Psikoteknik vurgunu

Son yıllarda sayıları hızla artan psikoteknik merkezleriyle ilgili skandalların ardı arkası kesilmiyor. Konya'da çok sayıda sürücüye usülsüz bir şekilde psikoteknik belgesi verildiği tespit edildi.  Konya'da bir psikoteknik merkezinin ticari araç sürücülerine üsulsüz bir şekilde belge verildiği ortaya çıktı. Parayı veren herkesin usülsüz bir şekilde psikoteknik raporunu aldığı ortaya çıktı. Konya'da  taksi şoförleri, servis, otobüs ve kamyon şoförleri için gerekli psikoteknik sağlık raporunu muayeneye girmeden kağıt üzerinden düzenleyen ya da temin edilmesine aracılık eden bir psikoteknik merkezinin kapısına mühür vuruldu. Konya Sağlık İl Müdürlüğü söz konusu psikoteknik merkezinin denetimi sırasında usülsüz bir şekilde belge verildiğini tespit etti. Bunun üzerine sözkonusu merkez Konya Sağlık İl Müdürlüğü tarafından mühürlendi. Merkezde yüzlerce sürücüye usulsüz bir şekilde psikoteknik yeterlilik belgesinin verildiği ortaya çıktı. Usülsüz bir şekilde psikoteknik belgesi alan ticari araç sürücüleri ise her Konya'da trafiğe çıkmaya devam ediyor. Kimi minibüs kullanıyor, kimi öğrenci servisinde şoförlük yapıyor.

5 YIL ARA PSİKOTEKNİK BELGESİ ALINMALI

AB mevzuatları gereği düzenlenen Trafik Kanunu’nun 41. maddesi gereğince artık ticari araç kullanan her şoförün 5 yıl ara ile psikoteknik belgesi alması gerekiyor.  Psikologların tanımsız ve güvencesiz koşullarda çalıştığı alanlardan biri olan psikoteknik değerlendirmede son yıllarda ciddi sorunlar yaşanıyor. Psikoteknik değerlendirme merkezlerinde ticari araç kullanan ve alkolden ya da belirli bir ceza puanını aşmaktan ehliyetini kaptıran şoförler çeşitli testlere girerek dikkat, zekâ, muhakeme yeteneği gibi alanlarda başarılı olmak zorunda. Bu durum birçok sürücüyü yasadışı yöntemlere itiyor. Sürücüler psikoteknik yeterlilik belgesi almak için 100 TL para ödemek zorunda.

YILLARDIR SÜREN BİR SAHTEKARLIK

Psikoteknik merkezleri ile ilgili geçtimiz yıllarda yapılan operasyonlarda binlerce sahte belge verildiği ortaya çıkmıştı. Geçtiğimiz yıllarda  İzmir'de yapılan bir operasyonda 3 bin  adet sahte psikoteknik belgesi verildiği tespit edilip içinde bir psikoloğun da bulunduğu 9 kişi tutuklanmıştı.  2009'da Konya'da içinde bir psikoloğun da bulunduğu 4 kişi sahte psikoteknik belgesi verdikleri gerekçesi ile tutuklanmıştı. Muğla'nın Bodrum ilçesinde 7 Şubat 2017 tarihinde yapılan operasyonda da yüzlerce kişiye psikoteknik yeterlilik belgesinin verildiği ortaya çıkmıştı. Operosyonun ardından  5 kişi tutuklanmıştı.

BAKANLIK DENETİMLERİ SIKLAŞTIRMALI

Konu ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Sürücü Kursları Federasyonu Üyesi Tevfik Dündar, trafikteki tutum ve davranışların belirlenmesinde psikoteknik merkezlerinin önemli olduğunu belirtti. Ticari araç kullananların psikoteknik testinden geçmesi gerektiğini ve bu testin bir buçuk saat sürdüğünü aktaran Dündar, şunları kaydetti: "Bu sistem, Avrupa'da 35-40 yıldır uygulanıyor. Türkiye'de ise özellikle son 4 yıldır önem kazandı. Çok hassas bir konu. Resmi yollarla, sıkı denetime tabi tutulmalı. Bakanlık konunun üzerinde hassasiyetle duruyor. Konya'da 6 tane psikoteknik merkezi var. Trafik kültürünün oturmasında psikoteknik merkezlerinin resmiyeti önemli. Bu anlamda hala yeterince yol alamadık."

PSİKOLOGLAR DURUMDAN RAHATSIZ

Bazı psikoteknik merkezlerinde yaşanan bu tür sahtekarlıklar mesleği hakkıyla yapan psikologları ciddi anlamda rahatsız ediyor. Türk Psikologlar Derneği Temsilcisi ismini vermek istemeyen bir psikolog, "Çok cüzi miktarlara çalıştırılan psikologlardan bu merkezlerde test yapmamaları ya da testleri kısa kesmeleri beklenmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, kanuna göre raporu alacak sürücünün 1 saatlik test sürecinden geçip başarılı olmasıdır.Test sırasında yapılan bütün işlemlern kameraya kaydedilmesi ve 2 yıl süreyle  saklanması gerekmektedir. Ayrıca  test cihazının kendi kamerası 1 saatlik süre içerisinde  görüntü almakta  ve bu görüntüyü rapora  otamatik olarak  basması gerekmektedir. Usulsüzlük yapan merkezler bu kameraları kapatmakta  ve raporlarda  bu durum görünmemektedir. Oysa ki yasalara göre kamera açmadan test yapmak yasaktır. Bu şekilde olan raporlar  ilçe sağlık müdürlükleri tarafindan onaylanmaması  gerekmektedir. 1 saatlik test sürecinin ise kanunen tek sorumlusu psikologdur. Psikoteknik raporu, yasal bir belgedir ve bu yasal belgenin verilmesindeki her usulsüzlük yasadışı olarak değerlendirilmektedir. Bu usulsüzlük, tespit edilirse 'belgede sahtecilik' cezası altında mahkemede işlem görecektir. Psikoteknik değerlendirme merkezleri tarafından testsiz veya yeterli test yapılmadan rapor verilmeye zorlanan psikologlar, bu raporun üzerinde tam yetkiye sahiptir ve herhangi bir usulsüzlük psikologdan bilinir. Çünkü belgede imza yetkisi sadece psikolog üzerinedir.  Psikoteknik değerlendirme alanında şoförün hiç teste girmemesi ya da testlerin bir kısmına girmesi durumunda sadece yasal anlamıyla belgede sahtecilik açısından değil, etik açıdan da bir sorumluluk gerektirmektedir" dedi.

İBRAHİM BÜYÜKEKEN merhabahaber.com