Millet olarak yerli markalara son zamanlarda çok fazla önem veriyoruz. Ülkemizde kurulmuş ve önemli noktalara gelmiş şirketler var. Bu markaların sayıları gün geçtikçe azalıyor..
****
Türkiye dünyanın dört bir tarafından binlerce ürün ithal ediyor. Teknoloji ürünlerinden gıdaya kadar ithal edilen ürünlerin çeşitliliği beni hep hayrete düşürmüştür.
****
Mesela kürdanın Çin malı olması enteresan. Mutfak gereçleri ve tekstil ürünlerine zaten diyecek bir şey yok.
****
Evet ülkemizde kurulup üretim yapan önemli markalarımız vardı. Belki siz hâlâ kaleme alacağım firmaları yerli zannediyor olabilirsiniz. Ama dev firmalarımız artık yabancı..
****
En dikkat çekici markayla başlayalım. Herkes bilir. Bilmeyen yoktur çünkü rakipsiz bir marka. Eskişehir Odunpazarı’nda bulunan evinin bodrumunda iki adet fıçıda ürettiği üzüm sirkesiyle yola çıkan Kemal Kükrer'den bahsediyorum.
****
Mutfakların vazgeçilmezi Kemal Kükrer sirkeleri artık Türklerin değil. Şirketin sahipleri Kemal Kükrer'i Japon Ajinomoto şirketine sattı. Evet artık Japonlar bize bizim sirkemizi satıyor..
****
Çayı milletçe çok severiz. Günün her saati keyifle içeriz. Çay sektöründe önde gelen bir markamız vardı ama artık o da yabancı.. 1985 yılında Türkiye’de çay üretimine başlayan Ofçay Amerikalı kahve şirketi Jacobs’a satıldı.
****
Isıtma ve iklimlendirme sektöründe faaliyet gösteren Demirdöküm'ü de birçok kişi Türk firması zanneder. 1954’de İstanbul’da kurulan Demirdöküm Alman Vaillant’a satıldı.
****
Bir zamanların efsanesi Cola Turka.. Zararlarını bilsekte ne çok övünmüştük yerli kolayı ürettik diye. Yıldız Holding Cola Turka’yı ve Çamlıca Gazoz’u Japon içecek şirketi DyDo’ya sattı.
****
Popüler bir markamız daha vardı. Doğrusu market raflarında güçlü bir şekilde yerini almaya devam ediyor bu marka.
****
1878 yılından bu yana faaliyette olan ve Osmanlı sarayının zeytinyağı ve sabun tedarikçiliğini de yapan dev marka.. Komili'den bahsediyorum. Artık Amerika merkezli Bunge B.V.'ye ait.
****
Sabun sektörünün simgesel markası. Herkes bilir bu markayı. Türkiye’nin en eski sabun üreticisi Hacı Şakir tamamıyla Amerikalı temizlik devi Colgate –Palmolive bünyesine katıldı.
****
Daha çok var ama yazamayacağım. O kadar çok ki insanın içi sızlıyor. Belli bir noktaya gelmiş dev firmalarımızı bir bir kaybediyoruz.
****
Yabancı sermayeye firma satışına engel getirilmesi şart. Yoksa kısa zaman sonra Türk firma kalmayacak. Üzerinde kapsamlı konuşulması gereken bir mesele. Ama şimdilik bu kadar..