RÖPORTAJ: EMRE ÖZGÜL
Konyalı akademisyen Dr. Muhammet Hamdi Mücevher’in yeni kitabı çıktı. Dört başarılı yöneticinin yaşamının ele alındığı kitap, başarılı yöneticilerin başarıya nasıl ulaştıkları ile ilgili de ipuçlarını ortaya çıkarıyor. “Başarılı Yöneticilerden Hayati Hikayeler” isimli kitapta kamuoyunun yakından tanıdığı Fikret Orman, Mehmet Koca, Bülent Yıldırım, Adem Korkmaz gibi dört ismin hayatları ve deneyimlerinin yöneticilik gelişimlerine yansımaları anlatılıyor. Muhammet Hamdi Mücevher, kitabı ile ilgili ayrıntıları Merhaba Gazetesi okuyucuları ile paylaştı.
**Kendinizi tanıtır mısınız?
1983 yılında Konya’da doğdum. 2004 yılında Süleyman Demirel Üniversitesi İşletme Bölümünü bitirdikten sonra 2013 yılına kadar Konya’da özel bir işletmede üst düzey yöneticilik yaptım. 2013 yılında Süleyman Demirel Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak akademik hayata başladım. Aynı üniversitenin İşletme Bölümünde 2015 yılında yüksek lisansımı, 2019 yılında ise doktoramı tamamladım. 2018 yılında görev yaptığım meslek yüksek okulunun Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesine bağlanmasıyla görevime halen burada devam etmekteyim. Yönetim, organizasyon ve örgütsel davranış çalışma alanlarım olup psikoloji, spor yöneticiliği ve sosyal-kültürel-sportif faaliyetler ilgi alanlarımdır.
**Kitabınız hakkında bilgi verir misiniz?
Kitapta, spor, iş dünyası, sivil toplum ve akademi alanlarından dört başarılı yöneticinin hayat hikâyesi keşfedilmeye çalışılmıştır. Bu keşfin asıl amacı, başarılı yöneticilerin hayat hikâyelerindeki kritik yaşam olayları ve deneyimlerin, yöneticilik gelişimlerine katkılarını araştırmaktır.
**Dört başarılı yöneticinin başarı hikayelerini ele alıyorsunuz. Bu 4 kişiyi seçmenizdeki sebepler neler?
Bir kere her şeyden önce bu yöneticiler, anlatı ve hayat hikâyesi araştırmalarında inceleme konusu yapılabilecek; “başarılı, dikkat çekici, politik olarak önemli, çok özel bir meslek icra eden bir kişi, harika insan ve büyük adam” özelliklerine uyan kişilerdir. Bu yöneticilerden her biri kendi alanlarında başarılarını ispatlamış kişilerdir. BJK eski başkanı Fikret Orman, Vodafone Arena stadının yapmak, 2 defa Süper Lig şampiyonu olmak, kulübün 3. yıldızını armasına eklemek ve 3 kez başkan seçilmek gibi birçok başarıya imza atmış ve Türkiye spor ödülleri listesinde iki yıl “En Başarılı Kulüp Başkanı” seçilmiş bir başkandır. Gübretaş ve Torku Konya Şeker eski CEO’su Mehmet Koca, 2010 yılında Business dergisinin yayınladığı “Krizin En Başarılı 100 Yöneticisi” sıralamasında, 36. Sırada; Capital dergisinin yayınladığı son 5 yıldaki verilere göre hazırlanan “En Başarılı CEO’lar” listesinde ise 5. sırada yer almış başarılı bir yöneticidir. İHH Genel Başkanı Fehmi Bülent Yıldırım, 5 kıtada 135 ülke ve bölgede faaliyet gösteren, çok başarılı çalışmalar gerçekleştiren ve TBMM tarafından “Üstün Hizmet” ödülü (2007) ve Vakıflar Genel Müdürlüğünce “Kaynaklarını Amaçları Doğrultusunda En İyi Kullanan Vakıf” (2005) gibi ödüllerle bunu ispatlayan bir STK’nın başkanıdır. Adem Korkmaz, çok başarılı işlere imza atarak ikinci kez rektör seçilen ve YÖK-Kalkınma Bakanlığınca 5 pilot üniversiteden birisi seçilen Mehmet Akif Ersoy Üniversitesinin rektörüdür.
**Tezinizin/Kitabın hazırlık süreci ne kadar sürdü? Hazırlık sürecinde yaşadığınız zorluklardan bahseder misiniz?
Tez konusunun olgunlaşması süreci 1 yıl, konu ile ilgili okumalar 1 yıl, konunun kavramsal alt yapısı olan literatür yazımı 6 ay, katılımcılar görüşmelerin yapılması 2 ay, verilerin analizi ve bulguların yazılması 4 ay olmak üzere yaklaşık 3 yıl sürdü. Araştırma sürecinde yaşadığım zorluklardan hangi birine değineceğim? Çok.
Bir kere her şeyden önce katılımcılar, belli bir noktaya gelmiş ve çok yoğun mesaileri olan kişiler ve siz bu kişilere hayatlarıyla ilgili çok mahrem ve uzun uzun sorular soruyorsunuz. Bunun çeşitli zorlukları oldu. Görüşmeler uzun sürdü, bazıları ile görüşmeyi birkaç kez anca gerçekleştirdik. Mesela Fikret Ormandan randevu almak baya zor oldu.
Süreç, çok uzun ve yıpratıcı ama bir taraftan da keyifli oldu. Doktora, 4 yıllık bir süreç ve bunun özellikle son 2 yılı epey yoğun geçti. Tabi bu süreçte yalnız değiliz. Ailemiz, işimiz, çocuklarımız, sorumluklarımız var. Bir taraftan onlarla da ilgilenmeniz lazım. Onların da benim de fedakârlık yapmamız gereken yerler oldu. 3 çocuğum var, onlarla bu süreçte çok fazla ilgilenemedim. Özellikle son 6 aylık süreçte tamamen kapanıyorsun. Çocuklarımı baya ihmal ettim bu süreçte. Büyükler tabi anlayış gösteriyor ama özellikle bizim en küçük Eymen baya sorun çıkardı. Bir gün ben evde çalışıyorum. Annesiyle bir yere gidiyorlar, tabi ben gelemiyorum. Ama ısrar ediyor benim de gelmem için. Dedim ki; “Oğlum beni unutun.” Giderken annesinin yanında sayıklıyormuş; “Beni unutun dedi ya, beni unutun dedi.” diye.
Bir gün yine. Eymen, tabi beni her gördüğünde ders çalışıyorum. Geliyor kitabı, bilgisayarı zorla kapatıyor. “Bugün çalışmak yok.” Falan diyor. En son atarlandı; “Baba şu hocana söyle de sana bir izin versin yaa.” diye. Yine. Her gün soruyor; “Ne kadar kaldı baba.” diye. “2 ay, 1 ay, 10 gün kaldı.” derken, tezi savundum. Tezi savunduktan bir gün sonra düzeltmeler ve öneriler için yine bilgisayar başına geçtim. Geldi karşıma dikildi, ne dedi biliyor musunuz?; “Baba sen yalancısın.” Dondum kaldım. “Ne oldu oğlum.” dedim. “Hani bana bitti demiştin.” dedi. Tabi sonra acısı kötü çıktı, baya uzun bir tatil yaptık çok şükür.
**Çalışmamızda en etkilendiğiniz olay, yaşanmışlık nedir?
Zor ve uzun yolculuklarda, bazen insan yolunu şekillendiriyor; bazen de düşülen yol, insanı şekillendiriyor. Bu araştırma süreci de beni şekillendirdi diyebilirim. Hayat hikâyelerini araştırdığım katılımcıların her birinden ilham ve feyiz aldım. Bu bana bir nebze olsun tezimin karşılık bulacağını hissettirdi. Yine katılımcıların hayatlarındaki yaşanmışlıklardan, dönüm noktalarından, deneyimlerden, kritik olaylardan, hayat mücadelelerinden çok etkilendiklerim oldu. Bunları tek tek anlatmama gerek, tezde var zaten.
*İlave etmek istediğiniz bir şey var mı?
Kitabın tanıtımı için bu ropörtajı yapma düşünceniz ve teklifiniz için size ve Merhaba ailesine çok teşekkür ediyorum. Kitabımın tüm okuyanlara ilham vermesini ve faydalı olmasını diliyorum.