Para Oyunu ve Türk Lirası
Türkiye’de 1940’lı yıllardan beri izlenen para politikaları ekonomik çöküntü ile sonuçlanmıştır. Ekonomik yapı itibariyle çok geri olan devletler, Türkiye’yi kısa zamanda kat kat geçmişlerdir. Buna sebep; Türkiye’de oynanan “para oyunu”ndan kaynaklanmaktadır.
Türk Lirası, devalüasyon yolu ile yabancı paralar karşısında sürekli olarak değer kaybına uğramaktadır. Oynanan bu “para oyunu” ile genel ekonomi bir bozgun halinde seyretmektedir.
“Para oyunu”nun sonucu olarak ekonomide; (1)
1) İhracat istenen seviyede artmıyor
2) Dış ticaret açığı devam ediyor
3) Dış ve iç borçlanmaya gidiliyor
4) Bütçe sürekli açık veriyor
5) Hükümetler ithalatçılara ve yabancı sermayeye haksız primler dağıtıyor
6) Sanayiciler ve ihracatçılar “ihracatta vergi iadesi” adı altında hükümet gelirlerinden pay almaktadırlar.
7) Türkiye ithal mallarını değerinden pahalıya almaktadır
8) Türkiye’de yatırımlar pahalıya yapılmaktadır
9) Türkiye’ye lüzumsuz lüks mallar gelmektedir
10) Türkiye’ye döviz gelmesi engellenmektedir
11) Gerçek tasarruf yapılamıyor
12) Yatırımlar istenen düzeyde artmıyor
13) İşsizlik sürekli artıyor
14) Halkın büyük çoğunluğu fakirleştirilmiştir
Türkiye’de oynanan “para oyunu” ile halka varlık içinde yokluk çektirilerek, acımasız bir zulüm yapılmaktadır.
BİR ZAMANLARIN YATIRIM ARACI OLAN TÜRK LİRASI PULA DÖNDÜ
Osmanlı Devleti döneminde yatırım aracı olan Türk Lirası bugün pula döndü.
1913-1918 yılları arasında Romanya’nın Berlin Konsolosu görevini yapan Mihai Enescu’nun aylık para piyasalarını takip etmek için aldığı kartlar, liranın o zaman nasıl kıymetli olduğunu ortaya koymaktadır.
1913-1918 yıllarında kurlar lira ve ABD dolarına göre ayarlanmaktaydı.
O zamanki Berlin para piyasalarına göre 1 lira, 4,39 ABD doları, 18,44 DM Alman Markı), 18,03 İngiliz şilini, 22,77 Fransa frangı, 10,9 gulden, 16,30 krona eşitmiş.
Romanya’nın Berlin Konsolosu Mihai Enescu, 1917 yılı Kasım ayı maaşını aldıktan sonra bir diplomatik iş için hemen Paris’e gitmesi gerekir. Romen Lei olarak maaşını alan konsolos, hanımına bir not bırakır: “Sevgili karıcığım Vamentina, her ne kadar Türk Lirası geçen aya göre az da olsa, kaybettiyse de, sen yinede Lei’lerle Türk Lirası al. Çünkü Türkler Çanakkale’den sonra belini doğrultacaklar ve Türk Lirası çok değer kazanacak.” (Orhan Öztürk, Zaman, 01.04.1996)
İstiklâl Savaşı’ndan çıkıp Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1924 yılında hükümet tarafından 1 ABD dolarının resmi kuru 90 kuruş olarak belirlenmiştir. Ancak aradan geçen 72 yıl sonra (Mayıs 1996’da) 80 bin kattan daha çok artarak 1 ABD doları 275.530.- TL olmuştur. Bu olay Osmanlı döneminde bir yatırım aracı olan Türk Lirası’nın Cumhuriyet döneminde çöktüğünü göstermektedir. 30 Haziran 2000 tarihinde 1 ABD doları 618.985.- TL olmuştur. 2001 yılında daha da değer kaybeden TL, 1 ABD doları 1.300.000.- TL’nin üzerine çıkmıştır. 25 Ocak 2006 tarihinde 1 ABD doları 1,3171 YTL, 1 Euro 1,6172 YTL olmuştur.
TÜRK LİRASI’NIN HİKÂYESİ
Türkiye Cumhuriyeti’nin resmi para birimi olan Türk Lirası, ilk olarak Osmanlı Devleti’nde Sultan Abdülmecid Han döneminde Tashih-i Ayarı Sikke kararıyla 5 Ocak 1843 senesinde basılmıştır. Kağıt para basımından önce kullanılan Osmanlı altın parasına sarı lira denmiştir. İlk sikke kararıyla sarı lira ve yarım lira basılmıştır. Yaklaşık 10 sene sonra 2 Haziran 1854’de çeyrek lira ve 18 Şubat 1855’de iki buçukluk ve beşibiryerdelerin basılmasına başlanmıştır.
Cumhuriyetin ilânından sonra 12 Ocak 1926’da çıkarılan bir kanunla piyasada bulunan Osmanlı paralarının yerini almak üzere yeni kağıt para bastırılması kararlaştırılmıştır. Bunun üzerine Londra’da 1, 5, 10, 100, 500 ve 1000 TL değerindeki kağıt paralar basılmıştır. (Zaman, 01.04.1996)
Türk Lirası o kadar değer kaybına uğramıştır ki, 20.000.-, 25.000.-, 50.000.-, 100.000.-, 250.000.-, 500.000.-, bin TL ve 1.000.000.-, 5.000.000.-, 10.000.000.-, 20.000.000.- milyon TL değerindeki paralar basılmıştır.
1 Ocak 2005 tarihinden geçerli olmak üzere TL’den altı sıfır atılarak Yeni Türk Lirası (YTL) tedavüle çıkarılmıştır. Tedavüle çıkarılan YTL ile l, 5, 10, 20, 50, 100 YTL ve 1, 5, 10, 25, 50 kuruş değerindeki paralar basılmıştır. Eski Türk Lirası 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren tedavülden kaldırılmıştır. Ancak 1 Ocak 2009’da yeniden Yeni Türk Lirası (YTL) tedavülden kaldırılarak, Türk Lirası (TL) tedavüle çıkarılmıştır. 2009’da tedavüle çıkarılan TL ile 200, 100, 50, 20, 10, 5, 1 Türk Lirası ile 50, 25, 10, 5, 1 kuruş değerindeki paralar basılmıştır.
1) Orhan Tekin, Türkiye’yi Ekonomik Bunalımdan Kurtaralım, İstanbul, 1989, sh: 26-27
Türk Lirası, devalüasyon yolu ile yabancı paralar karşısında sürekli olarak değer kaybına uğramaktadır. Oynanan bu “para oyunu” ile genel ekonomi bir bozgun halinde seyretmektedir.
“Para oyunu”nun sonucu olarak ekonomide; (1)
1) İhracat istenen seviyede artmıyor
2) Dış ticaret açığı devam ediyor
3) Dış ve iç borçlanmaya gidiliyor
4) Bütçe sürekli açık veriyor
5) Hükümetler ithalatçılara ve yabancı sermayeye haksız primler dağıtıyor
6) Sanayiciler ve ihracatçılar “ihracatta vergi iadesi” adı altında hükümet gelirlerinden pay almaktadırlar.
7) Türkiye ithal mallarını değerinden pahalıya almaktadır
8) Türkiye’de yatırımlar pahalıya yapılmaktadır
9) Türkiye’ye lüzumsuz lüks mallar gelmektedir
10) Türkiye’ye döviz gelmesi engellenmektedir
11) Gerçek tasarruf yapılamıyor
12) Yatırımlar istenen düzeyde artmıyor
13) İşsizlik sürekli artıyor
14) Halkın büyük çoğunluğu fakirleştirilmiştir
Türkiye’de oynanan “para oyunu” ile halka varlık içinde yokluk çektirilerek, acımasız bir zulüm yapılmaktadır.
BİR ZAMANLARIN YATIRIM ARACI OLAN TÜRK LİRASI PULA DÖNDÜ
Osmanlı Devleti döneminde yatırım aracı olan Türk Lirası bugün pula döndü.
1913-1918 yılları arasında Romanya’nın Berlin Konsolosu görevini yapan Mihai Enescu’nun aylık para piyasalarını takip etmek için aldığı kartlar, liranın o zaman nasıl kıymetli olduğunu ortaya koymaktadır.
1913-1918 yıllarında kurlar lira ve ABD dolarına göre ayarlanmaktaydı.
O zamanki Berlin para piyasalarına göre 1 lira, 4,39 ABD doları, 18,44 DM Alman Markı), 18,03 İngiliz şilini, 22,77 Fransa frangı, 10,9 gulden, 16,30 krona eşitmiş.
Romanya’nın Berlin Konsolosu Mihai Enescu, 1917 yılı Kasım ayı maaşını aldıktan sonra bir diplomatik iş için hemen Paris’e gitmesi gerekir. Romen Lei olarak maaşını alan konsolos, hanımına bir not bırakır: “Sevgili karıcığım Vamentina, her ne kadar Türk Lirası geçen aya göre az da olsa, kaybettiyse de, sen yinede Lei’lerle Türk Lirası al. Çünkü Türkler Çanakkale’den sonra belini doğrultacaklar ve Türk Lirası çok değer kazanacak.” (Orhan Öztürk, Zaman, 01.04.1996)
İstiklâl Savaşı’ndan çıkıp Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1924 yılında hükümet tarafından 1 ABD dolarının resmi kuru 90 kuruş olarak belirlenmiştir. Ancak aradan geçen 72 yıl sonra (Mayıs 1996’da) 80 bin kattan daha çok artarak 1 ABD doları 275.530.- TL olmuştur. Bu olay Osmanlı döneminde bir yatırım aracı olan Türk Lirası’nın Cumhuriyet döneminde çöktüğünü göstermektedir. 30 Haziran 2000 tarihinde 1 ABD doları 618.985.- TL olmuştur. 2001 yılında daha da değer kaybeden TL, 1 ABD doları 1.300.000.- TL’nin üzerine çıkmıştır. 25 Ocak 2006 tarihinde 1 ABD doları 1,3171 YTL, 1 Euro 1,6172 YTL olmuştur.
TÜRK LİRASI’NIN HİKÂYESİ
Türkiye Cumhuriyeti’nin resmi para birimi olan Türk Lirası, ilk olarak Osmanlı Devleti’nde Sultan Abdülmecid Han döneminde Tashih-i Ayarı Sikke kararıyla 5 Ocak 1843 senesinde basılmıştır. Kağıt para basımından önce kullanılan Osmanlı altın parasına sarı lira denmiştir. İlk sikke kararıyla sarı lira ve yarım lira basılmıştır. Yaklaşık 10 sene sonra 2 Haziran 1854’de çeyrek lira ve 18 Şubat 1855’de iki buçukluk ve beşibiryerdelerin basılmasına başlanmıştır.
Cumhuriyetin ilânından sonra 12 Ocak 1926’da çıkarılan bir kanunla piyasada bulunan Osmanlı paralarının yerini almak üzere yeni kağıt para bastırılması kararlaştırılmıştır. Bunun üzerine Londra’da 1, 5, 10, 100, 500 ve 1000 TL değerindeki kağıt paralar basılmıştır. (Zaman, 01.04.1996)
Türk Lirası o kadar değer kaybına uğramıştır ki, 20.000.-, 25.000.-, 50.000.-, 100.000.-, 250.000.-, 500.000.-, bin TL ve 1.000.000.-, 5.000.000.-, 10.000.000.-, 20.000.000.- milyon TL değerindeki paralar basılmıştır.
1 Ocak 2005 tarihinden geçerli olmak üzere TL’den altı sıfır atılarak Yeni Türk Lirası (YTL) tedavüle çıkarılmıştır. Tedavüle çıkarılan YTL ile l, 5, 10, 20, 50, 100 YTL ve 1, 5, 10, 25, 50 kuruş değerindeki paralar basılmıştır. Eski Türk Lirası 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren tedavülden kaldırılmıştır. Ancak 1 Ocak 2009’da yeniden Yeni Türk Lirası (YTL) tedavülden kaldırılarak, Türk Lirası (TL) tedavüle çıkarılmıştır. 2009’da tedavüle çıkarılan TL ile 200, 100, 50, 20, 10, 5, 1 Türk Lirası ile 50, 25, 10, 5, 1 kuruş değerindeki paralar basılmıştır.
1) Orhan Tekin, Türkiye’yi Ekonomik Bunalımdan Kurtaralım, İstanbul, 1989, sh: 26-27
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.