Eflaki Dede Türbesi ziyaretçilerin ilgisini çekiyor

Eflaki Dede Türbesi ziyaretçilerin ilgisini çekiyor

Mevlana Müzesi'nde en çok ziyaret edilen yerler arasında müzenin doğusunda bulunan Eflaki Ahmet Dede Türbesi de yer alıyor.

13. yüzyılda yapılan ve kim tarafından yapıldığı, mimarisini kimin çizdiği bilinmeyen türbeyle ilgili yazılı metinde, “Ahmet Eflaki Dede, Hz. Mevlana ve Mevlevilik hakkında etraflı ve önemli bilgiler yazmış olduğu 'Menakıb-ül Arifin (Ariflerin Menkıbeleri) isimli eseriyle günümüze aktarmıştır. Eflaki Dede, Mevleviliğin Anadolu'da yayılması için faaliyetler gösteren Hz. Mevlana'nın torunu Ulu Arif Çelebi'nin bütün seyahatlerine katılmıştır. Eyvan planlı türbeden günümüze tuğla örgülü turuvaz mavisi ve mor renkli çinilerin bulunduğu iki duvar parçası kalmıştır. Türbede bulunan Eflaki Dede'nin mezar taşı 1360 tarihlidir. Müze müdürlüğü tarafından yapılan kazı çalışmasında türbenin güneye bakan cephesinin iki yanında bulunan temelleri açığa çıkarılmıştır. Türbenin batı yönündeki ihata duvarındaki izlerden hareketle Mevlana Dergahı ile bağlantığı olduğu söylenebilir.

EFLAKİ AHMET DEDE TÜRBESİ


Eflâkinin hayatı hakkında fazlaca bilgi yoktur. Kendisi Mevlevi Büyüklerinin hayat hikâyelerine yardımcı olacak maddeleri yazmış, pekçok şeylerden bahsetmiş, tarihî olayları bildirmiş, ancak eserinde kendisinden bahsetmemiştir.


Kendisinden bahseden yazarda yoktur. Kendisinden bahseden Sâkıb Dede'de gerçek dışı şeyler yazar. Yine de bu bilgilerin arasından, Ahi Natur'un oğlu olduğuna, Bedreddİn-i Tebrizi'nin öğrencisi olduğunu, heyet bilgisinin ileri olması nedeniyle Eflâkî mahlasını aldığını öğreniyoruz. Yine babası hakkındaki rivayetlerden, Eflâkînin babasının Özbek Han'ın sarayından olduğunu da anlıyoruz.
Eflâki Ulu Arif Çelebi'ye candan bağlıdır. Onun her sözünü bir hikmet, her işini bîr keramet sayar. Ulu Arif Çelebi de kendisine "Şeyh" diye hitab etmektedir. Bu hitaptan Eflâkînîn yalnızca Mesnevî-hân değil, aynı zamanda Çelebiden hilâfet aldığı da anlaşılıyor.
Eflâkinin, Mevlânâ ile arasında pek uzun yılları yoktur. Sağlığında Mevlânâ'yı görenlere ulaşmıştır Meselâ Mevlâna'yı sağlığında görenlerden, Sultan Veled'e, kızı Mutahhara Hatun'a, Ulu Arif Çelebinin annesi Fâtıma Hatun'a yetişmiştir. Bu nedenle onun kitabında naklettiği hikayelerin değeri bir kat daha artmaktadır.
Eflâkinin Menakibu'l-Ârifin adlı kitabında dili sade ve özlüdür. Kitabını 1353 yılında bitirmiştir.
Eflâkî 761 yılı Recebinin sonuncu Pazartesi günü (15. VI 1360) yılında vefat etmiş ve türbe civanına defnedilmiştir. Dergâhın doğu yönünde iç ihata duvarının bitişiğindeki Topbaş Hoca'nın evi diye bilinen yerin 1929 yılında yıkılması üzerine, burada bulunan mezar taşı, müzeye nakledilmiştir.
Mezar taşı halen "Mehmet Bey Türbesi"nin altındadır. Taştaki kitabenin tiirkçesi şöyledir;
"Allah'dır kalan. Büyük bilgin, herseyi gereğince bitip haber veren, zamanın eşsiz, asrın tek âlimi, rahmete mazhar olmuş ve suçtan örtülüp yarlığanmış olan, Arife mensup bulunan Eflâkî, yediyüz altmış bir yılı recebinin sonuncu Pazartesi günü yokluk evinden varlık yurduna göçtü. Allah onu rahmetine ulaştırsın, suçlarını yarlıgasın."

HABER MERKEZİ

HABERE YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.