Artan maliyetlere rağmen taşıma ücretlerinin yerinde saydığını belirten Esnaf ve Sanatkarlar Derneği (ESDER) Konya Şubesi Başkan Yardımcısı Celal Demir, nakliye sektörünün sürdürülemez hâle geldiğini söyledi. Demir, uzayan ödeme vadeleri ve taşeronluk zincirinin kamyoncu esnafını çıkmaza sürüklediğini vurguladı.
‘TAŞIMACILIK SEKTÖRÜ AYAKTA KALMA MÜCADELESİ VERİYOR’
Nakliye sektöründe yaşanan sıkıntıların bugüne kadar ne esnaf odaları ne de ilgili bakanlıklar tarafından yeterince dile getirilmediğini ve kamuoyunda çözüme kavuşturulamadığını ifade eden Celal Demir, şu ifadeleri kullandı: “Her ülkede olduğu gibi Türkiye’de de sosyal ve ekonomik yaşamın vazgeçilmez unsurlarından biri taşımacılıktır. Üretimden pazarlamaya, ulaştırmadan tüketime, ithalat ve ihracata kadar hayatın her alanına sirayet eden taşımacılık; yalnızca ticari bir faaliyet değil, aynı zamanda kültürel, ekonomik ve sosyolojik yapıyı etkileyen temel bir sektördür. Nakliyecilik; emek isteyen, sorumluluk taşıyan ve esnaf-sanatkâr geleneğinin önemli bir parçasıdır. Ekonomi, sanayi, ticaret, lojistik, gıda, inşaat ve güvenlik gibi pek çok alanı doğrudan etkileyen nakliyecilik sektörü, aynı zamanda ciddi sorunlar ve sıkıntılarla karşı karşıyadır. Bu sorunları dile getirmek, ESDER Esnaf ve Sanatkârlar Derneği Konya Şubesi olarak görev ve sorumluluğumuzdur. Son 2–3 yıldır artan maliyetlere rağmen taşıma ücretlerindeki dengesizlik hâlâ çözüme kavuşmamıştır. Bu süreçte ne resmî kurumlar, ne tüzel yapılar ne de özel sektör yeterli bir öncülük gösterebilmiştir. Kamyoncu ve nakliyeci esnafının sesi kamuoyuna yeterince yansıtılamamıştır. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı başta olmak üzere; Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu, Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği, Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birliği ile diğer meslek kuruluşları bugüne kadar kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüm üretememiştir.”
‘TAŞIMA ÜCRETLERİ YERİNDE SAYDI, MALİYETLER UÇTU’
Demir, oda yönetimlerinin nakliye sektörüne yönelik yalnızca birkaç temsili ziyaret gerçekleştirdiğini, ancak bunun yeterli olmadığını belirterek asıl amaçlarının düzenli aidat toplamak olduğunu ifade ederek sözlerine şu cümlelerle devam etti: “Oda yönetimleri, seçim dönemlerinde birkaç temsili ziyaret ve fotoğrafla icraat sunduklarını iddia etmektedir. Ancak asıl faaliyetleri, düzenli şekilde aidat tahsil etmekle sınırlı kalmaktadır. Hizmet karşılığı ücret tarifeleri mevcut olmasına rağmen, nakliye ve yük taşımacılığına ilişkin resmî bir ücret tarifesi bulunmamaktadır. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı kapsamındaki kömür ve maden taşımacılığı ile termik santrallere yönelik katı yakıt sevkiyatları; hububat, pancar, gübre, şeker, kamu kurumlarına yapılan kömür ve gıda taşımaları ile liman, gümrük, antrepo ve lojistik faaliyetler genellikle büyük firmalar tarafından alınmaktadır. Bu işler, 3’üncü, 4’üncü hatta 5’inci taşeron olarak kamyoncu esnafına devredilmektedir. Taşıma fiyatları son yıllarda neredeyse hiç artmazken, ödeme vadeleri giderek uzamıştır. Haftalık ödemeler 20–30 güne, hatta 2 aya kadar çıkmıştır. Bu durum, esnafı ciddi bir finansal darboğaza sürüklemektedir. Akaryakıt, sigorta, kasko, muayene, lastik, bakım ve yedek parça maliyetleri sürekli artarken, nakliye ücretleri yerinde saymaktadır. Araç sigortaları ve muayene ücretlerinin yüksek olması ve geçerlilik süresinin yalnızca 1 yıl ile sınırlı tutulması büyük bir mağduriyet oluşturmaktadır. Araç muayenelerinde herhangi bir bakım veya onarım yapılmamasına rağmen alınan ücretlerin karşılığının ne olduğu ise net değildir.”
‘NAKLİYE SEKTÖRÜNDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ALARM VERİYOR’
ESDER olarak yaptıkları saha araştırmalarına değinen Demir, geçen yıl giderler artarken nakliyecilerin aldığı ücretlerin sabit kaldığına vurgu yaptı. Esnaf ve Sanatkârlar Derneği (ESDER) Konya Şubesi Başkan Yardımcısı Celal Demir, nakliyecilik mesleğinin bitme noktasına geldiğini belirterek yetkililerin kalıcı çözümler üretmesinin zorunlu olduğunu dile getirdi. Demir, sözlerini şu cümlelerle tamamladı: “Yaptığımız saha araştırmalarına göre nakliyeciler, mevcut maliyetlerle gerçekleştirdikleri seferlerden kazanç elde edememektedir. Geçtiğimiz yıl 15 bin TL olan lastik fiyatları bugün 25 bin ile 35 bin TL bandına çıkmıştır. Buna rağmen hâlâ geçen yılın taşıma ücretleriyle çalışılmaktadır. Esnaf; ev geçindirmekte, borç ödemekte, şoför maaşlarını, SGK, Bağ-Kur, vergi, ceza ve kredi taksitlerini karşılamakta ciddi zorluklar yaşamaktadır. Bu durum, kişileri faiz, borç ve kayıt dışı yollara sürüklemektedir. Bir Tır’ın ortalama 26–27 ton yük taşıdığı varsayıldığında, 27 ton × 680 TL hesaplamasıyla 18 bin 360 TL, KDV dâhil yaklaşık 22 bin 32 TL gelir elde edilmektedir. Yaklaşık 700 kilometrelik bu taşıma, mevcut maliyetlerle sürdürülebilir değildir. SRC, Psikoteknik, K1 ve TİO gibi belgelerin yenilenmesi zorunlu olup, bu belgeler ciddi maliyetler doğurmaktadır. Ayrıca şoför bulmak her geçen gün daha da zorlaşmaktadır. Uzun çalışma saatleri, düzensiz uyku ve sosyal hayattan kopuş, mesleği sürdürülemez hâle getirmiştir. Nakliyecilik sektörü ciddi bir çöküş yaşamaktadır. Bu mesleğin yeniden saygınlık kazanabilmesi için şoförlere yönelik psikolojik, sosyal, ahlaki, hukuki ve mesleki eğitimlerin zorunlu hâle getirilmesi ve sertifikalandırılması gerekmektedir. Nakliyecilik bitme noktasındadır. Yetkililerin artık sorumluluk alması ve kalıcı çözümler üretmesi zorunludur.”