Kelebek gibi uçtu, arı gibi soktu Muhammed Ali Clay
Yapacağınız herhangi bir işte belli bir ivme kazandıktan sonra önünüzü kesmek zorlaşır. Çünkü geçmişte yaptığınız sağlam işler, ileriki süreçte size kol kanat gerer ve destek sağlar.
Ama sık rastlanan bir şey olmasa da bazı isimler bu durumu değiştirmesini bilmişlerdir. Yazımızın mevzuu olan Dünya Ağır Siklet Boks şampiyonu Muhammed Ali işte bu makûs tarihi değiştiren isimlerden biridir.
Ve maç gelir çatar. Beş yıldır bokstan uzak bir yaşam süren Ali, kondisyondaki Foreman karşısında biraz çaresiz bir durum sergilemektedir. Foreman sağlı sollu gönderir yumruklarını, Ali sakınır. Ali siper alır, Foreman yumruk sallar… İşin garibi, boks ringlerine dans geleneğini miras bırakan Muhammed Ali, bu kez iplere yapışmış, hareketsizce Foreman’ın yumruklarını karşılamaktadır. Birinci raund, ikinci raund, üçüncü raund, beşinci raund… Derken sekizinci raund. Ve işte o anda, sekizinci raundun son dakikasında, Ali sallamaya başlar yumruklarını. Şampiyon adeta dans ediyordur artık. “Şampiyondan bir direkt, Foreman sendeliyor; bir sol daha, Foreman neye uğradığını şaşırdı; şampiyon bir kroşe daha savurduktan sonra çaresiz Foreman yerde! 10-9-8-7-6-5-4-3-2-1 Nakavt!”
Şunu da belirtmek gerekir ki, bahisçiler bu maçta Foreman’a karşı Ali’ye 7’ye 1 şeklinde bahis vermişlerdi. Ali’nin kendi ülkesindeki bu maç öncesi Ali’ye “Ali boma ye!” şeklinde tezahürat eder Zaire halkı. Yani “Ali onu öldür.”
Asıl ismi Cassius Marcellus Clay Jr olan ve 17 Haziran 1942’de dünyaya gelen şampiyon, 12 yaşından itibaren Boksa başladı ve amatör başarılar elde etti. Roma da ağır hafif siklette mücadele verdikten sonra profesyonel lige ilk adımını attı. Roma da aldığı madalyayı ırkçılık tartışmaları yüzünden nehre fırlatan Ali’ye sonraki süreçte temsilen bir madalya daha verilmiştir. 18 yaşında profesyonel lige merhaba diyen boksör, rakiplerinin kaçıncı rauntta nakavt olacağını söyleyerek bunu 11 kere tutturmuştur. Sonra bu iş için özel bir komisyon oluşmasına neden olur ve komisyondaki kişiler tarafından şike gerekçesiyle de sorgulanır.
22 yaşındayken Liston’u yenerek Dünya Şampiyonluğunu ilan eden boksör, Müslüman olduğunu açıkladı ve Muhammed Ali ismini aldı. O dönemde patlak veren Vietnam savaşına gitmeyi reddeden şampiyon, tepkileri üzerine çekmişti. Bu süreçten sonra sıkıntılı günler onu bekliyordu artık. Lisansına ve pasaportuna haksız gerekçelerle el konuldu; para ve hapis cezası da bunlara eklenince, sonraki süreçte yaptığı açıklamada iflasın eşiğine geldiğini bildirdi... Çok sevdiği boksa bu nedenlerden dolayı 1967 – 1970 yılları arasında ara vermek zorunda kaldı.
Şampiyon, bu zor süreçten sonra kendini toparlamaya karar verir, Fraizer ile 1971 de “asrın maçı” olarak anılan bir müsabaka ayarlanır. Bu zor sürecin üzerine Fraizer ile böyle bir mücadeleye girişen Ali, rakibine yenilir. Bu maçtan sonra Ken Norton ile yaptığı maçta ise çenesi kırılınca sayı ile kaybeder. Artık herkes Ali’nin bittiğini düşünürken Ali yılmaz ve devam eder. Ken Norton’u ve Fraizer’i rövanş maçlarında yenerek adeta içindeki kıvılcımı ateşe dönüştürmüştür. Parkinson hastalığına yakalanan şampiyon, sonraki süreçte de bu hastalığını gizleyerek maçlara çıkmaya devam etmiştir. Profesyonel döneminde sadece 5 mağlubiyeti bulunan şampiyon, 1978’de (36 yaşında) boksu “şampiyon” olarak bırakmıştır.
Kendine olan müthiş özgüveni, onu bugünlere getirme noktasında önemli bir faktör olmuştur. “Kelebek gibi uçar, arı gibi sokarım”, “Ben en iyinin de en iyisiyim” “Bütün zamanların en iyisiyim” gibi esaslı sözleri sarf edip mütevaziliği de elden düşürmeyen ve halk tarafından sevilen bir boksör olmuştur Muhammed Ali.
11 Eylül saldırıları akabinde kendisine yöneltilen; böyle bir şeyi yapan kişiler ile aynı dini paylaştığınız için ne hissediyorsunuz gibi bir soruya; “Siz Hitler ile aynı dini paylaştığınız için ne hissediyorsanız onu hissediyorum” diye cevap vererek gücüyle olduğu kadar kişiliğiyle de sağlam bir karakter olduğunu ortaya koyar. Ali, 1984'den beri Parkinson hastalığı sebebiyle Michigan'daki çiftliğinde gözlerden ırak yaşamayı tercih ediyor. 20 yıldır ağzından düşürmediği “Bütün zamanların en iyisiyim” lafını ispatlayarak bir efsane olmuştur.
Foreman ile yaptığı maç esnasında Antrenörü Bundini, spor tarihindeki en motive edici konuşmalardan birini Muhammed Ali’ye şöyle yapmıştır;
“Danset şampiyon, kimsesizler yurdundaki yalnız çocuklar için danset... Çocuklar için salla yumruklarını... Kiralarını ödeyemeyen işsizler için danset, şu alçağın işini bitir... Meyhanelerdeki ayyaşlar için danset şampiyon, kanserden geberen yoksul hastalar için, kefaletleri ödenmeyen sefil mahkumlar için, herkesin terk ettiği eroinmanlar için, kocaları olmayan gencecik hamile kızlar için... Danset şampiyon, savaş onlar için! Bu aşağılık herifin işini bitir, çenelerini dağıt hepsinin... Düşkünler yurdundaki zavallılar için, emeklilik maaşı alamayan yaşlılar için, pis bir sokakta müşteri bekleyen yaşlı ve yorgun fahişeler için... Meyhanelerde oturmuş demlenen bütün yalnız kalpler için... Bilardo salonlarındaki yalnızlar için, sokak köşelerindeki yalnızlar için, danset şampiyon, savaş onlar için... Temizlik işçileri için salla yumruklarını; hava limanlarında, otobüs duraklarında, benzin istasyonlarında yerleri süpüren küçük insanlar için... Savaş onlar için şampiyon! Otellerde yatakları yapıp tuvaletleri temizleyen küçük odacı kızlar için dersini ver şu aşağılık herifin! Seni kurtaranlar senatör değildi, vali değildi, başkan değildi... Sokaktaki insanlar kurtardı seni... Şimdi sokaklar adına savaş, hadi yavrum işini bitir şu aşağılık herifin... Bu ring ikinize fazla, hadi bitir işini, suratını paramparça et... Yoksullar adına şampiyon, yoksullar adına! Hadi yavrum salla yumruklarını, Muhammed Ali'yi hiç kimse yenemez, hiç kimse… Sadece Cassius Clay yenebilir ama o da bu akşam aramızda değil. Danset şampiyon, hadi oğlum, danset...”
Will Smith’in başrolde oynadığı Ali filminde hayat hikâyesi konu edilen Şampiyon’un, Kaknüs yayınlarından çıkmış bir de biyografik eseri bulunmaktadır. n BÜNYAMİN KARABAŞ
Ve maç gelir çatar. Beş yıldır bokstan uzak bir yaşam süren Ali, kondisyondaki Foreman karşısında biraz çaresiz bir durum sergilemektedir. Foreman sağlı sollu gönderir yumruklarını, Ali sakınır. Ali siper alır, Foreman yumruk sallar… İşin garibi, boks ringlerine dans geleneğini miras bırakan Muhammed Ali, bu kez iplere yapışmış, hareketsizce Foreman’ın yumruklarını karşılamaktadır. Birinci raund, ikinci raund, üçüncü raund, beşinci raund… Derken sekizinci raund. Ve işte o anda, sekizinci raundun son dakikasında, Ali sallamaya başlar yumruklarını. Şampiyon adeta dans ediyordur artık. “Şampiyondan bir direkt, Foreman sendeliyor; bir sol daha, Foreman neye uğradığını şaşırdı; şampiyon bir kroşe daha savurduktan sonra çaresiz Foreman yerde! 10-9-8-7-6-5-4-3-2-1 Nakavt!”
Şunu da belirtmek gerekir ki, bahisçiler bu maçta Foreman’a karşı Ali’ye 7’ye 1 şeklinde bahis vermişlerdi. Ali’nin kendi ülkesindeki bu maç öncesi Ali’ye “Ali boma ye!” şeklinde tezahürat eder Zaire halkı. Yani “Ali onu öldür.”
Asıl ismi Cassius Marcellus Clay Jr olan ve 17 Haziran 1942’de dünyaya gelen şampiyon, 12 yaşından itibaren Boksa başladı ve amatör başarılar elde etti. Roma da ağır hafif siklette mücadele verdikten sonra profesyonel lige ilk adımını attı. Roma da aldığı madalyayı ırkçılık tartışmaları yüzünden nehre fırlatan Ali’ye sonraki süreçte temsilen bir madalya daha verilmiştir. 18 yaşında profesyonel lige merhaba diyen boksör, rakiplerinin kaçıncı rauntta nakavt olacağını söyleyerek bunu 11 kere tutturmuştur. Sonra bu iş için özel bir komisyon oluşmasına neden olur ve komisyondaki kişiler tarafından şike gerekçesiyle de sorgulanır.
22 yaşındayken Liston’u yenerek Dünya Şampiyonluğunu ilan eden boksör, Müslüman olduğunu açıkladı ve Muhammed Ali ismini aldı. O dönemde patlak veren Vietnam savaşına gitmeyi reddeden şampiyon, tepkileri üzerine çekmişti. Bu süreçten sonra sıkıntılı günler onu bekliyordu artık. Lisansına ve pasaportuna haksız gerekçelerle el konuldu; para ve hapis cezası da bunlara eklenince, sonraki süreçte yaptığı açıklamada iflasın eşiğine geldiğini bildirdi... Çok sevdiği boksa bu nedenlerden dolayı 1967 – 1970 yılları arasında ara vermek zorunda kaldı.
Şampiyon, bu zor süreçten sonra kendini toparlamaya karar verir, Fraizer ile 1971 de “asrın maçı” olarak anılan bir müsabaka ayarlanır. Bu zor sürecin üzerine Fraizer ile böyle bir mücadeleye girişen Ali, rakibine yenilir. Bu maçtan sonra Ken Norton ile yaptığı maçta ise çenesi kırılınca sayı ile kaybeder. Artık herkes Ali’nin bittiğini düşünürken Ali yılmaz ve devam eder. Ken Norton’u ve Fraizer’i rövanş maçlarında yenerek adeta içindeki kıvılcımı ateşe dönüştürmüştür. Parkinson hastalığına yakalanan şampiyon, sonraki süreçte de bu hastalığını gizleyerek maçlara çıkmaya devam etmiştir. Profesyonel döneminde sadece 5 mağlubiyeti bulunan şampiyon, 1978’de (36 yaşında) boksu “şampiyon” olarak bırakmıştır.
Kendine olan müthiş özgüveni, onu bugünlere getirme noktasında önemli bir faktör olmuştur. “Kelebek gibi uçar, arı gibi sokarım”, “Ben en iyinin de en iyisiyim” “Bütün zamanların en iyisiyim” gibi esaslı sözleri sarf edip mütevaziliği de elden düşürmeyen ve halk tarafından sevilen bir boksör olmuştur Muhammed Ali.
11 Eylül saldırıları akabinde kendisine yöneltilen; böyle bir şeyi yapan kişiler ile aynı dini paylaştığınız için ne hissediyorsunuz gibi bir soruya; “Siz Hitler ile aynı dini paylaştığınız için ne hissediyorsanız onu hissediyorum” diye cevap vererek gücüyle olduğu kadar kişiliğiyle de sağlam bir karakter olduğunu ortaya koyar. Ali, 1984'den beri Parkinson hastalığı sebebiyle Michigan'daki çiftliğinde gözlerden ırak yaşamayı tercih ediyor. 20 yıldır ağzından düşürmediği “Bütün zamanların en iyisiyim” lafını ispatlayarak bir efsane olmuştur.
Foreman ile yaptığı maç esnasında Antrenörü Bundini, spor tarihindeki en motive edici konuşmalardan birini Muhammed Ali’ye şöyle yapmıştır;
“Danset şampiyon, kimsesizler yurdundaki yalnız çocuklar için danset... Çocuklar için salla yumruklarını... Kiralarını ödeyemeyen işsizler için danset, şu alçağın işini bitir... Meyhanelerdeki ayyaşlar için danset şampiyon, kanserden geberen yoksul hastalar için, kefaletleri ödenmeyen sefil mahkumlar için, herkesin terk ettiği eroinmanlar için, kocaları olmayan gencecik hamile kızlar için... Danset şampiyon, savaş onlar için! Bu aşağılık herifin işini bitir, çenelerini dağıt hepsinin... Düşkünler yurdundaki zavallılar için, emeklilik maaşı alamayan yaşlılar için, pis bir sokakta müşteri bekleyen yaşlı ve yorgun fahişeler için... Meyhanelerde oturmuş demlenen bütün yalnız kalpler için... Bilardo salonlarındaki yalnızlar için, sokak köşelerindeki yalnızlar için, danset şampiyon, savaş onlar için... Temizlik işçileri için salla yumruklarını; hava limanlarında, otobüs duraklarında, benzin istasyonlarında yerleri süpüren küçük insanlar için... Savaş onlar için şampiyon! Otellerde yatakları yapıp tuvaletleri temizleyen küçük odacı kızlar için dersini ver şu aşağılık herifin! Seni kurtaranlar senatör değildi, vali değildi, başkan değildi... Sokaktaki insanlar kurtardı seni... Şimdi sokaklar adına savaş, hadi yavrum işini bitir şu aşağılık herifin... Bu ring ikinize fazla, hadi bitir işini, suratını paramparça et... Yoksullar adına şampiyon, yoksullar adına! Hadi yavrum salla yumruklarını, Muhammed Ali'yi hiç kimse yenemez, hiç kimse… Sadece Cassius Clay yenebilir ama o da bu akşam aramızda değil. Danset şampiyon, hadi oğlum, danset...”
Will Smith’in başrolde oynadığı Ali filminde hayat hikâyesi konu edilen Şampiyon’un, Kaknüs yayınlarından çıkmış bir de biyografik eseri bulunmaktadır. n BÜNYAMİN KARABAŞ
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.