Türkiye-İsrail Anlaşmasının Detayları Belli Oldu

İsrail'li yetkililer Roma'daki görüşmelerde anlaşma sağlandığını açıklarken, İsrail merkezli haber sitesi Ynet, anlaşmayla ilgili detayları yayınladı.

TÜRKİYE GAZZE ABLUKASINI RESMEN TANIYOR

Ynet sitesinin iddiasına göre Türkiye, ilişkilerin normalleşmesi için öne sürdüğü üç şart arasında yer alan ‘Gazze ablukasının kaldırılması' şartından vazgeçiyor. Bunun karşılığında ise Türkiye'nin göndereceği yardımlar İsrail'in Aşdod Limanı'na indirilecek ve İsrail'in izin vermesi durumunda Gazze'ye gönderilecek. İsrail ayrıca, Türkiye'nin Gazze'de bir enerji santrali, deniz suyu arıtma tesisi ile Almanya ile ortak olarak hastane kurmasına izin verecek.

Anlaşmada böyle bir maddenin olması durumunda Türkiye, İsrail'in Gazze'ye uyguladığı ablukayı resmen tanımış olacak. 10 şehidin verildiği Mavi Marmara gemisinin amaçladığı ablukayı kırma hedefi boşa çıkarılmış olacak. İsrail, Mavi Marmara gemisine zaten taşıdığı yardım malzemelerini Aşdod Limanı'na indirmesi ve izin verilecek malzemelerin Gazze'ye aktarılmasını teklif etmişti. Teklif reddedilince de gemiye uluslararası sularda saldırmıştı.

İsrail'in hastane ve su arıtma tesisine izin vermesinin ise Türk hükümeti tarafından AK Parti tabanına ‘ablukayı kaldırdık' şeklinde yansıtılması bekleniyor.

TAZMİNAT YERİNE YARDIM

Aanlaşmada, İsrail'in Mavi Marmara katliamı sebebiyle resmen tazminat ödeyeceğine dair bir ifade yer almıyor. Bunun yerine 21 milyon doların bir Türk vakfına yardım olarak aktarılacağı ve bu vakfın da şehitlerin aileleriyle yaralılara bu miktarı paylaştırılacağı belirtiliyor.

Anlaşmada böyle bir maddenin yer alması durumunda Türkiye, Gazze ablukasının kaldırılmasıyla birlikte tazminat şartından da vazgeçmiş olacak. İlişkilerin normalleştirilmesi için talep edilen ‘özür' şartı ise daha önce İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu tarafından yerine getirilmişti.

FİLİSTİN'E DİPLOMATİK DESTEĞE SON

Ynet sitesinin iddiasına göre, İsrail ve Türkiye tam diplomatik ve normalleştirilmiş ilişkileri yeniden kuracak. Karşılıklı olarak büyükelçiler atanacak ve devlet ziyaretleri yapılacak. İki taraf NATO ve BM gibi uluslararası platformlarda birbirlerinin çıkarlarına zarar verecek tarzda hareket etmeyecekleri taahhüdünde bulunacak.

Anlaşmada böyle bir maddenin olması durumunda Filistin Devleti'nin kurulması için uluslararası platformlarda sürdürülen mücadeleye Türkiye'nin destek vermesi söz konusu olmayacak.

KATLİAMIN HESABI SORULMAYACAK

Mavi Marmara katliamında rol alan İsrailli görevli ve yetkililer aleyhine Türk mahkemelerinde açılmış tüm yasal süreçler sonlandırılacağı belirtiliyor.

Anlaşmada böyle bir maddenin olması durumunda, Mavi Marmara'da şehit olan 10 kişinin yakınları, yaralılar ve diğer mağdurlara, Türk mahkemelerinde hak arama ve sorumluların cezalandırılmasını talep etme kapısı kapanmış olacak.

İSRAİL'LE DÖRT BİR KOLDAN İŞBİRLİĞİ

Anlaşmanın ardından iki ülke arasında askeri alanda işbirliği ile MİT ve MOSSAD arasındaki istihbarat paylaşımları yeniden başlayacak.

Daha önce Türkiye'deki tatbikatlara katılan İsrail savaş pilotları, hava sahasının genişliği sebebiyle benzersiz tecrübeler elde ettiklerini belirterek işbirliğinde duydukları memnuniyeti ortaya koyuyordu. İstihbarat teşkilatları arasındaki işbirliği ise iki ülkenin ‘terörist' olarak gördüğü gruplara karşı birbirinden istihbarat almasına imkan sağlayacak.

Doğu Akdeniz'de bulunan doğalgaz kaynakları bulan İsrail, bu gazı Türkiye'ye ve oradan da Avrupa'ya satacak. İsrail'den Türkiye'ye doğalgaz boru hattı döşenmesi için resmi görüşmelere başlayacak. İsrail'de gazı çıkararak Türkiye'ye pompalayacak. Habere göre Türkiye, İsrail'den doğalgaz alıp bunu Avrupa pazarlarına satmaya ilgi gösterecek.

İSRAİL'DEN RUSLARA VE RUMLARA GÜVENCE

Ynet sitesinin haberine göre Tel Aviv; Rusya, Mısır, Yunanistan ve Kıbrıs Rum Kesimi'ne anlaşmanın temel unsurları hakkında bilgi verdi ve bu ülkelerle ilişkiler rağmına bir adım atmayacağını taahhüt etti.

İsrail, Rusya haricindeki ülkelerle Akdeniz'deki doğalgaz kaynakları konusunda bazı mutabakatlara varmıştı. Rusya'ya verdiği taahhüdün ise Türkiye ile savunma ve istihbarat işbirliği konusunda olduğu tahmin ediliyor.

HAMAS'IN TÜRKİYE'DEKİ FAALİYETLERİ SÜRECEK

Ankara, İsrail aleyhindeki faaliyetler için Hamas'ın Türkiye'de planlamalar yapmasını engelleyecek. İsrail'in, Hamas'ın Türkiye'deki yapılanmasının da sınır dışı edilmesi talebinden vazgeçtiği belirtildi.

Üç İsrailli gencin öldürülmesi eyleminden sorumlu olduğu iddia edilen Hamas'ın üst düzey isimlerinden Salah el Aruri'nin ise zaten Türkiye'de olmadığı ve Türk yetkililerin bu kişinin ülkeye dönmesine izin vermeyeceğini taahhüt ettiği öne sürüldü.

İddiaya göre anlaşmada Hamas'ın elindeki İsrail askerlerine ait 2 cesedin teslimi konusunda anlaşmada bir madde bulunmuyor. Gazze'de alıkonulduğu belirtilen iki İsrail vatandaşıyla ilgili de ifade yer almıyor. Fakat Türk hükümetinin, cenazelerin İsrail'e teslim edilmesi için çaba göstermeye söz verdiği ve gerekirse Hamas ile İsrail arasında arabuluculuk yapabileceği ifadesi yer alıyor.

İHH'DAN TEPKİ

Mavi Marmara gemisi ile Gazze'ye ablukayı 6 yıl önce delme girişiminde bulunan İHH vakfı, 10 Türk aktivistin katledildiği olayın ardından İsrail ile Türkiye ilişkilerini normalleştirme amacıyla bugün sonuçlandırılması beklenen anlaşmaya tepki gösterdi. İHH, Türk hükümetinin, “Gazze ablukasının kaldırılması şartından vazgeçmedik” açıklamasının tam tersine anlaşmanın ablukayı resmen tanımak anlamına gelebileceğini vurguladı.

İHH'dan yapılan açıklamada, “Gazze ablukası hukuksuzdur ve büyük bir insanlık suçudur. Bu hukuksuzluk bir an önce sonlandırılmalıdır.” denildi. Gazze'ye gönderilecek malzemelerin İsrail'in Aşdod limanına indirilmesi üzerinde anlaşamya varılması durumunda bunun ablukanın yumuşamasını değil aksine resmi olarak tanınmasını sağlayacağına dikkat çeken İHH, “Türkiye bu riske girmemelidir.” çağrısını yaptı.

İHH, Gazze halkının yararına olacak şeyin, malların giriş ve çıkışının Gazze Limanı'ndan yapılması olduğunu kaydetti. Gazze'ye yardım götüren Mavi Marmara gemisi de 6 yıl önce malzemeleri İsrail'in Aşdod Limanı'na indirmeyi reddettikten sonra uluslararası sularda saldırıya uğramıştı. Açıklamada, “Basına yansıdığı şekilde gerçekleşecek bir anlaşma Gazze'deki sorunun sadece insani yardıma indirgendiğini göstermektedir ki; bu da eksik bir yaklaşımdır. Gazze'deki insani yardım sorunu, sıkıntının sadece bir kısmıdır. Gazze'deki sorun temel olarak özgürlük odaklıdır. Gazze halkı da herkes gibi seyahat etme ve ticaret yapma özgürlüğüne sahip olmalıdır. Bu konuların gündeme alınması gerekmektedir.” ifadelerine yer verildi.

İSRAİL'E AÇILAN DAVALAR PAZARLIK KONUSU YAPILMAMALI

Katliamda rol alan İsrailliler aleyhine açılan davaların düşürülmesine de karşı çıkan İHH, Yürütülen görüşmelerde Mavi Marmara davalarının telaffuz bile edilmemesi görüşündeyiz. Davaların düşürülmesi anlaşmanın gizli veya açık hiçbir şekilde parçası olmamalıdır.” vurgusunu yaptı. İHH, tazminat konusunda ise İsrail'in “lütuf değil ceza tazminatı” ödemesini istedi. İsarail ise tazminat miktarını bir Yahudi vakfına aktarmatı ve mağdurlar ve ailelerine tazminatların insani yardım gibi ödemesini öngörüyordu.

İSRAİL HİÇBİR SÖZÜNÜ TUTMAZ

Adalet Bakanlığı'nı bu süreçte eleştiren İHH, “Mahkemelerde çıkartılan yakalama kararı Interpol'e dahi gönderilemezken İsrail, İHH ve gemi katılımcılarını terör listesine almıştır.” vurgusunu yaptı. Açıklamanın sonunda, “Şunu da hatırlatmak isteriz ki; tarih bize, İsrail'in hiçbir sözünü tutmadığını ve hiçbir uluslararası anlaşmaya sadık kalmadığını öğretmiştir.” denildi.

Muhabir Ajans