Ölümden önceki son durak

Bu işe başlayanların ilginç anıları var. Ustanın bir tanesi ise, dirilerden çok zarar gördüğü için ölüler ile iş yapmaya karar verdiği için bu işi yapıyor.
İnsanların öldükten sonraki kimliklerini mezarlarında bulunan taşlar ifade ediyor. Mezar taşları üzerlerinde bulunan ad, soyad, doğum tarihi ve baba adı gibi bilgilerin bulunmasından dolayı tam anlamıyla bir kimlik konumunda. Kimlik rollerinin yanında vefatının üzerinden uzun yıllar geçtikten sonra insanlar yakınlarının mezarlarını da mezarının baş ucunda bulunan mezar taşı sayesinde buluyor. Konya’da birçok meslekte olduğu gibi mezar taşı mesleğinde de uzun yıllardır  bu işi yapan zanaatkarlar var. Bunlardan bir tanesi Ahmet Akten. Akten, tam 42 yıldır mezar taşı yaptığını söylüyor. Yaptığı işin baba mesleği olduğunu belirten Akten, bu güne kadar mezar taşlarına çeşit çeşit kelimeleri ve beyitleri yazdığını söyledi. Akten, “Bu işe başladığım ilk günden bu yana elimizde mermerleri oya oya mezar taşlarına yazıları yazıyor, kenarının süslemesini yapıyorduk. O zamandan beri birçok mezar taşına farklı farklı beyitler yazdık. Bunlar genellikle o taşı okuyan insanların ders alması için yazılan yazılardı. Bunların başında da, Hz. Mevlana ve Yunus Emre’nin ölüm ile alakalı sözlerini yazardık” dedi. Kendi mezar taşına ne yazılmasını istediğini sorduğumuz Akten, sorumuza şöyle cevap verdi: “Ben birçok insanın mezar taşına yazı yazdım. Oralara yazdığım yazılar sayesinde ölmeden önce ölümü anlamaya çalıştım. O nedenle ben de kendi mezar taşıma ‘Ölmeden önce ölenlerdendi’ diye yazılmasını istiyorum” dedi. Ölümü hatırlatan beyitler dışında çeşitli yazılar da yazdığını aktaran Akten, “Değişik olarak yazdığım yazıların başında ‘Dostlar beni hatırlasın’, ‘4 evladım var, 4’dü de benden beter olsun’, ‘Okuma mezar taşımı, doyaman genç yaşına’, bu günlerde pek olmuyor ama eskiden bazı memur aileleri de, ‘Nihayet iki yakası bir araya geldi’ şeklinde yazılar yazdırıyordu” ifadelerini kullandı.
DİRİLERDEN ZARAR GÖRDÜ ÖLÜLER İLE İŞ YAPIYOR
41 yıllık mezar taşı ustasının yanında bu işi 10 yıldır yapan genç bir ustada Emir Avcı. Avcı’ya neden  bu işi yapmak istediğini ve neden başladığını sorduğumuzda şunları söyledi: “Dirilerden çok zarar gördük. Ölülerle iş yapalım diyerekten bu işe başladım. Ama ölüler için iş yaparken bile bazen onların hayatta olan akrabalarından hala çeşitli sıkıntılar çekiyoruz” dedi. Mezar taşı yazıcılarının teknolojiyi takip etmeye başladığını söyleyen Avcı, mezar taşı üzerine yazılan yazı tekniklerinin artık değiştiğini belirterek, “CNC makineleri üzerinden programlar ile bu taşların üzerine yazıları ve desenleri yaptırılıyor. Daha sonra bu taşlar mezarın üzerine monta ediliyor. Bizim kendimize ait el sanatı olan ustalarımız var. Ama onların yaptıkları iş de kolay bir iş değil. Özellikle mermer ve granit olduğu için oradan çok yoğun şekilde toz bulutu çıkıyor. Teknoloji zamanı. CNC makineleri ile yapılan mezar taşları mezar sahiplerinin de beğenisini topluyor” diye konuştu. Avcı, mezar taşına yazı yazılması için kendilerine gelen müşterilerinin genellikle internet üzerinden beyitleri getirdiklerini belirterek, kendilerinin sadece işlemesini yaptıklarını söyledi. Mezar taşının fiyatları hakkında bilgi veren Avcı, “Bunların fiyatları 300 TL’den başlıyor. Limiti yok. Konyamız’da fazla pahalı mezar taşları yapılmıyor ve yaptırılmıyor. Çok nadir öyle yaptıran. Ama bu şekilde 10-15 bin TL’yi bulan mezar taşları yaptırmak isteyenlerde genellikle Ankara’dan getirtiyorlar. Ben kendim mezar taşı yapıp satmama rağmen hiçbir zaman bu kadar pahalı mezar taşı yapımını tavsiye etmiyorum” dedi.
MUSTAFA ÖZÇELİK