Tekli Takvim için ilk adım atıldı

NEÜ İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Çeker, kongrede alınan kararın İslam dünyasında 'Tekli Takvim' önemli bir adım olduğunu söyledi. Diyanet İşleri Başkanlığı, Avrupa Fetva ve Araştırma Meclisi, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve İslam Hilal Gözlem Projesi (ICOP) iş birliğiyle düzenlenen ve 3 gün süren kongre sona erdi. Dini bayramların aynı gün yapılabilmesi için ortak karar imkânının arandığı kongreye Aralarında Türkiye, Suudi Arabistan, Malezya, Birleşik Arap Emirlikleri, ABD, Katar, Fas, Mısır ve Ürdün'ün de bulunduğu 50'ye yakın ülkeden ilim adamları, astronomlar ve karar mercisinde bulunan yetkililerin katıldığı kongrede, Tekli Takvim kararı çıktı. İslam dünyasında takvim uygulaması konusunda oy kullanan katılımcılar oy çokluğuyla Tekli Takvimin uygulanması yönünde karar aldı.

TAKVİM AYRIŞMASI SONA ERMELİ

İslam dünyasında ve Müslümanlar arasında Hicri aybaşları konusunda ortak bir karara varılmak amacıyla düzenlenen 'Uluslararası Hicri Takvim Birliği Kongresi'nin sonuç bildirisini açıklayan Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez, "Yaklaşık üç yıllık bir çalışmayı bugün neticelendirmenin mutluluğunu yaşıyorum. Aynı beldelerde yaşayan Müslümanların aynı camide namaz kılan Müslümanların bayram gününü birbirinden ayırmasına bu toplantı son vermiştir" ifadelerini kullandı.  Diyanet olarak öteden beri tekli bir takvim sistemini önerdiklerini anlatan Görmez, şunları söyledi:“Bütün dünyada tek bir hicri takvim sistemi olmalı. Bayramlarımıza aynı gün girmeliyiz. Oruca aynı gün başlamalıyız diyorduk. Bugün burada yüzde 80'i aşkın katılımla yani İslam ülkelerinin tamamının katılımı var. Ama özellikle tekli takvim sistemini isteyen ülkelerin oranı yüzde 80'in üzerinde yüzde 90 civarında. Bu kararın çıkmış olmasından büyük bir sevinç duyuyoruz. Çünkü iki yanlış algı vardı. Bir tanesi dünyanın her tarafında yaşayan Müslümanlar parçalara bölünmüşlerdi. Aynı camide cemaat iki ayrı gün bayram yapıyordu. Aynı ailede iki kardeş ayrı günlerde oruca başlıyordu. Bu kabul edilebilir bir şey değildi. Diğer bir husus, Müslümanlar bu kadar astronomi ilmine hizmet ettiği halde tarihte bunu bir bilgi değeri olmayan bir şey olarak bazı ülkelerde görünmesi bu da yanlıştı. Burada her ikisi de kabul edildi."

SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNE KATKI SUNACAK

Kongre kapsamında alınan kararları açıklayan Görmez, “Kongre, önceki kongrelerin ve fıkıh akademilerinin kararlarını teyit etmiştir. Kameri ayın başlangıcındaki temel ilke ister çıplak gözle olsun ister modern astronomik gözlemlere bağlı olsun hilalin görülmesidir. Hilalin farklı zamanlarda farklı yerlerde görülmesine itibar edilmez. Bir yerde görüldüğü zaman diğer yerlerde de görülmüş kabul edilecektir" dedi. Görmez konuşmasına, “Takvim Müslümanlar için özellikle müslüman azınlıkların karşı karşıya olduğu bazı sorunları çözme yönünde çok önemli katkılar sunacaktır. Bu sonuçlardan biri oruç, bayram gibi müslümanlar için önemli anlam taşıyan günleri birleştirmesidir. Bir diğeri ise ayrışmayı ortadan kaldırmasıdır. Özellikle azınlık halinde yaşayan Müslümanlar arasında bu sorun tek bir devlet içinde bazen iki bazen de üç farklı günde oruç ve bayram yapma noktasına varacak aşırı durumlara yol açabilmektedir" diyerek devam etti.

"SAĞLAM TAKVİM SAĞLAM DİN"

Kongreye Konya'dan katılan Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ) İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Çeker, kongrede alınan tekli takvim karanının hemen uygulamaya geçileyeceği konusunda bazı tereddütlerin yaşanacağını kanaatinde olduğunu belirterek, bu sürece 60 yılda ancak gelindiğine dikkat çekti. Oturum başkanının kongrede alınan ortak takvim kararının çok bir bağlayıcılığının olmadığını kaydettiğini belirten Prof. Dr. Orhan Çeker, "İslam ülkelerinden davetlilerin bir araya gelip ortak takvim kararınını alması gerçekten çok önemli bir gelişme. İlerleyen yıllarda İslam ülkelerinde ortak takvimin kullanılması için ilk adım bu kongrede atıldı. Fakat bu kararın hemen uygunabileceği kanaatinde değilim. Her ülkenin kendisine göre resmi bir takvimi vardır. Bu karar doğrultusunda hemen değiştireceklerini biraz zor görüyoruz.  Kongrede alınan kararlar bu ülkelerdeki alimleri ve din adamlarını ortak takvim konusunda hükümetlerine yapacağı kanaatindeyiz" dedi.  Tekli takvim için kararın alınması önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Çeker, "Kongrede tekli takvim için 80 kabul oyu verildi . Buna mükabil 27 kabul etmeyen oy var. 15-20 civarında da tarafsız oy var. Ama her halükarda tekli takvim çoğunluk oyları almış durumdadır.  Ortak takvim kararının alınması gecikmiş bir karardı. 60 yılda bu sürece gelindi. Gözönünde bulundurulacak önemli kararlar alındı. Sonuç cümle olarak; slogan olarak şunu söylemek istiyorum. 'sağlam takvim, sağlam din'. "

İBRAHİM BÜYÜKEKEN