Üretsen de dert üretmesen de!

Türkiye, Milli Tarım projesini bir türlü hayata geçiremedi. Üretim konusundaki yetersizlik, yapılan üretimin ise dengesiz olması çiftçiyi de vatandaşı da ülke ekonomisini de mağdur ediyor. 2017 yılı Türkiye'nin en fazla patates ve soğan üretimi yaptığı yıl oldu. Bu ürünlerin fiyatı çok düşünce çiftçi kâr edemedi ve ürünlerin büyük kısmı çürüdü. Zarar eden çiftçi 2018 yılında patates ve soğan üretmekten yana olmadı. Üretim azlığı sebebi ile hem patates ve soğan fiyatı yükseldi hem de bu ürünler ithal edildi. Fiyat yüksekliği dolayısı ile gündemden düşmeyen patates ve soğan bu yıl da çok ekildi. Birkaç ay öncesine kadar patates, soğan ve diğer sebzelerin fiyatlarında hava şartlarının da normale dönmesiyle birlikte bir düşüş gözlemlendi. Çarşının pazarın ve hâlin ateşi söndü. Bu aralar sebze fiyatları ucuzlamışken, meyve fiyatları ise cep yakıyor.

YÜKSEK FİYAT ATEŞİ SÖNDÜ!

Konya Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Adnan Pirinç, birkaç ay öncesine kadar hâlde ve pazarda ürünlerin fiyatlarının şimdi daha iyi olduğunu ve ürünlerin yüksek fiyat ateşinin önemli oranda düştüğünü söyledi. İklim şartlarının normale dönmesi ile yüksek sebze fiyatlarının dindiğini, ekstra bir hava muhalefeti olmazsa da fiyatların daha çok düşeceğinin müjdesini veren Pirinç, vatandaşın Ramazan ayında sebze fiyatları konusunda da rahat bir nefes aldığını belirtti.

Yeni yerli mahsüllerin piyasa girmesi ile yüksek fiyatların daha da azalacağını aktaran Pirinç, “ Önemli olan üretmek. Üretmezsek ne Suriye ne de başka bir yer bizi kurtarır” dedi.

YER GÖK PATATES SOĞAN OLACAK

Türkiye'nin acilen Milli Tarım projesine geçmesi gerektiğini de kaydeden Pirinç, tarımın ülke politikası haline gelmesinden yana olduklarını vurguladı. “Bu yıl yer gök patates ve soğan olacak” diyen Pirinç, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Bu yılın gündemine sadece patates, soğan ve fiyatları oturdu. Elde patates, soğan kalmadı ithal edildi. Yani bu 2 üründen çok ciddi sıkıntılar yaşandı. 2017 yılında çiftçi çok patates ve soğan üretmişti. Para etmedi, patates ve soğanın büyük çoğunluğu çöpe gitti. 2018 yılında da üretim olmadı fiyatlar tavan yaptı. Böyle bir politika gerçekten olmaz. Sıkıntı arttı, çiftçi ağır girdi maliyetine rağmen bu yıl da inanılmaz oranda patates ve soğan ekmeyi tercih etti. Bu yıl çok fazla patates, soğan üretimi var. Bu da yanlış. Dediğimiz gibi stabil bir fiyat belirlenmeli, üretim de ona göre yapılmalı. Bir yıl az bir yıl çok üretim ülke ekonomisine de çiftçiye de zarar verir. Tüketime göre üretim kültürünü oturtmamız gerekiyor. Tarımsal fiyat konusunda bir türlü istikrar sağlanmadı. Soğanın en iyisinin hâlden çıkış fiyatı şuan 2 lira. Patates ise 4 lira seviyesinde. Birkaç zaman sonra patates de yüzde yüz düşer.”

DOMATES BİBER FİYATI YÜKSELEBİLİR!

Domatesin bugün hâlden çıkış fiyatının 2, 2 buçuk lira olduğunu söyleyen Pirinç, açıkta üretim yapılan ürünlere dadanan ve çiftçiyi ciddi şekilde rahatsız eden bir virüs türünün olduğunu hatırlattı. Bu virüs türünün yine domatese ve bibere saldırması durumunda fiyatların yükselebileceğini ifade eden Pirinç, “Bu çok illet bir virüs. Önüne de geçilemiyor. Açık malların düşmanı. Bu virüs sıcağı çok seviyor. Ürünler ne yapılırsa yapılsın virüsten korunamıyor. Bu yüzden fiyatlarda önümüzdeki günlerde artış olabilir. Biber de de artış olabilir. Virüs çiftçiyi zarara soktuğu için üreticileri bezdirdi. Çok illet bir virüs. Öldürmek için aşırı kimyasal kullanılıyor. Bu seferde virüsü öldüreyim derken, ürünler kimyasala boğuluyor, tarım arazileri zarar görüyor” şeklinde konuştu.

MEYVE FİYATLARI SEBZEYE GÖRE YÜKSEK

Meyve fiyatlarının sebzeye göre daha yüksek olduğunu dile getiren Pirinç, konuşmasını şu ifadelerle sonlandırdı: “ Kayısı, erik ve yeni dünya gibi meyvelerin hâlden çıkış fiyatı 8 lira. Bu ürünler, piyasaya yeni girdi. Çilek fiyatı ise sürekli değişiyor. Bugün hâlden çıkışı 4-5 lira olan çilek yarın 7-8 TL olabiliyor. Çünkü çilek çok dayanıksız bir meyvedir. Belli bölgelerin ürünleri satışa çıktı. Mesela kiraz bizim Hadim-Akşehir'de de çıkıyor. Bazı yerlerde kirazlar olurken, bizde henüz olmadı. Ürünlerin mevsimi tam açılırsa Konya'da meyvelerin de fiyatı düşer. Karpuz ve kavun da bu yıl çok yüksek olmaz. Şuan hâlden çıkış fiyatı 4 TL. Adana karpuzu piyasaya girmedi. Şuan için İran ve Antalya karpuzları satışta.”

EMRE ÖZGÜL