Bu  hafta  geçen haftaki yazımızın devamı olarak bel problemlerinin ve özellikle de bel fıtığından  ameliyatsız kurtulmanın  tedavisine yönelik yazımızla sizlerle birlikteyiz.Belimizin yapısına baktığımızda 5 adet omurga kemiği vardır. Bu kemikler arasında da sert jöle kıvamında disk adı verilen kıkırdak yapılar mevcuttur. Bu diskler  omurganın  hareketliliğine katkıda bulunduğu gibi omurga üzerine binen yüklerin  dengeli bir şekilde dağılmasına yardımcı olur. Bel fıtıkları  adeta bir amortisör gibi görev yapan bu disklerin bozulması ve taşması sonucu  ortaya çıkan hastalıklardır.

Yapısı bozulmuş , dejenere olan diskin  omurgaların arasından çıkıp bacağa giden sinir kökünü sıkıştırmasıyla görülen bel ve bacak ağrısı ile ortaya çıkan klinik durumdur.  Ana yakınma bel ve bacak ağrısıdır. Buradaki bacak  ağrısının nedeni sinir köküne bası iken beldeki ağrının sebebi ise fıtıklaşan diskin  sinirin çıktığı omurgalar arasındaki foraminal aralığı sıkıştırıp burda oluşturduğu faset eklem sendromu  denen eklem kilitlenmesi ve kas spazmıdır. Ağrı ile birlikte hasta, bacaklarındaki uyuşma , karıncalanma, keçelenme, kuvvetsizlik ve incelmeden yakınabilir. 

Bel fıtığının dört derecesi vardır. Bel fıtığının en çok görüldüğü yer olan L4-L5-S1 bölgesinin  birinci derece fıtıklaşmalarında eklem aralığının daralmasına bağlı belde ağrı ve sinire vurmasından dolayı kalçada ağrı beklenir.Ağrı bazen yüklenmeye bağlı dizin arkasına doğru inebilir. Hasta bu ağrıyı kas çekmesiyle de karıştırabilir. Ağrı hiçbir zaman dizaltına inmez. Kuvvet kaybı yoktur. Uyuşma ve karıncalanma beklenmez. Aynı bölgenin ikinci derece fıtıklaşmalarında ise eklem aralığının daralmasına bağlı beldeki ağrı daha keskin olabilirken  bacağa vuran ağrı dizin altında biter. Uyuşma ve karıncalanmaya ek olarak kuvvet kaybı görülür. Çünkü diskin sinire basısı daha fazladır.Fıtık olan taraftaki kaslarda incelme olabilirken bu uyuşma yer yer ayak parmaklarına kadar inebilir.  Aynı bölgenin üçüncü derece fıtıklaşmalarında ise diskin arkaya doğru kaçıp disk kalınlığının azalmasından  dolayı omurga kemikleri arasındaki eklem aralığının iyice daralmasına bağlı olarak beldeki ağrı dayanılmaz derecededir. Hasta ayakta duramaz. Tüm bacakta ağrı, uyuşma ve karıncalanma vardır. Kas kuvvet kaybı belirgin olup bacaktaki incelme gözle görülebilecek seviyededir. Hasta hiçbir hareket yapmak istemez. İdrar kaçırma görülebilir. Dördüncü derece fıtıklar ise nadir görülüp genelde kaza veya ani darbe sonucu oluşur. Disk parçalanmıştır.

L4-L5-S1 bölgesindeki fıtıkların dışında daha az görülen üst bel bölgesi olan L2-L3-L4 bölgesinde de fıtıklaşmalar görülebilir.Bunların birinci derecesinde  diz kitlerken veya çömelirken dizin üst bölgesindeki kasta ağrı olur. İkinci derece fıtklaşmalarında ise aynı bölgede ağrı olurken ek olarak bu  bölgenin sinir hattında uyuşma olabilir. Üçüncü derece fıtıklaşmalarda ise  yukarıdaki bulgulara ek olarak dizin üstündeki kasta incelme olur ve hasta dizini kilitleyemez.

Kanal daralması(duruma göre tek veya çift taraflı/merkezi), faset sendromu, kas spazmı  gibi  problemler de  yaşa, kiloya ve hastanın durumuna bağlı olarak bel fıtığına eşlik edebilir.

BEL FITIĞININ AMELİYATSIZ TEDAVİSİ

Manuel  terapi ile bel fığının ameliyatsız tedavisi ve kökten çözümü mümkündür. Ağrı kesici ilaçlar, bu bölgeye yapılan iğneler , klasik fizik tedavi(elektroterapi) ve bunlar gibi  bazı tedaviler semptomatik tedavilerdir. Yani sadece ağrıyı kesmeye yönelik tedavilerdir. Bozulan yapıyı ve omurgadaki değişikliği düzeltmeyi hedef almaz. Buna bağlı olarak başarı oranı çok düşüktür ve kalıcılığı kısa sürelidir. Sadece fizyoterapistler tarafından uygulanabilen manuel terapinin bunlardan farkı ise dışardan eklem aralığını düzelterek  ağrıyı kesmeyi hedeflediğinden  başarılıdır, kanıtlanmıştır ve başarı oranı  tedavi hedefleri  göz önünde bulundurulduğunda % 90 nın üzerindedir.  Ameliyatta ise farklı yaklaşımlar olmakla birlikte buradaki  amaç eklemi orijinal şekline döndürmek olmayıp dışardan parça eklemek veya traşlamak olduğu için başarı oranı düşüktür ve belin yapısını bozduğundan  farklı bel problemlerine yol açabilir. Aynı zamanda kas, eklem bağı gibi yapılar da zarar görmektedir.

Fizyoterapistiniz tarafından manuel terapi içerisinde seçilen doğru varyasyonlarla bel fıtığı şikayetlerinizden 5 ile 20 seans arasında kurtulmak mümkündür. Sağlıkla kalın.

Soru, görüş ve önerileriniz için [email protected]