Muhammed Emin Efendi "Salih Efendi zade"
“Şeyhülislam ve Müftilenam” -81-
Sultan II. Mustafa’nın imamı Topkapılı Salih Efendi’nin oğludur. Doğum tarihi hicri 1117’dir Muhammed Emin Efendi on beş yaşında müderris oldu (h.1132). Ondan sonra Selanik Mollalığı’nı (1) (h.1160), Şam (h.1166), Medine-i münevvere (h.1171), İstanbul kadılıklarını kazandı (h.1174). Anadolu payesini (2) (h.1181), üç sene sonra bilfiil Anadolu Kazaskerliğini (h.1184) yürüttükten sonra Rumeli Kazaskerliği’ni (h.1188) ve bir sene sonra da Meşihat / şeyhülislamlık makamına yükseldi (h.1189). Bedenen çökmesi, işleri güzel bir suretle yerine getirmesine engel olduğundan dolayı bir buçuk sene sonra azl ve Bursa’ya sürgün edildi ve bir ay içinde hanesinde vefat etti (h.1191).
Kabri emir Sultan civarındadır. Fetva müddeti on yedi aydır. Adaletli, cömert ve lütufkâr idi bir zattı. Birçok tekkelere hizmet etmiş, cami hizmetlilerinin vazifelerine / maaşlarına zam yapmıştır.
“Şeyhülislam ve Müftilenam” -82-
Muhammed Esad Efendi “Vessâf Efendi zade”
Şeyhülislam Abdâh Vessâf (3) Efendi’nin oğludur. Doğum tarihi hicri 1119’dur. Muhammed Esad Efendi yirmi dört yaşında müderris oldu (h.1143). Ondan sonra Galata mollası tayin edildi (h.1164). Babasıyla beraber bir müddet Bursa’da sürgün olarak ikamet etti. Babasının düşmanları tarafından tayinine mani olundu. Mekke payesi aldıktan sonra on bir sene kadar İstanbul payesinde kaldı. Muhammed Esat Efendi, bu engellemelerden zerre kadar fütur (bezginlik, gevşeklik) getirmedi. Nihayet Anadolu (h.1182) ve Rumeli (h.1186) Kazaskerliği’ni yürüttükten sonra Meşihat makamına yükseldi. (1190). Azlini müteakip deniz kenarındaki hanesine çekildi (1192) ve burada vefat etti.
Kabri Ebâ Eyyub el- Ensarî civarındadır. Fetva müddeti Sultan III. Mustafa devrinde bir sene sekiz aydır. Muhammed Esat Efendi, nesir yazı ve şiirde mümtaz, tarikat-ı sufiyyeye mensup bir zattı.
Dipnotlar
1.Molla, İslamî ilahiyat ve dinî yasa (fıkıh) üzerine eğitim almış bilgindir. Selanik Mollalığı bir kadılık makamıdır.
2. Paye, rütbe ve makam demektir.
3.Vessaf, ziyade vasf ve tarif edici
Sultan II. Mustafa’nın imamı Topkapılı Salih Efendi’nin oğludur. Doğum tarihi hicri 1117’dir Muhammed Emin Efendi on beş yaşında müderris oldu (h.1132). Ondan sonra Selanik Mollalığı’nı (1) (h.1160), Şam (h.1166), Medine-i münevvere (h.1171), İstanbul kadılıklarını kazandı (h.1174). Anadolu payesini (2) (h.1181), üç sene sonra bilfiil Anadolu Kazaskerliğini (h.1184) yürüttükten sonra Rumeli Kazaskerliği’ni (h.1188) ve bir sene sonra da Meşihat / şeyhülislamlık makamına yükseldi (h.1189). Bedenen çökmesi, işleri güzel bir suretle yerine getirmesine engel olduğundan dolayı bir buçuk sene sonra azl ve Bursa’ya sürgün edildi ve bir ay içinde hanesinde vefat etti (h.1191).
Kabri emir Sultan civarındadır. Fetva müddeti on yedi aydır. Adaletli, cömert ve lütufkâr idi bir zattı. Birçok tekkelere hizmet etmiş, cami hizmetlilerinin vazifelerine / maaşlarına zam yapmıştır.
“Şeyhülislam ve Müftilenam” -82-
Muhammed Esad Efendi “Vessâf Efendi zade”
Şeyhülislam Abdâh Vessâf (3) Efendi’nin oğludur. Doğum tarihi hicri 1119’dur. Muhammed Esad Efendi yirmi dört yaşında müderris oldu (h.1143). Ondan sonra Galata mollası tayin edildi (h.1164). Babasıyla beraber bir müddet Bursa’da sürgün olarak ikamet etti. Babasının düşmanları tarafından tayinine mani olundu. Mekke payesi aldıktan sonra on bir sene kadar İstanbul payesinde kaldı. Muhammed Esat Efendi, bu engellemelerden zerre kadar fütur (bezginlik, gevşeklik) getirmedi. Nihayet Anadolu (h.1182) ve Rumeli (h.1186) Kazaskerliği’ni yürüttükten sonra Meşihat makamına yükseldi. (1190). Azlini müteakip deniz kenarındaki hanesine çekildi (1192) ve burada vefat etti.
Kabri Ebâ Eyyub el- Ensarî civarındadır. Fetva müddeti Sultan III. Mustafa devrinde bir sene sekiz aydır. Muhammed Esat Efendi, nesir yazı ve şiirde mümtaz, tarikat-ı sufiyyeye mensup bir zattı.
Dipnotlar
1.Molla, İslamî ilahiyat ve dinî yasa (fıkıh) üzerine eğitim almış bilgindir. Selanik Mollalığı bir kadılık makamıdır.
2. Paye, rütbe ve makam demektir.
3.Vessaf, ziyade vasf ve tarif edici
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.