Kaba yemler-2

Abdullah Kaya

Kaba yemler geviş getiren büyük baş  hayvanlar için önemli bir yem grubunu oluştururlar. Bilindiği üzere sığırların mideleri dört gözden oluşmaktadır.. Sığırların bu özelliği tek mideli hayvanların yararlanamadığı yemlerden yararlanma üstünlüğünü ortaya koymaktadır.

**

Yıllardan beri her fırsatta yem kaynaklarının yetersizliği nedeni ile hayvansal üretimde istenilen düzeye ulaşılamamasından şikayet edilmektedir.En önemli kaba yem kaynağımız çayır meralar, aşırı ve zamansız otlatma nedeni ile elden çıkma aşamasına gelmiştir. Bu alanlarımızdaki otlatma yoğunluğunu azaltmak amacıyla yem bitkileri tarımına ağırlık verilmiştir. Ne yazık ki gösterilen tüm bu gayretlere rağmen hayvansal üretimde arzu edilen seviyeye ulaşılamamıştır.

**

 Hayvanların toplam kaba yem ihtiyacı ülke düzeyinde ele alındığında, çayır mera ve yem bitkilerinden sağlanan bölümün yüzde 25.98, tarla tarımı artıklarından karşılanan bölümün ise yüzde 43.51 düzeyinde olduğu bildirilmektedir. Yüksek verimli kültür ırklarından maksimum verimin alınabilmesi iyi bir besleme ile mümkündür.
Ülke düzeyinde mevcut hayvanların çoğunluğu  kültür ırkı olsa da mevcut kaba yem üretimimiz karşısında alacağımız verim yine değişmeyecektir. Üreticilerimiz kaba yem sıkıntısının yaşandığı dönemlerde genelde hayvanlarını zorunlu olarak, besin maddesi içeriği düşük tahıl samanı ile beslemektedir. Bunun yanında taze ve suca zengin, karbonhidrat içeriği yüksek yem bitkilerinin parçalandıktan sonra havasız ortamda belirli bir süre bekletildikten sonra elde edilen ve silaj adı verilen kaba yem de tercih edilmeye başlanmıştır. Silaj, besin maddelerindeki değer kaybını en aza indiren su içeriği yüksek kaba yem özelliği ile tarımı ileri ülkelerde yoğun olarak kullanılmaktadır

**

Bu nedenle süt sığırcılığında "olmazsa olmaz" diye kabül edilen kaba yem gerçeğidir. Kaba yem grubu içerisine; kuru kaba,yeşil kaba ve silo yem grupları girer. İşletmelerde bu grupları içeren yemler kullanılır. Bu bazen çayır ve mera larda otlatma veya yeşil aksamın yedirilmesi yanında dönemi içeren ihtiyaçlar için silo yemlerin yapılması ile diğer yandan üretimi yapılan kaba yemlerin değişik metotlarda kurutularak saklanması biçiminde işletmelerde kullanımıdır.
Kaba yem ihtiyacının ne kadar olduğuna dair yetiştiricilerin öncelikli olarak aşağıdaki soruları cevaplıyarak dönem içerisinde planlama yapması gerekir.

-Farklı yaş gruplarındaki hayvanların (düve, dana, tosun) günlük rasyonlarında kullanılacak kaba yem miktarlarının bilinmesi.
-Dönemler itibariyle sağmal ineklerin ihtiyaçları
-Depolama, taşıma ve yemleme sırasında yem kayıplarının bilinmesi.
-Üretim için arazinin özelliği ve alanın yeterliliği.
-Piyasadan temin edilecek kaba yemin zamanında temini ve uygun koşullarda depolanması.

**

Ekonomik anlamda süt sığırcılığında kaba yem geksinimi Kuru madde  bazında günlük olarak sağmal bir inek için ortalama 8-10 kilogram olup bu 500 kilogram canlı ağırlığa  sahip inek için Canlı Ağırlığı'nın yüzde 2'si anlamındadır. Bu ise, kaliteli kaba yemler kullanıldığında sağmal bir inek'den yaşama payı dışında ortalama günlük olarak 8-10 litre süt elde edilmesi anlamını taşır.

Günlük ağırlık kazancı için besi hayvanlarında kesif yem ağırlıklı, diğer genç hayvanların günlük rasyonları ise kaba yem ağırlıklı olarak gereksinimler belirlenir.

**

Genç sığırlarda toplam Kuru maddenin kaba yemden gelen bölümü ortalama yüzde 60-70 arasında olması diğer bölümün ise kesif yemden gelmesi arzu edilirken besi sığırlarında bu oran tersi olup kesif yem ağırlıklıdır. Sağmal ineklerde kaba yem yüzde 35'in altına düşmemeli ekonomik süt sığırcılığında sağmal inek için Kuru madde miktarı günlük Canlı Ağırlığı'nın yüzde 2'si kaliteli kaba yemden oluşmalıdır.

 

 

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.