Sinsice öldürüyor

Soğukların etkili olduğu bugünlerde soba zehirlenmelerine bağlı ölümlerde ciddi bir artış yaşanıyor. Uykudayken sinsice öldüren karbonmonoksit zehirlenmelerine dikkat çeken uzmanlar, "Bacayı temizleyin. Sobayı yatmadan önce doldurmayın" uyarısında bulundu

Her yıl özellikle kış aylarında onlarca kişi ısınma amaçlı yakılan sobalardan dolayı zehirlenerek hayatını kaybediyor. Soğukların etkisini arttırdığı bugünlerde, sobaların bilinçsizce yakılmasından kaynaklanan zehirlenmelere bağlı ölümler de artıyor. Son günlerde soba zehirlenmeleri nedeniyle ülke genelinde 5'i Suriye uyruklu olmak üzere 10'a yakın kişi yaşamını yitirdi. Hava sıcaklıklarının düşmesiyle soba kurulan evlerde kalitesiz kömür kullanımı, bacaların temizlenmemesi ve hatalı yakma teknikleri, karbonmonoksit zehirlenmelerine davetiye çıkarıyor. Baca temizliğinin önemine dikkat çeken uzmanlar, "İyi kömür ve soba kullanın. Rüzgarlı havada sobayı kapatın" önerisinde bulundu.

RÜZGARLI HAVADA SOBAYI KAPATIN

Makine Mühendisleri Odası (MMO) Konya Şube Başkanı Ömer Erdoğan Duransoy, karbonmonoksidin zehirli, renksiz, kokusuz ve havadan hafif olduğunu, ortama sızması halinde kesinlikle fark edilemediğini söyledi. Zehirlenme olaylarının sık yaşandığı bu günlerde toplum bilincinin artırılması gerektiğini ifade eden Duransoy, bilgisizlik ve ihmal nedeniyle soba bacalarından kaynaklanan karbonmonoksit zehirlenmesi sonucu her yıl onlarca kişi ölüyor. Baca temizliği ve kaliteli kömür kullanımının önemine değinen Duransoy, "Karbonmonoksit, kömürün sobada tam yanmamasıyla ortaya çıkarak ortama sızması durumunda zehirlenmelere yol açıyor. Zehir uykudayken sessizce öldürüyor. 'Sessiz ölüm' de deniyor. Zehirlenmelerin önlenmesi için kaliteli kömür kullanımı, gece yanan sobanın üzerine kömür atılmaması ve lodoslu havalarda soba yakmamaya dikkat edilmesi gerekiyor. Özellikle lodoslu havalarda gece yatarken sobaların mutlaka söndürülmesi ve söndürülen sobanın kovasının ortamdan uzaklaştırılması gibi küçük önlemler zehirlenme vakalarını en aza indirecektir. Söndürülmeyen sobalardan çıkan karbonmonoksit gazı zehirlenmeleri özellikle gecenin ilerleyen saatlerinde yaşanıyor. Karbonmonoksit gazı, renksiz ve kokusuz bir gazdır. Bu nedenle vatandaşlarımız bu gazın ortama çıktığını fark edemiyorlar. Bu gaz vücuda girdiği zaman doğrudan kana karışıyor ve zehirlenme olayı meydana geliyor" dedi.

VATANDAŞ BİLİNÇLENDİRİLMELİ

Vatandaşın zehirlenmelere karşı bilinçlendirilmesi gerektiğini söyleyen Duransoy, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bacalar her yıl temizlenmeli. Bacaların standartlara uygun olması lazım. Bacada çatlak olmamalı, bacanın yüksekliği iyi ayarlanmalı. Sobalar TSE standartına uygun olmalı. Kullanım kılavuzuna uygun yakılmalı. İyi kömür seçilmeli. Kova aşırı doldurulmamalı. Gece soba olan odada yatmamak lazım. Ters bir rüzgarda, özellikle lodosta gaz odaya doluyor. Uyku halinde yakalanıyoruz. Lodoslu havalarda soba yakılmamalı. Kor halinde yanan ateşin üzerine kömür konulmamalı. Belediyelerin, valiliğin, çevre kurulunun aldığı kararlar var. Doğalgaz hattının olduğu yerlerde soba kullanımına izin verilmiyor. Doğalgaz kullanımı yaygınlaşıyor, kömür kullanımı azalıyor. Müstakil evlerde kömür kullanımı fazla. Gaza geçişin ciddi bir maliyeti var. Geçiş için destek verilmeli. Her yıl çok sayıda vatandaşımız zehirlenme sonucu ya hayatını kaybediyor ya sakat kalıyor. Bu konuda vatandaş bilinçlendirilmeli. Kamu spotu hazırlanmalı. Dikkat edilmesi gereken 3-5 nokta var. Herşeyin başı eğitim. Vatandaş önlem amaçlı karbonmonoksit alarmı alabilir. Bu cihazlar gazı algılandığında yüksek sesli alarm verdiğinden insanlar zehirlenmeden önlem alabilir."

BACA TEMİZLİĞİNE DİKKAT EDİLMELİ

Sobacı Hasan Özcan da, zehirlenmelere karşı önemli uyarılarda bulundu. Sobayı kurarken çok dikkatli davranılması gerektiğinin altını çizen Özcan, dikkat edilmesi gerekenleri sıraladı: "Soba kurulmadan önce bacalar temizlenmeli. Duman çıkışı dışarıya verilmeli. Borular doğru takılmalı, döner şapka kullanılmalı. Gece yatarken kapağı açık tutulmalı. Gerek gaz, gerekse katı yakıt dumanının neden olduğu karbonmonoksit zehirlenmesiyle de çok sayıda insan ölüyor. Vatandaşlarımız soba sönmeden içine bir poşet kömür atıyor ve sonra ağzını kapatıyor. Bu durum zehirlenmeye yol açıyor. İçindeki yakacak bittiği zaman kovayı tekrar değiştirip, yenisi konmalıdır. Soba kullanımı her geçen yıl düşüyor. Sobalar daha çok işyerlerinde ve müstakil evlerde kullanılıyor. Sobaların fiyatı ise 150 ile 250 lira arasında değişiyor."

KERİM ATICI merhabahaber.com