktası oldu. Çünkü erken yaşta kendi ayaklarım üzerinde durmamı sağladı ve sonrasında verdiğim cesur kararlarda da etkili oldu. Pilotluk hikayem İngilizce öğretmenliğine atıldıktan sonra başladı. Çok de erken başlamadı. 26 yaşlarındaydım. Türkiye’de sivil havacılık okullarının olduğunu öğrendiğimde buraya başvurdum. Bu işin peşine düştüm ve pilotluk hikayem başladı. İlk uçuşumdan önce sadece bir kere normal bir yolcu olarak uçuş yapmıştım. İkinci uçuşum ise yanımda bir eğitimle bir tonluk bir akrobasi uçağıyla olmuştu. Önce deneme bir uçuşu yapmıştık. Önce küçük uçaklarda uçuş yapıyoruz. Hissiyat çok farklı. Küçük uçakta en ufak bir sarsıntıda bile korkuyorsunuz.

PİLOTLUK CİNSİYET DEĞİL TEKNİK BİLGİ İŞİ

**Türkiye’de kadın bir pilot olarak görev yapmak nasıl bir duygu? Ülkemizde kadın bir olmanın avantajları ve dezavantajları nelerdir?
-Genel bir kanı olarak çok avantajlı bir şey olarak düşünülüyor. Siz kadın olduğunuz için size her şey sunuluyor ya da kırmızı halılarla önünüze konuluyor diye bir yargı var. Başarılı olduğunuzda siz bunu başarmamışsınızdır da siz kadın olduğunuz için size iltimas geçmişlerdir, size bunu vermişlerdir diye bir algı var. Bu algıyı yıkmak çok kolay olmuyor. Bizim bu işe başladığımız zaman kadın pilot zaten çok yoktu. Şirketler bir kadın pilot almayı sivil pilot almaya bile direniyorlardı. Çok sayıda sivil pilot işsizdi o zamanlar. Çok sayıda şirket de yoktu şimdiki gibi. Sivil havacılığın gelişmesiyle birlikte sektör kadın pilot istihdam etmek zorunda kaldı. Bu meslekte kadın daha iyi erkek daha iyi diye bir şey yok. Bu meslek profesyonel teknik bir meslek. Cinsiyete göre bu mesleği yapan çok kötü kadınlar da vardır erkekler de vardır belki. Bence cinsiyetle alakalı değil. Algıyla, kendinizi geliştirmenizle ve teknik becerinizle ilgili. Biz bir tane sınavdan geçmiyoruz. Memuriyet gibi değil. Her altı ayda bir sınavlarımız oluyor. Senede bir aerobik sınavlarımız oluyor. Lisanslarımızı güncelliyoruz. İyi değilseniz bir süre bu ortaya çıkıyor, devam edemiyorsunuz. Bir şekilde iyi olmak zorunda alıyoruz.

**Peki pilotluk okuluna gitme süreci nasıl gelişti?

-Aslında öğrencilerim sayesinde pilot olma fikri kafama girdi. Asker ve polislerin yurtdışı görevleri oluyor, bunun için İngilizce dersleri almaları gerekiyor. 26 yaşındaydım, öğrencilerimden Türk Hava Kurumu’nun özel uçuş okulu olduğunu öğrendim. ‘Tam bana göre bir iş’ diye düşündüm. Hep sınırlarımı aşmak isteyen, farklı şeyler yapabilirim diye düşünen biriydim. Bazen hayatta size yol gösteren insanların olmaması avantaj olabiliyor, daha özgür tercihler yapabiliyorsunuz. Özel uçuş okulunun maddi boyutu da vardı. Çalışıp biriktirdiğim parayla pilotluk eğitimine girdim. 2 yıllık bir eğitimin ardından öğrenci pilot olarak lisansımı aldım. Uçuş okulunu bitiriyor olmak otomatik olarak şirketlerde işe başlayabilirsiniz anlamına gelmiyor. Zor sınavlardan geçtim. Onur Air’de işe başladım. İki sene Onur Air’de çalıştıktan sonra Türk Hava Yolları’na girdim. Şimdi Kuveyt’te Ceride Hava Yolları’nda görev yapıyorum.

KUVEYT’İN İLK KADIN PİLOT KAPTANI

**Kuveyt’te görev yapan ilk kadın pilot kaptan olarak ülke tarihine geçtiniz. Kuveyt halkının size yönelik tutumu nasıl oldu?
-İlkleri yapmak çok güzel bir duygu. Tarihe bir şekilde geçmiş olmak çok önemli. Hepimiz faniyiz. Bir gün ölüp gideceğiz. Belki bir yerlerde adımızın güzel bir şekilde geçmesi büyük bir gurur ve keyifli bir şey. Bence ülkemizi bir temsil. Hem ülkemizi hem Türk kadınını temsil ediyorum. Kuveyt’te kimse Elif’i bilmez. Herkes Türk pilot diyor. İnsanlar size pasaportunuza göre muamele ediyor. Bu da büyük bir gurur. Her zaman ceketimde Türk bayraklı rozetim vardır Kuveyt bayrağıyla beraber. Her zaman Türk olduğumu gururla belirtirim. İnsanlar bazen neden Türkiye’de çalışmıyorsunuz? Türk Hava Yolları’nı neden bıraktınız? Türkiye’ye hizmet etmiyorsunuz diye düşüyor. Bazen insanlar bunu fark etmiyor ama bir büyükelçi gibi attığınız her adımda ülkenizi temsil ediyorsunuz. Bir anda 200 kişiyi taşırken, Türk kaptan uçuruyor denildiği zaman yolcuların o mutluluğu çok farklı oluyor. İnsanlar benimle fotoğraf çekiniyor. İnsanları zaman zaman kokpite alabiliyoruz. Sürekli çocuklarla ve özellikle kadınlarla iç içe oluyorum. Kuveyt halkı kültür olarak bizler kadar açık değil. Kuveyt’te şu anda üç tane kadın pilot var. Kadınların böyle bir hevesi de yok. Kuveyt’e giderken önyargım vardı. Suudi Arabistan kadar katı olmadığını, bizleri sevdiklerini ve Türkiye’yi ikinci vatan olarak gördüklerini öğrendim. Acaba kadına güvenmezler mi? Diye düşündüm. Ama şu ana kadar hiçbir sorun yaşamadım. Daha çok Kuveytli babalardan çok güzel tepkiler aldım. Babalar beni gördüğü zaman kızlarına gösteriyorlar ve o da pilot olmak istiyor deyip fotoğraf çektiriyorlar. O çok daha gurur verici benim için.

AFRİKALI İKİZLERİ EVLAT EDİNDİM

**Sizle ilgili haberleri okurken Afrikalı iki ikiz çocuğu evlat edindiğinizi öğrendim. Afrikalı ikiz kardeşleri evlat edinme hikayesinden bahseder misiniz?
-Bu soru bana çok soruluyor. Aslında bu eski bir hikaye. O zamanlar Türk Hava Yolları’nda görev yapıyordum. Planlı, programlı bir iş değildi. Gidip de ben bunun reklamını yapayım diye bir düşüncem yoktu. THY’de görev yaptığımız zamanlar hayır işlerine katılıyorduk. Topladığımız yardımları Afrika ülkelerinde dağıtıyorduk. Bu çocukları ormanda ölmek üzereyken buluyorlar. Bize öyle geldi bu ikiz kardeşler. Afrika çok başka bir dünya. Hiçbir şey bizim bildiğimiz gibi değil. Kimsenin kimliği yok. Normal bir aile hayatı yok. Değişik bir orman orası. Anne doğum yaparken çocuklar ölüyor. Bunları cadı olarak, lanetli olarak görüyorlar. Kara büyüye inanıyorlar. Batıl inançları çok fazla. Böyle olunca çocukları da ölsün diye ormana atıyorlar. Bana dediler evlat edinir misiniz diye? Dedim benim çocuğum yok. Ben nasıl bakayım bu çocuklara dedim. Sonrasında rahatsızlıkları oldu. Onları bırakamadık. Emanet gibi oldu. Yasal süreç için başvurduk. Türkiye’ye getirmek istedik ama ülkeler arası anlaşmalar, Afrika’daki mahkemelerin durumu ortada. Çocuklara bir kimlik çıkarmak bile dört sene sürdü. Süreç çok zor işliyor. Çocuklar şimdi 8 yaşına geldiler. Benin’de kaptan bir dedemizle yaşıyorlar. 8 yaşına gelmiş bir çocuğu kendi kültüründen koparmak da olmaz. Bu konuyu dışişleri bakanına kadar götürmüştü. Onlar bana emanet. Maddi manevi desteğim devam ediyor. Onları Türkiye’ye getirme süreci devam ediyor. Belki üniversiteyi Türkiye’de okuyorlar. Onları Türkiye’ye getiremediğim için çok üzülüyorum. Sosyal medyadan çok soran oluyor. O yüzden pek paylaşmak istemiyorum.

KONYA HAYATIMDA DÖNÜM NOKTASI OLDU

**Bir dönem Konya’nın Beyşehir ilçesinde öğrenci olarak bulundunuz. Konya’nın sizin hayatınızdaki yeri nedir?

-İzmir’den Konya’ya ortaokulu bırakıp geldim. Tamamen farklı bir kültüre geldim. Hi bilmiyordum. Konya’nın hayatımda çok önemli bir yeri var. Kişiliğimi, karakterimi burada oluşturdum. Çok güzel kaliteli bir eğitim aldım. Öğretmen liselerinin müfredatı o dönem farklıydı. Çok kaliteli hocalarımız vardı. Lisede aldığım eğitimi üniversitede aldığım eğitimden daha üstün tutarım. Yabancı dil bölümündeydim o dönem. İşçi bir babanın çocuğuyum. Dışarıda çocuk okutmak kolay değildi. Emin Sünbül amcam vardı o bana çok destek oldu. Kültürel farklılıkları filan unutuyorsunuz. Dost oluyorsunuz. Hala lise arkadaşlarımla görüşüyorum. İnsanlığı, bir çok şeyi burada öğrenmiş oldum. Karakterimi, kişiliğimi geliştiren bir şehir oldu. Konya benim ikinci memleketim. Korona öncesi de buradaydım konferans için kendi mezun olduğum Anadolu Lisesi’ne gitmiştim. İnsan özlüyor ara ara. Beyşehir Gölü üzerinde alçak uçuş yapmıştık arkadaşlarla. Konya’nın ve Beyşehir’in benim hayatımda özel bir yeri var.

YAPILARINA UYGUNSA PİLOTLUĞA BAŞVURSUNLAR

**Genç pilot adaylarına neler tavsiye edersiniz?

-Kariyer seçimlerinde öncelikle sadece maddiyatına bakarak, dış görünüşteki imaja bakarak seçmesinler. Kendi yapılarına uyuyor mu uymuyor mu ona göre seçmek lazım. Çünkü her yapı, her karakter her mesleğe uymuyor. Severek yapmıyorsunuz bir işi çok zor olur. İnsanlar bize “Hayat size güzel” diyor ama bizim işimiz de zor. Biz uzun yol şoförüyüz. Biz iki lisanslı uçuyoruz. Medikal lisansımız ve pilot lisansımız oluyor. Her sene yeni lisans alıyoruz. 40 yaşından sonra her altı ayda bir medikal lisansımızı güncelliyoruz. Çok iyi düşünerek, bu işe başvurmalarını istiyorum. Ayrıca mutlaka İngilizce bilmeleri gerekiyor. Çünkü kokpitteki tüm konuşmalarımız kayıt altına alınıyor. Konuşma dili İngilizce olmak zorunda. Manueller ve kitapçıklarımız tüm İngilizce. Bu işin de kendine göre düzeni var.

İMAM HATİP MEZUNU KADIN BİR PİLOTUM

**Kadın bir pilot olarak ileride anılarınızı kitaplaştırmak istersiniz?

-Son birkaç yıldır sosyal medya üzerinden bu konuda talepler geliyor. Bunları yazmanız, bunları paylaşmanız lazım diyenler var. Çocuk kitabı projemiz var. Bir üniversite ile ortak çalışmamız var. Bir kitabın kahramanı olacağım. Kuveyt’in ilk kadın kaptan pilotu olduğum için görev yaptığım havayolu şirketi benim bebeklerimi üretmek istiyor. İleride meslek hayatımla ilgili bir kitap yazmayı düşünüyorum. Hayatta sadece pilot olmaktan ziyade bu ülkede büyümenin coğrafya kaderdir derler ya bir sürü dönüm noktaları oldu. İmam hatip mezunu ilk kadın pilotumdur. 28 Şubat dönemini yaşadım. Konya’da okurken yurdumuz kapanmıştı. Yurt yoktu. Baya bir şey yaşadık. Yaşanması gereken ne varsa hakkını verdik. Görünmeyen kısımlar da var hayatımızı şekillendiren. İmam hatipli olduğum için askeri sınavları geçmeme rağmen hep elendim. FETÖ konuları o zaman da vardı. Hayatta hep zoru başardım. Güçlü olmaya mecbur kalıyorsunuz. İnşallah bütün bunları yazacağım.

**Elif Güveyler kimdir? Biraz kendinizden bahseder misiniz?

-Sosyal medyada insanlar ne görüyorsa. Basit bir insanım aslında. Herkes kadar bir insanım. Özel birisi olduğumu düşünmüyorum. Hayatı ve insanları seven bir insanım. İzmirliyim. Çekirdek küçük bir ailem var. Sakin bir hayatım var. Okumayı ve tarihi çok severim. Ülkemi çok severim. Eleştirsem de insanlarımızı çok severim. Sürekli kendimi geliştirmek istiyorum. Şu an yüksek lisansımı yapıyorum. Türkiye’ye döndüğümde eli kolu dönmek istiyorum.