Lozan Antlaşmasının Maddeleri

, 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre’nin Lozan şehrinde, TBMM temsilcileri ve Yugoslavya, Romanya, Japonya, Portekiz, Belçika, Fransa, İtalya, İngiltere, Bulgaristan ve Yunanistan temsilcileri arasında imzalanan bir antlaşmadır. Bu antlaşmada Türkiye’yi İsmet İnönü temsil etmiştir. Bu antlaşma sayesinde, Türk devleti tamamen tanınmıştır. Yapılan bu antlaşma sayesinde bütün önemini yitirmiştir.

Bu antlaşmada pek çok konu üzerine görüşme yapılmıştır. Yapılan görüşmelerden bir tanesi de sınırlardır. Türkiye-Suriye sınırı, Ankara Antlaşması’nda belirtilen sınırlara göre kabul edilmiştir. Yani Hatay ili belirlenen sınırların dışarısında kalmıştır. Ancak 1939 yılında yapılan görüşmelerden sonra Türkiye’ye dâhil olmuştur. Bir diğer görüşmeler ise boğazlar için yapılmıştır. Boğazlar görüşmeler boyunca sürekli tartışılan konulardan birisi haline gelmiştir. Alınan kararlara göre boğazların hepsi silahlardan ve askerlerden arındırılacak, ticaret gemilerinin serbest geçiş hakkı olacak, savaş gemileri isse sınırlandırılacak ve boğazların güvenliğin Milletler Cemiyeti tarafından kontrol edilecekti. Ayrıca bu antlaşmaya göre azınlıklar Türk vatandaşı sayılacak ve eşit haklara sahip olacaktır. Görüşmeler arasında yer alan ve TBMM’nin en kararlı olduğu konulardan biriside kapitülasyonlardır. Yapılan bu antlaşma sayesinde yabancı uyruklu kişilere verilen ayrıcalıklar sonra ermiştir. Yabancı okullar ile ilgili yapılan antlaşmalara göre okullarda dini ve siyasi bilgilerin verilmesi engellenmiştir. Ayrıca yabancı okullar, Türk devletinin koyduğu yasalara uyduğu sürece eğitim vermeye devam etme kararı alınmıştır. Alınan kararlara göre Yunanistan’ın Türkiye’ye savaş tazminatı ödemesi kararı verilmiştir. Fakat daha sonradan Yunanistan’ın bu tazminatı ödemeyeceği düşünüldüğü için, Karaağaç ve çevresinin Türkiye’ye miras olarak bırakılması kararına varılmıştır. Üstelik bu antlaşma sayesinde Osmanlı Devleti ekonomik bağımsızlığını kazanmıştır. Osmanlı Devleti’nin 1984 yılından itibaren olan ve ödenemeyen borçlar, Osmanlı’dan ayrılan devletler arasında paylaştırılmıştır.

Bu ve bunun gibi , Türk Devleti’nin bağımsızlığına katkıda bulunmuştur.