A. Galip Doğan

A. Galip Doğan

Fıkıhi sorular ve cevaplar

Fıkıhi sorular ve cevaplar

S.1) Hocam; Günümüzde faizli krediler helaldir, zaruret olduğu için alınıyor, ev araç kredisine bazı hocalar alabilirsiniz, diyorlar, siz ne dersiniz?

C.1) Faiz, Allah’ın haram kıldığı büyük günahlardandır. Faizli ekonomi halkı ezer. Allah (c.c) Bakara Süresi 275. ayette şöyle buyurur; “Faiz yiyenler mahşerde kendilerini şeytan çarpmış gibi kimseler kabirlerinden kalkarlar. Bu onların zaten alış verişte faiz gibidir demelerindendir. Hâlbuki Allah alış verişi helal faizi haram kılmıştır. Bundan böyle kime Allah’tan bir öğüt gelir de faizden vazgeçerse geçmişi kendine işi hakkında hüküm Allah’a aittir. Kim de tekrar faize dönerse işte cehennemliktirler onlar orada ebedi kalıcıdırlar.” Bakara 278-279 ayetlerde şöyle buyurulur; “Ey müminler gerçek müminler iseniz, Allah’tan korkun faizden arta kalanı bırakın almayın yok eğer böyle yapmazsanız Allah ve Rasülü’ne (karşı) savaş aştığınızı bilin. Yok, eğer tövbe ederseniz anaparanız sizindir. Böylece ne haksızlık yapmış ne de haksızlığa uğratılmış olursunuz.”

Peygamber (s.a.v) şöyle buyurur; “Riba yiyene yedirene, katibine şahidine Allah lanet etti ve onlar müsavidirler” (Buhari, Müslim, Ebu davud)

Hadis; “Kim faiz yerse, anasını hacca götüren bir insanın hac yolunda zina etmesi gibidir.”

Zaruret nedir? Zaruret faizi helal kılar mı?

İmam-i Şafi Hz. şöyle buyurur; “Muzdar yanında açlığın şiddetini giderecek süt vb. şeyleri yiyecekleri bulamazsa, açlığı ölüm derecesinde olursa zaruretler ölmeyecek kadar yenir, helal olur”

Gessas derki “İzdırar hali (zaruret) insana açlıktan veya başka şeyden isabet edinen ve kaçınılması mümkün olmayan zarardır. Ölüm tehlikesi olursa başka hiçbir çare yoksa o zaman helal olur.”

Cumhura göre; “Zaruret halinde haram ancak zarureti giderecek kadar alınabilir, mutlak mubah değildir.”

Zaruret hallerini şöyle sıralayabiliriz; 1-Tehlikenin mevcut olması 2-Teklikenin fil hal mevcut olması 3-Tehlikenin kaçınılmaz olması 4-Meşru yoldan giderilmesi imkânı bulunmaması. 5-Tehlikenin olduğu tam ve sarih (açık) olması. 6-Zaruret halinde alınan haram zaruret miktarını geçmemiş olması.

Muhammed Ebu Zehra şöyle der; “Günümüzdeki faizli muameleleri zaruretten dolayı mubah saymak faizi helal kılmak için açılan bir penceredir.”

Araç ve ev kredisi almak zaruret değil, faize dayalı bir sistemden ileri gelmektedir. Faize helal demek mümkün değildir. Zaruret terk edildiğinde nefsin veya bir uzvun helak olması söz konusu olursa helal olur.

Elmalı’ya göre; Kur’an ayetlerinin beyanına göre faiz için cevaz aramak kapı aralamak, cemiyet için büyük bir felakettir. Faiz de zaruret hali; cemiyet için değil, naçar duruma düşen fertler için.

Netice olarak;

1-Faiz dinimizde çok şiddetli şekilde yasaklanmış haramlardandır.

2-ister Kur’an, ister Hadislerde yasaklanmış olsun Riba haramdır. Zaruret; Domuz etini yemek helal olduğunda faize de zaruretten ölmeyecek kadar cevaz verilir.

3-Zaruretin oluşması, tespitinde hareket noktamız ayet ve hadislerdir.

Müctehid İmamlarımızın görüşleri olmalıdır. Günümüzde ev, araç vs. kredileri helal değildir vesselam.

S.2) Hocam; Namaz kılarken önümüzde ateş varsa, resim varsa veya insan yüzü bize karşı dönükse namaz kılabilir miyiz? Kılarsak namazımız olur mu açıklamanızı bekliyoruz?

C.2) Ulema’ya göre; İnsan yüzüne doğru, ateşe ve resme doğru namaz kılmak mekruhtur demişlerdir.

Hanefi mezhebine göre; Bu şekilde namaz kılmak tahrimen mekruhtur. İttifakla tandırdaki ateşe doğru lambaya, mum ışığına doğru namaz kılmanın mekruh olduğunus öylemişlerdir. Netice olarak Kıble istikametinde resim, insan yüzü, mangal, fırın vs. gibi şeyler olmaması lazımdır.

S.3) Hocam; Yatsı namazını kılarken imamın burnu kanadı, onun namazı bozulmadı mı? Açıklar mısınız?

C.3) Hanefi mezhebine göre; İmamın namaz esnasında abdesti bozulursa, cemaatin namazı bozulmaz. İmamın arkasındaki cemaat hemen öne çıkar, kaldığı yerden namaza devam eder, cemaatin namazı bozulmaz.

Şafiye göre; Böyle bir durumda cemaatin namazı sahihtir, bozulmaz yedek imam namaz kıldırmaya devam eder.

S.4) Hocam; Namazda yürümek namazı bozar mı? Umrede görüyoruz adam ön tarafta yürüyerek gidiyor, namaz bozulmaz mı açıklar mısınız?

C.4) Biz burada cevabı Hanefi ve Şafi mezheplerine göre veriyoruz. Cemaat namaz esnasında gereksiz yürürse namaz bozulur.

Namazı bozmayan yürüme miktarı şöyledir;

a-Namazda yürümeyi gerektiren bir sebep olmadıkça en az yürüme namazı bozar.

b-Hangi namaz olursa olsun bozulur.

c-Önde boşluk olmuşsa adımları aralıklarla atacak veya ayağı sürükleyerek bir saf kadar gitmek namazı bozmaz. Daha fazla ileri saf kadar yürünürse namaz bozulur. Yalnız üç defa Sübhanallah diyecek kadar durup tekrar bir saf daha yürürse namaz bozulmaz. Umrede yürüyorlar, mezhep farkları var, onların namazı bozulur mu bozulmaz mı bilemiyorum.

Selam ve dua ile Allah (cc) emanet olunuz.

 

23 Mart  2017 Perşembe 

İletişim  : GSM.05057721593

[email protected]

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
A. Galip Doğan Arşivi
SON YAZILAR