İntiharı özendirmeyin

İntihar haberlerinde ciddi bir artış meydana geldi. Basın yayın organlarında saldırganlık, cinayet ve intihar olaylarının flaş haber yapıldığı dikkatlerden kaçmıyor. Bu haberler, sürekli yazılı ve görsel basın ile sosyal medya da ağırlıklı olarak yer alıyor.  Medyada intihar vakalarının tüm ayrıntılarıyla, dramatize edilerek, görsel öğeler eşliğinde sunulması, intihara eğilimli kişiler üzerinde olumsuz etkiler oluşturuyor. Kitle iletişim araçlarındaki bu türden haberler, renkli fotoğraf ve küçük punto başlıklar ile okuyucuya sunuluyor.  Habere konu olan kişilerin geride kalan yakınlarının acılarını artırıcı, ruhsal durumunu bozucu ve yaslarını yaşama olanağını ortadan kaldıran olumsuz etkilerinin olduğu da biliniyor.  Uzmanlar ise “Bu tür konuları toplumun ruh sağlığıyla ele almak gerekir. İntihar konusunda uzmanlar eşliğinde haber yapılması lazım” diyor.
İNTİHAR YÜCELTİLİP ÖZENDİRİLMEMELİ
Konu ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Selçuk Üniversitesi (SÜ) İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bünyamin Ayhan, intihar olayları hakkında haber çerçevesini aşan ve okuyucu veya izleyiciyi etki altında bırakacak nitelikte ve genişlikte yayın yapılmaması gerektiğini söyledi. Olayı gösteren fotoğraf, resim veya filmlerin yayınlanmamasının en doğru yol olacağını dile getiren Ayhan,  “Bir olayın habere dönüştürülmesi, gazetecilik mesleğinin incelikleri içinde. Kişi hakları ölümden sonra da sürer. Bir intiharın haber sınırlarını aşan bir ölçüde anlatılması ya da gösterilmesi hem ölen kişinin, hem de geride kalan yakınlarının mahremiyetinin ve kişilik haklarının ihlalidir. Olaya kimlikler üzerinden yaklaşılmamalıdır. Maalesef çoğu yayın organı göstergeler üzerinden gidiyor. Bunun azalmasını temenni ediyoruz. Fakat durumun gün geçtikçe daha vahim bir duruma geldi tablolarla karşı karşıya kalabiliriz. Toplumda ölüm şekilleri çeşitlendi. Bunların kurallı ve kontrollü bir şekilde kitle iletişim araçlarında yer alması gerekir.  Toplumu iyi anlamak lazım. İntihar hiçbir zaman yüceltilmemeli ve özendirici olmamalıdır” diye konuştu.
BASINA BÜYÜK SORUMLULUK DÜŞÜYOR
Kitle iletişim araçlarının okuyucuyu bilgilendirmeyi temel alırken, toplumun ruh sağlığını korumaya yönelik bir tutumu benimsemesinin gereğini de ortaya koyan Ayhan, “Motivasyonlara vurgu, intihar davranışının cesur ve onaylanan bir tavır olarak verilmesi haberin özendirici etkisini artırır” ifadelerini kullandı. “Basın yayın organlarında intihar olgusunun yer alması, konunun sunuluş biçiminin toplumdaki araştırmacı ve konuyla ilgili profesyonellerin uzun zaman ilgisini çekmiş ve tartışma konusu olmuş” diyen Ayhan, şunları kaydetti: “Bu tür haberler yapılırken mutlaka koruyucu, önleyici bilgilere,  tedavi ve destek yöntemlerine dair bir bilgilendirme verilmeli. Doğru yönlendirme ile birlikte olası olumsuz durumlar daha fazla azalır. Her kuruluşun olaylara yaklaşım tarzı yayın gereği farklı oluyor. Gazetenin veya internet sitesinin daha fazla takip edilmesi için etik kurallar ihlal edilerek haberler yapılıyor. Farklı unsurları dikkat çekecek bir şekilde vererek, rakiplerinden daha fazla öne çıkıyorlar. Önemli bir güce sahip olan basın kuruluşları gerekli bütün sorumluluğu üstüne alıp ona göre yayın yapmalıdır.”
EMRE ÖZGÜL