Uçaklarda Elektronik Cihaz Kullanımına Şartlı İzin

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), uçaklarda yedek batarya ile çalışan taşınabilir elektronik cihazların uçuş esnasında da kullanılabilmesi konusunda hava yolu şirketlerine şartlı olarak izin verdi. SHGM, daha önce Avrupa Sivil Havacılık Kurumunun yaptığı bu çalışmanın, cep telefonları ile uçak içinde görüşme yapılması hususu kapsamadığını açıklamıştı.

Hava araçlarında yedek batarya ile çalışan taşınabilir elektronik cihazların, uçuş esnasında da kullanılabilmesi konusunda Avrupa Sivil Havacılık Kurumu (EASA) tarafından bir süredir yapılan çalışma tamamlandı. EASA'nın hazırladığı rapor kapsamında da Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından genelge yayınlandı.

Genelgede bu çalışmanın, hava araçlarının onaylı konfigürasyonunda yer almadığı halde uçuş ekibi veya yolcular tarafından uçuşa getirilen ya da kargonun bir parçası olarak uçuşa dahil olan, harici batarya gücü veya hava aracından aldıkları güçle çalışabilen "Taşınabilir Elektronik Cihazlar (PED-Portable Electronic Device)" olarak adlandırılan cep telefonu, tablet bilgisayar, dizüstü bilgisayar, elektronik oyun konsolu, elektronik kitap, MP3 çalar gibi cihazların uçuş emniyeti ile birlikte yolcu ve kargo güvenliğini tehlikeye düşürmeksizin uçuşun her safhasında kullanımına yönelik usul ve şartların belirlenmesi amacıyla yapıldığı hatırlatıldı.

Taşınabilir elektronik cihazlarla ilgili geçmişteki uygulamalarda çeşitli kısıtlamalar mevcut iken 21 Ocak 2014 tarihli Taşınabilir Elektronik Cihazlar (TEC) genelgesi kapsamında, kendiliğinden yayın yapmadıkları sürece (Uçak Modu) bu cihazların uçuş esnasında kullanımına belirli şartlarda izin verildiği bilgisine de yer verildi.

31 Ocak 2014 tarihli genelgede ise diğer taşıma araçlarında serbestçe kullanılan bu cihazların, hava araçlarında da kısıtlama olmadan kullanılabilmeleri için çalışma yapıldığı belirtildi. Uluslararası uygulamaların incelenmesi ve yapılan değerlendirmeler sonucunda, elektronik cihazların uçuş esnasında kullanılmalarına müsaade edildiği açıklandı. Bu müsadenin de belli şartları sağlaması istenen genelgede, bu konuda yapılacak iş ve işlemler ile önemli hususlar da şu şekilde belirtildi:

Uçuş öncesinde,

1. Taşınabilir elektronik cihazların uçakta kullanılmasına izin vermeden önce, bu cihazların uçağın emniyetle işletilmesine etkisinin olmadığına emin olacaktır. İşletici, taşınabilir elektronik cihazların uçağın elektronik sistemlerini, donanımını ve özellikle seyrüsefer ve iletişim sistemlerini etkilemediğini garanti altına alacaktır.

2. Taşınabilir elektronik cihazların kullanım şartlarını değerlendirirken hava aracının değişik bölümlerindeki etkisinin farklı olabileceğini (Yolcu bölümü, kokpit ve uçuş esnasında ulaşılamayacak bölümler) göz önüne alacaktır.

3. Taşınabilir elektronik cihazların uçuş esnasında kullanım şartlarını kesin olarak tanımlayacak, ne tip hava araçlarında, ne zaman ve hangi koşullar altında kullanılabileceğini belirleyecektir.

4. Seyahat öncesinde yolcuların bilgilendirilmesi maksadıyla mevcut iletişim vasıtalarında (İnternet, yazılı ve görsel medya vb.) uygulama usullerini ayrıntılı olarak sunacaktır.

5. Taşınabilir elektronik cihazların uçuş esnasında kullanılmasına izin verilmesi halinde, bu cihazların kullanım şeklini değerlendiren ve hava aracının bu cihazların gönderdiği sinyallerden etkilenmediğini garanti eden bir prosedür geliştirilecektir. Bu prosedür, kontrolü tamamıyla işletici inisiyatifinde olmak üzere taşınabilir elektronik cihazlar için verilecek brifingi, kullanımını ve muhafazası ile ilgili hususları ayrıntılı olarak içerecek, ve ayrıca bu prosedür hakkında bütün mürettebat ve yer personeline eğitim verilecektir.

Uçuş esnasındaki uygulama şu şekilde yapılacak:

İşletici tarafından uçuş mürettebatının mevcut görevlerine yardımcı olmak maksadıyla, taşınabilir elektronik cihazların kullanımına,

1. Taşınabilir elektronik cihazların kullanımına ilişkin hususlar işletme el kitabında belirtilecektir

2. Taşınabilir elektronik cihazlar, uçuş esnasında herhangi bir risk oluşturmaması için sabitlenmek suretiyle kullanılacaktır.

Uçakta yolcular tarafından kullanılmakta olan taşınabilir elektronik cihazlar için kullanılabilir elektrik güç kaynaklarının bulunması durumunda ise

1. Bu güç kaynaklarını kullanacak yolcular için ilgili güvenlik talimatlarını içeren bilgilendirme kartları verilecektir.

2. Taşınabilir elektronik cihazların, uçuşun taksi, kalkış, yaklaşma ve iniş safhaları ile birlikte, anormal koşullar ve acil durumlarda, koltuklardaki elektrik güç ünitelerinde çıkartılması ve kapatılarak emniyete alınması sağlanacaktır.

Genelgede, cep telefonları ile uçak içinde görüşme yapılması hususunun bu kararların dışında tutulduğu hatırlatıldı. CİHAN