Adem Turan

Adem Turan

Ahilik özlemi

Ahilik özlemi

Arapça’da "ahi", kardeşim anlamına gelir. Osmanlıca’da ise arkadaş, dost, cömert, yiğit anlamlarındadır. Ayrıca "ahilik" ocağından olan kimseyi ifade eder.

Ahilik, Anadolu’da XIII. asırda görülmeye başlamıştır. Selçuklu devletinin yıkılma dönemine girmesinden sonra sosyal düzeni sağlamada ve Osmanlı Devletinin kurulmasında büyük rolü olan önemli bir teşkilattır.

Aslında bu teşkilat "Fütüvvet" adını taşıyordu ve bunların başkanlarına da "kardeş" anlamında "ahi" deniyordu.

Bazı çevrelerde ahilik (fütüvvet] bir tür tarikat veya esnaf teşkilatı şeklinde düşünülebilir.. Bunun nedeni ahilerin tarikatlarda olduğu gibi, çok sıkı bir ahlaki disipline sahip olmaları ve bu akımın özellikle esnaf teşkilatı arasında da yılmasıdır.

Oysa gerçekte ahilik yalnız bir esnaf teşkilatından ibaret değildir. Anadolu’da köylere kadar yayılmış olan bu teşkilatın esası yardımlaşma ve topluluk düzenini sağlamaktı.Osmanlı devletinin kurucusu Osman Bey’in kayın babası Şeyh Edebali ve Osman Bey birçok silah arkadaşı ahilik teşkilatına mensuptu.

Anadolu'da ahiliğin kurucusu olarak bilinen Ahi Evran (Ö. 1262), İran'ın Hay şehrinde doğan Şeyh Nasirüddin Mahmûd'dur. Ahiliğin prensipleri temelde Kur'ân ve sünnete dayanmaktadır.

Ahîlik dinî, ahlâkî kurallarla iktisadî kuralları birleştiren ve sosyal bir yapıya kavuşturan bir teşkilattır. Bu teşkilatın Anadolu'da kurulmasında fütüvvet teşkilatının rolü büyüktür. Türkler, İslâm'ı kabul etmeleri ve Anadolu'ya yerleşmelerinden itibaren fütüvvet ülküsünü benimsemişler ve kendilerine özgü cömertlik, yiğitlik ve kahramanlık özellikleriyle süslemişlerdir. Bu teşkilatın fütüvvetnâme adı verilen bir nizamnâmesi vardı. Teşkilata girecek gençler bu kurallara uymak zorundaydı ve kendilerinde doğruluk, güven, tevazu, vefa, cömertlik gibi nitelikler aranırdı. Yalan, içki, zina, hile, gıybet gibi davranışlar meslekten atılmayı gerektiren suçlardı. Ahîlik, "iş ahlâkına sahip nitelikli kişi, ancak kaliteli mal ve hizmet üretebilir" gerçeğini yakalayıp uygulamada ortaya koymuştur.

Cumhurbaşkanlığı himayesinde organize edilen ve 3 gün sürecek olan ‘Uluslararası Ahilik Fuarı ve İş Ahlakı Zirvesi’nin açılışı Selçuklu Kongre Merkezi (SKM)’de gerçekleştirildi. Program bugün sona eriyor. Katılımın yüksek olmasıyla, ahilik anlayışına özlem olduğu gerçeği bir kez daha gözlemlendi.

Velhasıl, değerlerimize sahip çıkmamız gereksinimi açıkça anlaşılmaktadır.

Cumanız mübarek olsun. Allah’a emanet olunuz.

 

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
1 Yorum
Adem Turan Arşivi
SON YAZILAR