Parayı çime gömüyoruz

İşsizlik oranlarının yüzde 12’lerde seyrettiği, asgari ücretin açlık sınırında bulunduğu Türkiye’de, para vatandaşa değil statlara akıyor. Uluslararası turnuvalara ev sahipliği hedefiyle yola çıkan Türkiye, son yıllarda açılan 11 stadyuma ve önümüzdeki süreçte açılması planlanan stadyumlara adeta servet gömdü.

BORÇ PARA, YANLIŞ YATIRIMA AKITILIYOR

Türkiye, yurtiçi tasarrufları ve sermaye birikimi yeterli gelmediğinden ekonomik büyümeyi sürekli dış kaynakla, yani borçlanmayla finanse ediyor. Borç parayla büyümeye çalışan Türkiye, kıt olan kaynaklarını doğru alanlara yatıramıyor. Yanlış yerlere harcanan paralar, işsizliğe de çare olamıyor.

“Stat yerine fabrika”

2009 küresel kriziyle birlikte patlayan işsizlik % 14 olurken, işsiz sayısı da 3.47 milyonu bulmuştu. 2010’da % 11.9 (3.04 milyon), 2011’de % 9.8 (2.61 milyon), 2012’de % 9.2 (2.52 milyon), 2013’te % 9.7 (2.75 milyon), 2014’te %9.9 (2.85 milyon) ve 2015’te % 10.3 olan (3.06 milyon) işsizlik oranı 2016 Ekim ayı itibarıyla % 12.1 (3.67 milyon işsiz) ile son 7 yılın zirvesine çıktı. Bu rakamlar da “stat yerine fabrika” yapmanın gerekliliğini ortaya koyuyor.
Uluslar arası turnuvaları düzenlemek için sık sık adaylığını açıklayan Türkiye, ülkenin dört bir yanında art arda statlar açıyor. Asgari ücrete kısıtlı zam yapmak için “bütçe” bahanesi ön plana çıkarılırken, stadyum açma hususunda “kısıtlı kaynaklar” bir anda musluktan akarcasına yeşil sahalara yönlendiriliyor. Türkiye, 2008, 2012 ve 2016’daki turnuvalara da aday olmuş, 2020 adaylığından ise maçların farkı ülkede oynanma kararından sonra vazgeçmişti. Son 4 şampiyonadaki adaylık dosyalarını, büyük çoğunluğu yapılması vaat edilen statlarla teslim eden Türkiye, ev sahipliği hakkını kazanamamıştı.

EURO 2016 adaylığında yalnızca bir stat hazırdı

Türkiye’nin 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası için 2010 yılında UEFA’ya teslim ettiği adaylık dosyasında, maçların 8 şehirdeki 9 statta oynanmasının planlandığı açıklanmıştı. O günkü 9 stattan yalnızca bir tanesinin yapımı tamamlanmış (Kayseri Kadir Has), Türk Telekom Arena’da ise inşaat çalışmaları sürüyordu. O dönem İzmir, Konya, Antalya, Bursa, Eskişehir ve Ankara’daki statlar ise proje aşamasındaydı. 2010’da açıklanan 9 stadın 7’si şu anda açılmış durumda, İzmir ve Ankara’nın yeni statları ise proje aşamasında.

3 yılda 30 stat

Gençlik ve Spor Bakanlığının önderliğinde yürütülen çalışmalarla, Türkiye’de yalnızca son 3 yılda tam 30 stat çalışması yapıldı. Bu süreçte 11 yeni modern stat açıldı, bu yıl içinde de 9 stadın açılışının yapılması bekleniyor. İnşaatı devam eden ve proje aşamasında ise 10 stat bulunuyor.

Kapasitesi 25 binin üzerindeki statlar

Türkiye son yıllardaki 30 stat projesinin yanı sıra, Kayseri Kadir Has, Türk Telekom Arena ve Ülker Stadı gibi önemli stadyumlara da sahip. Ülke sınırları içinde 25 bin seyirci kapasitesinin üzerinde 14 modern stat bulunuyor. Yakın dönemde açılacak 8 statla bu kapasitenin üzerindeki yeni statların sayısı 22’ye yükselecek. Proje aşamasında da tam 7 stat var.