Konyalım türküsü Konya'ya ait değil iddası!

Gazeteci-Yazar Serpil Kurtay, geçtiğimiz günlerde “Gez dünyayı gör Konya'yı” başlığıyla Konya ile ilgili bir yazı kaleme aldı. Kurtay, birçok yönüyle Konya'yı yazdı. Kurtay, Konya'nın ön yargıyla yaklaşılan illerin başında geldiğine dikkat çekti. Kurtay, Konya için “Gerçekten anlaşılması zor bir il” dedi. Gazeteci-Yazar Serpil Kurtay, “Hanya’yı Konya’yı anlamak” ve “Konyalım” şarkısını araştırırken şaşkınlık yaşadığını aktardı. Kurtay, yazısında şunları belirtti: “Hanya’yı Konya’yı anlamak' (veya bilmek, görmek), 'Bir işin gerçek yönünü anlayarak aklı başına gelmek, akıllanmak' anlamında kullanılıyor. Peki, neden Hanya, neden Konya? Hanya, Girit Adası’nda bir şehir. Bu deyimdeki diğer şehrin de Konya olmadığı yönünde birçok iddia var. İşte bunlardan bazıları; 'Osmanlılar, Girit Adası’nı fethederken batı yönünden 'Hanya' tarafından Girit’e giriyor. Bu bölge içinde ilk karşılarına çıkan yerin ismi ise 'gönye-köşe' anlamına gelen Gonya. Hanya’ya on beş-yirmi dakika uzaklıkta.

Burası Konya

Gonya’dan geçmeden Hanya’ya ulaşmak mümkün değil. Yani sözün doğrusu Hanya’yı Gonya’yı görmek. Bu deyimin orijinalinde geçen şehir Konya değil, Kandiye’dir. Aslında ikisi de sürgün yeri olduğu için bu deyim ortaya çıkmış.

Burası Hanya

Osmanlılar, yirmi dört yıllık uzun kuşatmanın ardından Hanya ve Kandiye’nin bulunduğu Girit’i fethettiğinden dolayı, 'bir şeyin çok istenip yapılamadığındaki durumu' anlatmak için bu deyim kullanılmış. 'Hani ya da benim elli dirhem pırasam, Üç mum yaksam Konyalıyı arasam, Konyalım yürü, yürü yavrum yürü, fistanını sürü Şimdi de geçti de burdan Konyalının biri.'

Gazeteci-Yazar Serpil Kurtay

Bu şekilde başlayıp devam eden 'Konyalım' türküsünü bilmeyen yoktur sanırım. Sıkı durun açıklıyorum; bu türkü Konya’ya ait değil. Yine karşımıza Girit’teki Hanya şehri çıkıyor. Türkünün hikâyesi Hanya’da Yunanlı bir kızın oraya yerleştirilen Konyalı bir gence âşık olmasına dayanıyor. Yunanca orijinali şöyleymiş; 'Hanya’da benim elli dirhem kestanem. Konyalıdan başkasını istemem, Yürü yavrum yürü, saçlarını sürü Şimdi burdan geçti Konyalının biri.” Kurtay, yazısında Konya ile ilgili bilinen birçok şeyin aslında yanlış olduğunu yazdı.

EMRE ÖZGÜL