Soylu ailelerin birçoğu unutulmak üzere
Konyada Asırlık Bir Çınar Saime Yardımcının Konyada bulunan köklü ailelerinin bulunduğu geniş çaplı bir araştırma sonucu 3 yıl sonra ortaya çıkan bir eser
Kitabın Konya’da unutulan aileleri için olduğunu söyleyen Avukat Mehmet Ali Uz, “Bu kitapta bir zamanlar Konya’da tanınmış, köklü aileler vardı. Halk bunları şehrin eşrafı olarak bilir, onlara saygı gösterirdi. Şehrin yöneticileri de devletin yetmediği yerlerde onlarla istişarede bulunur, onların yardımları ile meseleleri çözmeye çalışırlardı. Vilayet ve belediye encümenlerinde, oda yönetim kurulu üyelik ve başkanlıklarında genelde şehrin bu ileri gelen şahsiyetleri görev alırlardı. Kimisi ticaretle iştigal eder, kimisi de ilmiye sınıfına mensup kültürlü, bilgili ve aydın insanlardı. Bu ailelerden şehrin ilmine, irfanına hizmet eden, yönetimde görev alan, milletvekili ve bakan olan insanlar yetişti. Birçok yenilik şehre bu aileler vasıtasıyla geliyordu” dedi.
Kitapta yer alan ailelerin birçoğunun kendi aralarında akraba olduğunu da söyleyen Uz, “Soyadının kullanılmadığı dönemlerde bunların her biri Samatlar, Avukatlar, Soğancılar, Müftüler, Bolaylar, Ayanbeyler, Karahafızlar, Botsalılar, Çelebiler gibi lakaplarla kimisi de lakap olarak, dedeleri veya büyük dedelerinin adına zade eklenerek Kadirşeyhzadeler, Ağazadeler, Kadızadeler, İsipizadeler, Hocazadeler, Şeyzadeler şeklinde anılıyordu. Bu ailelerin bir özelliği de pek çok tanınmış köklü aile, biri birileri ile akraba idi. Aralarında asalete büyük önem verir, kız alıp verirken bu hususa dikkat ederlerdi. Halk arasında da, ‘Asil azmaz bal bozmaz, kokarsa yağ kokar, aslı ayrandır’ sözü söylenirdi. Bu akrabalık münasebeti eser boyu müşahede edilmektedir” diyerek Aileler hakkında bilgi verdi.
Bazı ailelerin yok olduğunu da söyleyen Uz, “Konya, Anadolu Selçuklu Devleti’ne kadar uzanan geçmişe sahip, tarihi bir şehirdi. Bir başkentti. Son yarım asır içerisinde Konya’da büyük değişiklikler oldu. Tarihi doku yok edildi. Örf adetler değişti. Geçmişleri Selçuklu’ya dayanan mahalleler ve köklü aileler unutuldu. Kimlerin akraba olduğu, bu meşhur ailelerin kimler ile devam ettiği bilinmez, hatıralarda yâd edilmez oldu. Saime Hanımefendi, bu büyük ve köklü ailelerden birisine mensup, geçmişine, kültürüne sahip bir insan olarak yıllardan beri topladığı bilgileri, biriktirdiği belgeleri bir araya getirip, pek çok insanla görüşerek, bu güzel eseri meydana getirdi. Kimsenin yapamayacağı bir işi başarı ile sonuçlandırdı” diyerek kitabın başarısını söyledi.
Bu kitabın Konya Ansiklopedisi için önemli bir kaynak olacağını vurgulayan Mehmet Ali Uz, “Mahalle ve ailelerin yazılmasında büyük güçlüklerle karşılanıyor. Resim temininde zorlanıyoruz. Saime Yardımcı Hanımefendi’nin hazırladığı bu eser, Konya Ansiklopedisi’nin de önemli kaynaklardan birisi olacak, zaman içerisinde daha da genişletilerek araştırmacıların elinden bırakmayacağı bir müracaat kitabı olacaktır. Köklü aileler, asırlık çınarlara benzer. Bunların da kökleri ve dalları vardır. Fakat bu çınarların bütün dallarını ortaya koymak, bunların birbirleriyle münasebet ve bağlarını tespit etmek bazen mümkün olmuyor. Bunların da zaman içerisinde hallonulacağını kabul etmek gerekir” diyerek kitabın kaliteli olduğuna da dikkat çekti.
Saime Yardımcı’nın birçok fotoğrafı da kullanılır hale getirdiğine dikkat çeken Uz, “Günümüzde birçok arşivde mevcut fotoğraflardaki şahıslar tanınmadığı için maalesef bunlar kullanılamamaktadır. Yazarımızın yaptığı hizmetlerden bir tanesi de elinde mevcut yüzlerce fotoğrafı kullanılır hale getirmiş olmasıdır. Hazırlanan bu belgeselle bur dönemin kılık kıyafetlerinin de ortaya konmuş olmasıdır. Herkesin ailesi ile ilgili bilgi ve belgeleri toplamayı ihmal ettiği, hatta önem vermediği bir dönemde bu işi başarıyla gerçekleştirmesi de takdirle karşılanacak ayrı bir başarıdır. Güzel bir örnek çalışma ortaya koymuşlardır. Bu aynı zamanda çocuklara ve torunlara bırakılabilecek en büyük bir miras durumundadır” diye konuştu.
MUSTAFA ÖZÇELİK
Kitapta yer alan ailelerin birçoğunun kendi aralarında akraba olduğunu da söyleyen Uz, “Soyadının kullanılmadığı dönemlerde bunların her biri Samatlar, Avukatlar, Soğancılar, Müftüler, Bolaylar, Ayanbeyler, Karahafızlar, Botsalılar, Çelebiler gibi lakaplarla kimisi de lakap olarak, dedeleri veya büyük dedelerinin adına zade eklenerek Kadirşeyhzadeler, Ağazadeler, Kadızadeler, İsipizadeler, Hocazadeler, Şeyzadeler şeklinde anılıyordu. Bu ailelerin bir özelliği de pek çok tanınmış köklü aile, biri birileri ile akraba idi. Aralarında asalete büyük önem verir, kız alıp verirken bu hususa dikkat ederlerdi. Halk arasında da, ‘Asil azmaz bal bozmaz, kokarsa yağ kokar, aslı ayrandır’ sözü söylenirdi. Bu akrabalık münasebeti eser boyu müşahede edilmektedir” diyerek Aileler hakkında bilgi verdi.
Bazı ailelerin yok olduğunu da söyleyen Uz, “Konya, Anadolu Selçuklu Devleti’ne kadar uzanan geçmişe sahip, tarihi bir şehirdi. Bir başkentti. Son yarım asır içerisinde Konya’da büyük değişiklikler oldu. Tarihi doku yok edildi. Örf adetler değişti. Geçmişleri Selçuklu’ya dayanan mahalleler ve köklü aileler unutuldu. Kimlerin akraba olduğu, bu meşhur ailelerin kimler ile devam ettiği bilinmez, hatıralarda yâd edilmez oldu. Saime Hanımefendi, bu büyük ve köklü ailelerden birisine mensup, geçmişine, kültürüne sahip bir insan olarak yıllardan beri topladığı bilgileri, biriktirdiği belgeleri bir araya getirip, pek çok insanla görüşerek, bu güzel eseri meydana getirdi. Kimsenin yapamayacağı bir işi başarı ile sonuçlandırdı” diyerek kitabın başarısını söyledi.
Bu kitabın Konya Ansiklopedisi için önemli bir kaynak olacağını vurgulayan Mehmet Ali Uz, “Mahalle ve ailelerin yazılmasında büyük güçlüklerle karşılanıyor. Resim temininde zorlanıyoruz. Saime Yardımcı Hanımefendi’nin hazırladığı bu eser, Konya Ansiklopedisi’nin de önemli kaynaklardan birisi olacak, zaman içerisinde daha da genişletilerek araştırmacıların elinden bırakmayacağı bir müracaat kitabı olacaktır. Köklü aileler, asırlık çınarlara benzer. Bunların da kökleri ve dalları vardır. Fakat bu çınarların bütün dallarını ortaya koymak, bunların birbirleriyle münasebet ve bağlarını tespit etmek bazen mümkün olmuyor. Bunların da zaman içerisinde hallonulacağını kabul etmek gerekir” diyerek kitabın kaliteli olduğuna da dikkat çekti.
Saime Yardımcı’nın birçok fotoğrafı da kullanılır hale getirdiğine dikkat çeken Uz, “Günümüzde birçok arşivde mevcut fotoğraflardaki şahıslar tanınmadığı için maalesef bunlar kullanılamamaktadır. Yazarımızın yaptığı hizmetlerden bir tanesi de elinde mevcut yüzlerce fotoğrafı kullanılır hale getirmiş olmasıdır. Hazırlanan bu belgeselle bur dönemin kılık kıyafetlerinin de ortaya konmuş olmasıdır. Herkesin ailesi ile ilgili bilgi ve belgeleri toplamayı ihmal ettiği, hatta önem vermediği bir dönemde bu işi başarıyla gerçekleştirmesi de takdirle karşılanacak ayrı bir başarıdır. Güzel bir örnek çalışma ortaya koymuşlardır. Bu aynı zamanda çocuklara ve torunlara bırakılabilecek en büyük bir miras durumundadır” diye konuştu.
MUSTAFA ÖZÇELİK
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.