Düzenlemelere ihtiyaç var!

Kanunla, eğitim öğretim hizmetlerini yürütmekle görevli öğretmenlerin atamaları ve mesleki gelişimleriyle kariyer basamaklarında ilerlemeleri düzenlenecek. Öğretmenliğin, "eğitim öğretim ve bununla ilgili yönetim görevlerini üzerine alan özel bir ihtisas mesleği" olarak tanımlandığı kanuna göre, öğretmenler bu görevlerini, Türk milli eğitiminin amaç ve temel ilkeleri ile öğretmenlik mesleği etik ilkelerine uygun olarak ifa etmekle yükümlü olacak. Öğretmenlik mesleği, aday öğretmenlik döneminden sonra "öğretmen", "uzman öğretmen" ve "başöğretmen" olmak üzere üç kariyer basamağına ayrılacak. Öğretmenlik meslek kanunu ile ilgili açıklamalarda bulunan Eğitim Bir-Sen Konya Şube Başkanı Nazif Karlıer, “Öğretmenlik Meslek Kanunu ile kariyer basamaklarının yeniden hayata geçirilmesi, uzman ve başöğretmenlere ücret ve ilave derece artışı getirilmesi, adaylık sürecindeki yazılı sınavın kaldırılması, öğretmenlere 3600 ek gösterge verilmesi gibi önemli özlük hakları ihtiva etmektedir. Bu yönüyle kanun bu üç konuda öğretmenlerimizin beklentilerini ve Eğitim-Bir-Sen’in toplu sözleşme masasına taşımış olduğu talepleri karşılamıştır. Ancak kanun, ne yazık ki, ‘meslek kanunu’ olarak nitelendirilmeyi hak edecek içerikten yoksundur” dedi.

ÖĞRETMENLİK ÜÇ AYRI KARİYER BASAMAĞINA AYRILACAK 

Kabul edilen kanun ile birlikte öğretmenlik mesleğinin üç ayrı kariyer basamağına ayrılacağını belirten Karlıer, Kanuna göre öğretmenlik, aday öğretmenlik döneminden sonra ‘öğretmen’, ‘uzman öğretmen’ ve ‘başöğretmen’ olmak üzere üç kariyer basamağına ayrılacağını belirtti. Karlıer, “Aday öğretmenler, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonrasında öğretmenliğe atanabilecek ki aslında Nisan 2021 tarihinde yürürlüğe giren 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu’na göre öğretmen atamalarında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması zorunludur. Adaylık süresi bir yıldan az, iki yıldan çok olamayacak. Bu süre içerisinde zorunluluklar dışında aday öğretmenlerin görev yeri değiştirilemeyecek. Aday öğretmenler, eğitim ve uygulamadan oluşan Aday Öğretmen Yetiştirme Programı’na tabi tutulacak. Aday öğretmenlerden adaylık süreci sonunda Adaylık Değerlendirme Komisyonu tarafından yapılacak değerlendirme sonucunda başarılı olanlar öğretmenliğe atanacak.657 sayılı Kanun’da yer alan hüküm meslek kanununa alınmak suretiyle adaylıkta aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası alanların görevine son verilmesi hükmü aday öğretmenler yönünden yeniden ifade edilmiştir. Aday öğretmenlerden atanma niteliklerinden herhangi birini taşımadığı sonradan anlaşılanların, adaylık süresi içinde atanma şartlarından herhangi birini kaybedenlerin, adaylık sürecinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası alanların, aday öğretmenler için öngörülen Aday Öğretmen Yetiştirme Programı’na mazeretsiz katılmayanlarla bu program sonunda Adaylık Değerlendirme Komisyonu’nca yapılacak değerlendirmede başarısız olanların görevine son verilecek ve bunlar 3 yıl süreyle öğretmenlik mesleğine alınmayacak” şeklinde konuştu.

USUL VE ESASLAR BAKANLIK TARAFINDAN DÜZENLENECEK.

Aday öğretmenlerin adaylık sürecinde yetiştirilmelerine esas Aday Öğretmen Yetiştirme Programı ve Adaylık Değerlendirme Komisyonu’nun oluşumu ve aday öğretmenlik sürecine ilişkin diğer usul ve esaslar Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceğine dikkat çeken Karlıer, daha sonra şunları kaydetti: “Aday öğretmenlik dâhil öğretmenlikte en az 10 yıl hizmeti bulunanlardan mesleki gelişime yönelik 180 saatten az olmamak üzere düzenlenen Uzman Öğretmenlik Eğitim Programı’nı ve mesleki gelişim alanlarında uzman öğretmenlik için öngörülen asgari çalışmaları tamamlamış, kademe ilerlemesinin durdurulması cezası bulunmayan öğretmenler, uzman öğretmen unvanı için yapılan yazılı sınava başvuruda bulunabilecek. Uzman öğretmenlik unvanı için yapılacak yazılı sınavda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılacak. Uzman öğretmenlikte en az 10 yıl hizmeti bulunan ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası olmayan uzman öğretmenlerden mesleki gelişime yönelik 240 saatten az olmamak üzere düzenlenen Başöğretmenlik Eğitim Programı’nı tamamlamış olan ve mesleki gelişim alanlarında başöğretmenlik için öngörülen çalışmaları tamamlayanlar başöğretmen unvanı için yapılacak yazılı sınava başvuruda bulunabilecek. Yazılı sınavda 70 ve üzeri puan alanlar başarılı sayılacak.Yüksek lisans eğitimini tamamlayanlar, uzman öğretmen unvanı için öngörülen doktora eğitimini tamamlayanlar ise başöğretmen unvanı için öngörülen yazılı sınavdan muaf tutulacak.Uzman öğretmen veya başöğretmen unvanı alanlara her unvan için ayrı ayrı olmak üzere bir derece verilecek. Halen uzman öğretmen ve başöğretmen unvanını haiz olanlar bu haklardan yararlanacak.”

EK GÖSTERGE ORANLARINDA 600 PUAN ARTIŞA GİDİLDİ 

Kanunla, uzman öğretmenlere ödenen eğitim öğretim tazminatı yüzde 20’den yüzde 60’a, başöğretmenlere ödenen eğitim öğretim tazminatı ise yüzde 40’tan yüzde 120’ye yükseltildiğini ifade eden Eğitim Bir-Sen Konya Şube Başkanı Nazif Karlıer, “15 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, öğretmenlerin ek gösterge oranlarında 600 puan artışa gidilmiştir. Birinci dereceli kadroda görev yapan öğretmenlerin ek göstergeleri 3600’e çıkarılmıştır. Ek gösterge, ikinci derecede bulunan öğretmenler için 3000, üçüncü derecede bulunanlar için 2200 olarak belirlenirken, dördüncü derece için 1600, beşinci derece için 1300, altıncı derece için 1150, yedinci derece için 950, sekizinci derece için 850 olacak” ifadelerine yer verdi 

İLAVE DÜZENLEMELERE İHTİYAÇ VAR

TBMM’de kabul edilen yasada bazı konuların ihmal edildiğini belirten Karlıer, sözlerini şöyle tamamladı: “Öğretmen adayının mesleki bilgi ve mesleki yeterlik düzeyini ölçmeyi öncelemeyen, adayın öğretmenlik mesleğine uygunluğunu ve yetkinliğini değerlendiremeyen, öğretmen yeterliliklerinin ve eğitim-öğretimin niteliğinin artırılmasına herhangi bir katkısı bulunmayan mülakat usulünün kanunla kaldırılmamış olması büyük bir eksikliktir. Bununla beraber Öğretmen istihdamında zorluk çekilen veya görev sürelerinin ülke ortalamasının altında kaldığı kalkınmada öncelikli/az gelişmiş bölgelerde görev yapan öğretmenlere ilave tazminat ödemesi yapılması konusu kanunda yer almamıştır. Öğretmenlik, sadece kamu kurumlarında icra edilen bir meslek olmamasına, ülkemizde büyük ölçekli bir özel öğretim kurumları ağı faaliyet göstermesine rağmen, kanun yalnızca Millî Eğitim Bakanlığı kadrolarındaki öğretmenler gözetilerek kaleme alınmış, özel öğretim kurumlarında çalışan veya diğer kamu kurumlarında görev yapan öğretmenlere yönelik hiçbir düzenleme içermemiştir. Bu yaklaşım, hem eksikliktir hem de ayrımcılıktır. Netice itibarıyla Meclis’te kabul edilen kanun, öğretmenlerin güncel taleplerinin bazılarını karşılaşmış olmakla yerinde olsa da, öğretmenlik mesleğini sadece belli boyutlarıyla ele almakta, öğretmenlerin beklentilerini topyekûn karşılamaktan uzak kalmakta; bir milyonu aşkın öğretmenin hak, yetki, görev ve sorumlulukları noktasında bir meslek kanununda olması gerekenleri kapsamamaktadır. Kanun, bu hâliyle eksiktir ve içeriğinin bir meslek kanunu olarak adlandırılmaya uygun şekilde öğretmenlerin hak, yetki ve sorumlulukları ekseninde ilave düzenlemelere ihtiyaç vardır.”

SAİT ÇELİK