Konya kültürüne adanmış bir ömür: M. Ali Uz

MEHMET ALİ HOCA 85 YAŞINDA

Konya'da kültür alanında birçok çalışması olan Merhaba Gazetesi Akademik Sayfa Yazarlarından Av. Mehmet Ali Uz, 85. Yaşını kutluyor. Ömrünü Konya kültürüne adayan Av. Mehmet Ali Uz, "Birçok alanda çalışmalarım oldu. Siyasete girdim, avukatlık yaptım, aynı ayna iki derneğin başkanlığını yaptım. Ancak kültür alanında ilerleme hedefimden dolayı bu çalışmaları bir kenara bıraktım. Ömrümü Konya kültürüne hizmete adadım. Gelecek nesillere önemli eserler bıraktık" dedi.

KONYA KADİM BİR ŞEHİRDİR

Konya'nın tarihsel açıdan zengin bir şehir olduğunu dile getiren Mehmet Ali Uz, "Konya'nın tarihsel zenginliği tartışılmaz bir gerçektir. Ancak bunu yeterince yansıtamıyoruz. Konya'yı seviyorum diyen herkes elini taşın altına koymalı. Üstünde yaşadığımız topraklar, bir başkent topraklarıdır. Bastığımız yer yerden tarih akıyor. Ama Konya'nın yerlisi bile bu konulara biraz uzak kalıyor. Çünkü şehrin kadimliği arka planda kaldı" ifadelerini kullandı.

İKİ İHTİLALE ŞAHİT OLDUM

**Hocam Mehmet Ali Uz kimdir? Biraz kendinizden bahseder misiniz?

-1935 yılında Konya’da doğdum. İlkokulu Gazi Mustafa Kemal Paşa İlkokulu‘nda okudum. Daha sonrada imam hatipten mezun oldum. Yıllar sonra askere gidip geldim, lise sınavlarıma girdikten sonra hukuk fakültesine kayıt oldum. 1967 yılında stajımı tamamladıktan sonra hukuk fakültesinden mezun oldum. 25 yıl avukatlık yaptım, uzun yıllarda okullarda hocalık yaptım. Biliyorsunuz askerdeyken 60 ihtilali oldu. Yani bizim nesil bütün darbeleri yaşamış oldu 60 ihtilali olduğu zamanlarda askerdeydim, 80 ihtilalinden sonra avukatlık yapmaya devam ediyordum. O zamanlarda pek çok sıkıyönetim davalarına giriyordum, o zamanlardan beri okumaya hevesliydim. Avukatlık yapmaya devam ederken muhtelif gazetelerde günlük yazılar yazmaya başladım. Konya gazetelerinde ve dergilerinde günlük yazılar yazmaya başladım. 1992 yılında ise avukatlığı bıraktım. Daha çok yayın işleriyle ilgilenmeye başladım. 20-25 yıl Konya Yeşilay Şube Başkanlığında 20 yıla yakın Aydınlar Ocağı Başkanlığında bulundum. Bu süre zarfında tarihimizle, kültürümüzle ilgili konular üzerinde yoğunlaştım. Gençlerimizin yetişmeleri için elimizden gelen gayreti saffettik ve elimizden gelen gayreti göstermeye devam edeceğiz. Kitap çalışmaları Yeşilay Başkanıyken 70’li yıllardan itibaren başladı. Konya tarihi ve kültürüyle ilgili çalışmalar devam etti. Hacıvessadenin hayatından başladık. Onunla ilgili kitaplar çıkmaya başladı. Halada kitap çalışmalarım devam ediyor. Bildiğiniz gibi Merhaba gazetesinde 20 yıldan fazla akademik sayfalarla uğraştım. Geçtiğimiz yıl Selçuk Üniversitesi tarafından şahsıma Fahri Doktora ünvanı verildi. Bu beni çok onore etti.

YEŞİLAY DERNEĞİ BAŞKANLIĞI YAPTIM

**Öncelikle birçok alanda faaliyetleriniz, çalışmalarınız ve görev aldığınız birçok kurum var. Çalışma hayatınıza nasıl başladınız?

-Sizin de dediğiniz gibi birçok alanda çalışmalar yaptım. Görev aldığım birçok kurum ve kuruluş bulunmakta. Hatta siyasal anlamda da önemli yerlerde görev aldım. İş hayatına avukatlık ile başladım. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun oldum. Avukatlık yaptığım süre boyunca Konya'daki yerel gazetelerde köşe yazmayı başladım. Liseden itibaren yazmayı ve okumayı hiç bırakmadım. Okumayı hep önemsedim. Sosyal kurumlarda uzun yıllar görev aldım. Aydınlar Ocağı ve Yeşilay'ın kuruluşunda görev aldım ve uzun süre bu kuruluşların başkanlığını da yaptım. Aşağı yukarı 20-25 yıl Yeşilay'ın Konya Şube başkanlığını yaptım. Bu arada Aydınlar Ocağı Başkanlığı'nı da üstlendim.

KONYA’NIN ÖNEMLİ DEĞERLERİNİ HATIRLATTIK

**Aydınlar Ocağı'nda ne gibi faaliyetlerde bulundunuz?

-Aydınlan Ocağı her şeyden önce bir kültür kuruluşuydu. Türk kültür ve tarihine önem veren bir dernekti. Türkiye'de bütün Aydınlar Ocağı bir Genel Merkez durumundaydı. Konya da bir şube değil merkez gibiydi. Önemli, Konya ile ile ilgili anma günleri tertip ettik. Konya'nın yetiştirdiği değerleri unutturmamaya gayret ettik. Bu arada 20 yıl kadar da Selçuk Üniversitesin'de hocalık yaptım. Mimarlık- Mühendislik ve muhtelif yerlerde hocalık yaptım.

SİYASET MİZACIMA UYGUN DÜŞMEDİ

**Hocam bir ara siyasette de oldunuz biraz ondanda bahseder misiniz?

-1960’lı yıllarda MHP’de Merkez İl Başkanlığında göreve başladım. Notere giderken ayrıldım, gerçi kanunen de böyle olmalıydı. Fakat siyaset pek uygun düşmedi mizacıma. Bir daha geri dönmedim. Bu günlere ise böyle gelinmiş bulundum, tabi o dönemler daha bir farklıydı, gençler daha bir uyanıktı. Şimdi ise toplumda bir dağılma var, dini hayatta bile kopukluklar oluşmaya başladı. Bunların kesinlikle üzerinde bulunması gereken konular diye düşünüyorum. MHP İl Başkanlığım döneminde Konya’dan iki milletvekili çıkarmaştık. Konya’nın şimdi de iki milletvekili var. Başarılı bir il başkanlığı görevi yaptığıma inanıyorum.

KONYA ANSİKLOPEDİSİNİ ÇIKARDIK

**Hocam Konya’nın önemli kültür adamlarıyla bir araya gelip Konya Ansiklopedisini çikardiniz bundan da bahseder misiniz?

-Selçuklu‘ya 50‘lı yıllardan itibaren bir ansiklopedi çalışması yaptım. Fakat gazetelerde devam etti. Kitaplaştırılamadı acaba Konya ansiklopedisi yazılırsa hangi maddeler yer alır diye 2-3 yıl bu çalışmayı taradım. Yer alınması gereken maddeleri seçtim ve hazırladım. Ben bugüne kadar çıkan Türkiye’deki ansiklopedilere baktım inceledim ve bizim hazırladığımız ansiklopedi bunun hepsinden daha iyi ve kaliteli idi. Çünkü genel konularda her yerden bilgi bulunur. Ama bir şehrin tarihini, kültürünü yansıtan bir ansiklopedi yapacak iseniz önem vermeniz gerekmektedir. Bu konun üzerinde çok durdum ve başarılı oldum, mesela bir çok yerde üniversiteden belirli yerlerde hatta yayın şirketlerinden Konya ansiklopedisini çok beğendiklerini, kendileri de yapmak istediklerini benden yardım alıp alamayacağını söylediler. Maalesef arakamıza düşen olmadı. En son Kayseri ansiklopedisi çıktı 5 cilt olmak üzere ondan önce ise İstanbul, Bursa ve İzmir ansiklopedileri çıktı . Ansiklopedisi olarak her şeyin bir ilkini yazıyorsunuz. Başka bir çalışmam daha oldu. İstanbul’da, İstanbul Semtleri adında bir seri kitap çıkarılmış. Bunu ise Tahir Bey görmüş ve beğenmiş, acaba bizde yapabilir miyiz diye teklif etti. Ben de deneyelim dedim ve başladım 55 tarihi Konya mahallesini yazdım. 38 tanesi basıldı. Şimdi onu güncelleştirdim yeniden, önümüzdeki yıllarda isi inşallah kitap halinde çıkaracağız. Türkiye’de olmayan bir çalışmayı yapmış olduk. Konya kültür hazinesine önemli eserler bıraktığımıza inanıyoruz. Gelecek nesiller bıraktığımız eserlerin kıymetini daha iyi anlayacaktır.

KONYA KÜLTÜRÜ İHMAL EDİLMEMELİ

**Hocam Konya kültürüne önemli hizmetleriniz oldu. Bundan sonraki hedefiniz nedir? Yerinize birini yetiştiriyor musunuz?

-Konya tarihi ve kadim bir şehir, aynı zamanda ise başkent tabi böyle olunca, kültür, tarih ve eğitim konusunda bilinmeyenler bilinenlerden çok daha fazla onun için Konya tarihi ve kültürüyle ilgili çalışmaları devam etmesi gerektiğini düşünüyorum. Devam etmekte istiyorum, yanımda bir yardımcı olursa ancak öyle çalışabiliyorum. Elimizde birkaç kitap var, 100 yaşına yaklaşmış Konya çınarlarıyla ilgili çalışmaları akademik sayfalarında devam etmiştik. Onun kitaplaştırılma aşamasına geçtik. Bazı Konya kültürüne hizmeti geçmiş insanların hayatlarını kitaplaştırmaya devam ediyoruz. Bildiğiniz gibi akademik sayfalarımızda devam ediyor. Konya dışından bile akademik sayfalar ile ilgilenenler oluyor. Gerçekten akademik sayfalar Konya için bir hazine, bunun devam etmesi lazım eğer bir sponsor bulunabilirse bunları kitap halinde bastırılıp kütüphanelere mutlaka verilmesi gerekiyor. Bunları gerçekleştirirsek Konya için büyük bir hizmet olacağını düşünüyorum.

GENÇLERİMİZ BOL BOL KİTAP OKUMALI

**Hocam yeni nesil gençlere tavsiyeleriniz nelerdir?

-Toplum 20-30 sene önceki toplum değil. Yani son yıllarda çok büyük bir değişiklik oldu. Mesela aile parçalanmaya, dağılmaya başladı. Gençliğin durumu çok kötü din konusunda da iyi değil. Çok önceden topluma sorulduğu zaman ilkokul mezunları vardı. Şimdi ise çoğunluk üniversite mezunu. İş bulamıyoruz diyorlar, kimse bulamıyor? Birbirinden farkı olmayanlar bulamıyor, ama gençlerin arkadaşlarından farklı olması gerek. Gençlik, öğrenme, çalışma ve hayata hazırlanma dönemidir. Gençler öncellikle çok okumalı ve derslerine çalışmalıdır. Gençlerimiz kitap okumuyor diyemem. Yayın evlerinde pek çok kitap satışı yapılıyor, okuyan var ki satılıyor. Ama şunu bilmek lazım gençler okuyor ama kime okuyor neye okuyor sorusu son derece önemli. Okumakta yeterli değil, nasıl okunduğunu bilerek okumaları lazım bunlar yapılmıyorsa okumanın pek bir faydası olmuyor.

**Hocam Merhaba Gazetesi hakkında neler söylemek istersiniz?

-Efendim şimdi Tahir Beyin ansiklopedisi çıkarılırken bir ifadesi vardı. Vatandaş bizden yol istiyor, su istiyor, odun istiyor, kömür istiyor ama ansiklopedi isteyen yok. Yani şimdi gazetecilik çok güzel bir meslek ama sadece insanların maddi ihtiyaçlarını karşılamaktan önce onların manevi ihtiyaçlarını da cevap verecek kültürünü geliştirecek faaliyetlerde bulunması gerekir. Basın maalesef ilk önce maddi gelire bakıyor daha sonra ona doğru yöneliyor, Merhaba Gazetesi ise hiçbir zaman böyle bir düşünce içinde olmadı, ara vermeden devam etti. Merhaba Gazetesi Konya’da çok önemli hizmetlerde bulundu. Onun içinde Merhaba Gazetesini tebrik ediyorum…

RÖPORTAJ: İBRAHİM BÜYÜKEKEN