İKİNCİ BİR ENDÜLÜS VAKASINI ÖNLEDİ
Bosna-Hersekli Müslümanların efsane lideri Bilge Kral 'in vefatının üzerinden 17 yıl geçti. Avrupa'nın göbeğinde ikinci bir Endülüs vakasının yaşanmasına izin vermeyen Aliya İzzetbegoviç, bugün sadece Bosna halkının değil tüm İslam âleminin aradığı, özlediği bir lider olarak tarihe not düştü. Aliya’nın yeri ise vefatının üzerinden yıllar geçmesine rağmen hala doldurulamadı.
ALİYA HALKINI TÜRKLERE EMANET ETTİ
Konya’da Bilge Kral’ın adını yaşatmak için kurulan Aliya İzzetbegoviç Kültür Sanat ve Eğitim Derneği (AKSED) Başkanı İbrahim Günay ile Aliya’yı ve Bosna’yı konuştuk. Aliya’nın İslam alemi ve Bosna için önemli bir lider olduğuna dikkat çeken Günay, “Aliya’nın vefatından sonra Bosna’da onun yerini dolduracak bir lider gelmedi. Merhum Aliya, halkını Türk milletine emanet etti” dedi.
ALİYA ÖMRÜNÜ BOSNA’YA ADADI
**Bosnalı Müslümanlar için Aliya İzzetbegoviç’in önemi nedir?
-Bosnalı Müslümanlar yani Boşnakla için merhum Aliya'nın yeri tabii ki bambaşka. Bir çok Boşnak'ın evinde resimleri asılı. Bosnalılar için Aliya bir "baba", bir "dede". Yeni nesil Boşnaklar, Aliya'yı çok iyi tanımasa da karanlık günlere şahitlik edenler, onun ne denli büyük bir lider olduğunu biliyor. Aliya hayatını İslam'a ve Bosna halkına adadı. Aliya entellektüelliği ve bilgeliği ile diğer Balkan ülkelerinin liderlerinden çok farklıydı. Ne Sırbistan Devlet Başkanı Slobadan Miloseviç gibi ırkçı ve şovenistti, ne Hırvatistan Devlet Başkanı Franko Tujdman gibi ikiyüzlü ve kaypaktı. Bilgeliği en zor günlerde bile barıştan söz etmesi, halkına nefret ettirmemeyi öğretmesiydi. Aliya gerçekten farklı bir siyasetçi ve devlet adamı profili çizdi ülkesi ve halkı için. Düşmanları bile ona içten içe bir hayranlık duyuyordu.
ŞEHİTLERLE AYNI MEZARLIKTA
**Bildiğiniz gibi Aliya İzzetbegoviç, vasiyeti üzerine vefatının ardından Kovaçi Şehitliği’ne defnedildi. Çünkü diğer şehitlerle aynı mezarlıkta olmak istiyordu. Bu konu hakkında neler söylemek istersiniz?
-Aliya İzzetbegoviç hayatını İslam’a ve Bosna halkına adadı. Savaş yıllarında Saraybosna’da halkı ile omuz omuza verip savaştı. Çok sayıda masum Boşnak şehit oldu. Bosna Ordusu’nun çok değerli isimleri cephede can verdi. Aliya onlarla birlikte olmak istedib Vvasiyeti üzerine vefatının ardından Kovaçi Şehitliği'ne defnedildi. Oldukça mütevazi bir mezarı var. Bosnalı diğer şehitlerle birlikte aynı yerde. Bu bile Aliya'nın örnek devlet adamlığını gösteriyor. Bir zamanlar Sırp halkının kutsadığı Slobadan Miloseviç ise evinin bahçesine gömdüler. Devlet töreni bile yapılmadı. En radikal Sırplar bile mezarını ziyaret etmiyor. Mazlum ile zalimin farkı mezarlıklarda ortaya çıkıyor.
SON ZİYARETİNİ KONYA’YA YAPTI
**Aliya İzzetbegoviç vefatından önce Konya’ya yapmıştı. Bosna-Hersek halkı ve Aliya için Konya’nın önemi çok büyük. Bu konu hakkında neler söylemek istersiniz?
-Dediğiniz gibi Aliya son ziyaretini Konya'ya yapmıştı. Konya halkının savaş zamanında yaptığı yardımları ne Bosna halkı ne de Aliya unutmuştu. Bu yüzden vefatından önce Konya'yı ziyaret etti. Konyalılarla helalleşti. Bosna-Hersek ve Sancak Mahallesi’ne ismini Aliya verdi. Bugün kendisinin ve ülkesinin ismi Konya'nın dört bir yanında yaşatılıyor. Aliya İzzetbegoviç Camii, Aliya İzzetbegoviç Caddesi, Bosna-Hersek Mahallesi, Mostar Köprüsü Konya'yı adeta küçük Bosna'ya çevirdi. Aliya’nın vefatının ardından oğlu Bakir ve kızı Leyla defalarca Konya’ya geldi.
İSLAM DÜNYASININ ONUN GİBİ LİDERE İHTİYACI VAR
**Bugün İslam ülkelerinde oluk oluk Müslüman kanı akıyor. Müslümanlar bile birbirini öldürüyor? İslam aleminin Aliya gibi bir liderliğin eksikliğini yaşıyor mu?
-Bugün büyük bir kaos ve kargaşanın yaşandığı oluk oluk kanın aktığı İslam dünyasında Aliya İzzetbegovic gibi lidere ihtiyaç var. Suriye'de, Irak'ta insanlar birbirini mezhep farklılığından dolayı katlederken, Bosna'da daha 25 yıl önce birbirleriyle savaşan halklar bir arada yaşayabiliyor. Bosnalı Müslümanlar için zor ama düşmanları ile bir ada yaşamak zorundalar. Onlar herşeyin farkında. Bütün bu yaşadıklarını unutmadılar ama nefret etmiyorlar. Ne Sırplar ne Hırvatlar gibi çocuklarını intikam duygularıyla büyütmüyorlar.. Çocuklarına sevmeyi, gülmeyi öğretiyorlar. Onca sorunun ve maddi sıkıntıların arasında gülmeyi beceriyorlar. Savaşta bile espri ve mizahı bırakmayan bir halktır Boşnaklar. O zor günleri Aliya'nın önderliğinde kenetlenerek aştılar. Aliya köleliği değil özgürlüğü seçti. Köleliği kabul etseydi bugün Bosna, "Büyük Sırbistan"ın bir parçası olacaktı. O yüzden mezar taşında bile "Büyük Allah'a yemin olsun ki; asla köle olmayacağız" diye yazıyor.
KONYA’NIN HER YERİNDE BOSNA’DAN İZLER VAR
**Konya halkının yerinde Bosna’nın ve Boşnakların ayrı bir yeri var. Bu konuda neler söylemek istersiniz?
-Konya ile Bosna arasındaki tarihi ve kültürel bağlar Osmanlı dönemine kadar uzanıyor. Bugün Bosna-Hersek’te yaşayan insanlara Türkiye dediğimiz zaman akıllarına ilk İstanbul, daha sonra ise Konya geliyor. Konya’ya karşı müthiş bir muhabbet ve sempati var. Özellikle son savaşta Konya’dan ciddi anlamda maddi ve manevi destek verildi Bosnalı kardeşlerimize. Bugün Konya’nın dört bir yanında Bosna’ya ait birşeyler görmek mümkün. Aliya İzzetbegovic Camii bunlardan biri mesela. Bunun yanı sıra Bosna-Hersek Mahallesi, Sancak Mahallesi, Saraybosna Parkı, Hacı Hafız Muliç Parkı, Haris Sladziç Parkı hep Konyamızda. Bosna’da da Büyükşehir Belediyemiz, Selçuklu ve Meram Belediyelerimiz önemli işler yaptı. Bu tarihsel gönül bağının daha da güçlenmesini ümit ediyoruz.
**Güncel konulardan biri de spor. Konyaspor bünyesinde çok sayıda Bosna-Hersekli futbolcu oynuyor. Ticari ve kültürel alandaki işbirliğine Konyaspor da spor alanında katkı yapıyor. Bu konudaki görüşleriniz nedir?
-Konyaspor bu şehrin en önemli markalarından birisi. Sıkı bir Konyaspor takipçisiyim. Takımımızda Bosnalı oyuncuları gördükçe daha da mutlu oluyorum. Geçmişte Saffet Susiç Konyaspor’da teknik direktörlük yapmıştı. Daha sonra Bosna-Hersek Milli Takımını Dünya Kupası’na götürmüştü. Konyaspor’da Elvir Baljic, Rijad Bajic, Amir Hacıahmetovic, Marin Anicic, Deni Milosevic, İbrahim Sehiç gibi Bosnalı futbolcular oynadı ve oynamaya devam ediyor. Takımımıza ciddi katkılar yaptıklarını görüyorum. Ekonomideki ve siyasetteki işbirliğinin spora da yansıması bizleri çok mutlu ediyor.
İBRAHİM GÜNAY KİMDİR?
Konya’nın Akören ilçesinde dünyaya geldim. Polisler Sülalesinden Halı Öğretmeni Ahmet Remzi Günay’ın oğluyum evli Üç çocuk babasıyım kamu ve özel sektörde çalıştım emekliyim. Şu an Aliya İzzetbegoviç Camii Güzelleştirme ve İmar Derneği Başkanı AKSED Aliya İzzetbegoviç Kültür Sanat ve Eğitim Derneği Genel Başkanıyım.
SEN OLMASAYDIN ALİYA
Bosna'nın ünlü sanatçısı Dino Merlin'in Aliya'nın ardından bestelediği "Sen olmasaydın Aliya" adlı kasidenin sözlerini paylaşmak istiyorum. Bu kasidenin sözleri Aliya'nın Bosna halkı için ne kadar önemli bir kişi olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
Orada, güneşin doğduğu, yıldızların beklediği o yerde,
Orada, gökyüzünün berrak, bulutsuz olduğu o yerde
Temiz ruhların sığınağı olan o yerde
Gözlerin ışıldadığı, karanlıktan uzak olduğu o yerde
**
O tarafa çeviriyorum başımı
O meydanda, bir ses çağırmakta herkesi
Ben gözlerimi kapayıp kollarımı açıyorum
Ve rüyalarımı, yüzsünler diye bırakıyorum
**
Bu kadar aydınlık olamazdı
Bu benim güzel avlum
Ve ben karanlığı ışık bilirdim
Aliya sen olmasaydın
**
Kelimelerde. şarkılarda hep seni, geleceği gördüm
Sonra bunun günah olduğunu düşündüm
Ve beni dinleyecek kimsenin olmadığını düşündüm
Ama var, nasıl olmaz, ruhum beni duyuyor..
**
Bu kadar aydınlık olamazdı
Bu benim güzel avlum
Ve ben karanlığı ışık bilirdim
Aliya sen olmasaydın