9 bin yıllık tuz kullanım alanı

Doç. Dr. Erdoğu yaptığı açıklamada, tarih öncesi dönemlerden başlayarak tuz üretimi, tuz kullanımı ve ticaretini arkeolojik verilere, etnografiye ve antik kaynaklara göre araştırmak amacıyla ''İç Anadolu Bölgesi Tuz Projesi'' oluşturduklarını söyledi.
Tuz Gölü'nün 12 bin yıl önce bugünkü halini aldığını belirten Doç. Dr. Erdoğu, ''Jeologlardan aldığımız bilgiye göre Tuz Gölü, Milattan Önce (M.Ö.) 10 binli yıllarda bugünkü sınırlarını alırken, gölün tuzluluk seviyesi de bugünkü seviyesine ulaşmıştı'' dedi.
Tuz Gölü ve çevresindeki yerleşim birimlerinde arkeolojik yüzey araştırması yaptıklarını ifade eden Doç. Dr. Erdoğu, 2004-2007 yılları arasında yaptıkları yüzey araştırmalarında, Tuz Gölü çevresinde tuz üretimiyle ilgili yerleşim yerleri ve atölyeleri saptadıklarını bildirdi.
Doç. Dr. Erdoğu, arkeolojik buluntularda, tarih öncesi dönemden itibaren Tuz Gölü çevresinin sürekli iskan edilmiş olduğunun ortaya çıktığını, ayrıca Tuz Gölü'nün, Hitit yazılı metinlerinde ve antik kaynaklarda da önemli bir tuz kaynağı olarak geçtiğini belirtti.
Tuz Gölü'nün dünyanın sayılı tuz kaynaklarından biri olduğunu ve tarih öncesinden bugüne kadar kaynak olarak kullanıldığını kaydeden Doç. Dr. Erdoğu, şöyle devam etti:
''Etnografik bulgularımıza göre, Tuz Gölü'nden kırılarak çıkartılan tuz tabakaları, öğütme taşında öğütülerek ince tuz haline getiriliyordu. Tuz sadece yiyeceklere tat vermek için değil, yiyeceklerin uzun süre bozulmadan saklanmasında da kullanılıyordu. Yerleşik düzene geçen insanlar, tarım ve hayvancılığa dayalı besin ekonomisini benimsedikten sonra büyük ölçüde tuza gereksinim duydu.''
DÜNYANIN EN ESKİ TUZ KULLANIM SAHASI
Tuz Gölü çevresindeki araştırmalarında geçici atölye tipi yerleşimler tespit ettiklerini belirten Doç. Dr. Burçin Erdoğu, ''Atölye tipi yerleşmelerde bazalttan yapılmış çok sayıda öğütme taşı, vurgaçlar, son Neolitik ve Kalkolitik çağlara tarihlendirilen yerleşmelerden bilinen çanak çömlekler toplandı'' dedi.
Doç. Dr. Erdoğu, Milattan Önce 5 binli yıllara dayanan dünyada bilinen en eski tuz kullanım sahasının Romanya'da olduğu görüşünün hakim olduğunu bildirerek, şöyle konuştu:
''Tuz Gölü çevresindeki araştırmamız, bu yargıyı değiştirdi. Yaptığımız araştırmalarda dünyada en eski tuz kullanım alanının Tuz Gölü çevresi olduğunu ve bölgede tuz kullanımının 9 bin yıl öncesine dayandığını tespit ettik. Araştırmalarımız sırasında Tuz Gölü'ne yakın konumda Kötücük ve Yavşanlık gibi olası atölye-yerleşim yerleri ve Karabatak gibi mevsimlik kamp yerleri saptandı. Araştırılan bölgede, M.Ö. 8500-6600 yıllarına tarihlendirilen Erken ve Geç Akaramik dönemlere ait malzemenin bulunması, bunun yanında Orta ve Geç Frig çanak çömleklerinin ele geçmesi, ayrıca 'Galat' seramiğinin Tuz Gölü'nün güneyine kadar yayıldığının saptanması yüzey araştırmasının diğer önemli sonuçlarını oluşturmaktadır.''
Projenin arazi araştırması kısmını tamamladıklarını açıklayan Doç. Dr. Erdoğu, analiz kısmının kaldığını, bunun da çok maliyetli olduğu için finansmanını sağlayamadıklarını söyledi.
Doç. Dr. Erdoğu, ilerde Kötücük veya Yavşanlık'ta yapılacak kazı çalışmaları ile çevrede yapılacak geniş çaplı Jeomorfolojik araştırmaların, erken dönemlere ait tuz üretimi, ticareti ve kullanımı hakkında önemli veriler sağlayacağını ifade etti.