Muid Ahmed Efendi
Şeyhülislam ve Müftülenam -30-
Kazabatlı’dır. (*) Gençliğinde İstanbul’a gelmiş, ilim, irfan elde etmiştir. Ahmed Efendi İstanbul’da tahsil etti. 4. Murad zamanında mühim memuriyetlerde bulundu. (1035)’de Şam, Onu müteakip Mısır (1039), Edirne (1043) kadılıklarına nail oldu. Edirne’den azlinden sonra (1045) İstanbul kadılığını, Anadolu kazaskerliğini(1047) kazandı.
Ahmed Efendi gayet sert idi. Zamanın durumlarını, hatır ve nezaketi nazarı itibara almazdı. Doğruluğu olduğu gibi icra ederdi. İcabında padişah’ın bile iradesini tanımazdı. 4. Murad Bağdat seferinde idi. Ahmed Efendi imtihan esnasında Ebussuud zade’yi kızdırmış diye bir hocayı dövdü. Mesele 4. Murad’a aksetti. Bir daha bu suretle hareket etmemesi için Ahmed Efendi’ye haber gönderildi. Ahmed Efendi, 4. Murad’ın bu nasihatine ehemmiyet vermediği gibi padişahın hatırını kıracak sözler de sarf eti. Hatta 4. Murad’ın gönderdiği paşayı tekdir etti. Sultan Murad, Ahmed Efendi hakkında şeyhülislam’dan malumat aldı ve derhal hocanın sürgününü istedi. Ahmed Efendi Belgrad’a sürgün edildi.
Az bir zaman sonra affedildi. Yine mertebeler kat’ ederek Anadolu kazaskeri oldu (148). İki sene sonra (1054) Rum ili kazaskerliğine nail olan Ahmet Efendi, üç sene sonunda (1054) azledildi. 1055’ de meşihat makamını kazandı
Fetva müddeti iki sene sürdü. 1057’de vefa etti. Kabri, gazi çeşmesinde bina ettirdiği medrese civarındadır. “Gitti ah Ahmet Efendi o reis-i ulema 1057” vefatına tarihtir.
Muid Ahmet Efendi, fukarayı himaye eder, adalet ve istikametten ayrılmazdı. Şeriat ahkâmını harfi harfine tatbik eder, kulların hukukunu koruma hususunda her türlü tehlikeyi göze alırdı.
Muid Ahmet Efendi, 4. Murad zamanında takip ettiği yolu Sultan İbrahim zamanında da terk etmemiştir. Bilhassa cinci hocaların nüfuzu, Kösem Sultan’ın iradesi Ahmed Efendi’nin adaleti tatbik hususundaki azminde de hiçbir tesir icra edememiştir.
……………………..
(*) Çanakkale ilinin Çan ilçesine bağlı bir köydür.
Kaynaklar
İlmiyye Salnamesi, S: 453–454
Kazabatlı’dır. (*) Gençliğinde İstanbul’a gelmiş, ilim, irfan elde etmiştir. Ahmed Efendi İstanbul’da tahsil etti. 4. Murad zamanında mühim memuriyetlerde bulundu. (1035)’de Şam, Onu müteakip Mısır (1039), Edirne (1043) kadılıklarına nail oldu. Edirne’den azlinden sonra (1045) İstanbul kadılığını, Anadolu kazaskerliğini(1047) kazandı.
Ahmed Efendi gayet sert idi. Zamanın durumlarını, hatır ve nezaketi nazarı itibara almazdı. Doğruluğu olduğu gibi icra ederdi. İcabında padişah’ın bile iradesini tanımazdı. 4. Murad Bağdat seferinde idi. Ahmed Efendi imtihan esnasında Ebussuud zade’yi kızdırmış diye bir hocayı dövdü. Mesele 4. Murad’a aksetti. Bir daha bu suretle hareket etmemesi için Ahmed Efendi’ye haber gönderildi. Ahmed Efendi, 4. Murad’ın bu nasihatine ehemmiyet vermediği gibi padişahın hatırını kıracak sözler de sarf eti. Hatta 4. Murad’ın gönderdiği paşayı tekdir etti. Sultan Murad, Ahmed Efendi hakkında şeyhülislam’dan malumat aldı ve derhal hocanın sürgününü istedi. Ahmed Efendi Belgrad’a sürgün edildi.
Az bir zaman sonra affedildi. Yine mertebeler kat’ ederek Anadolu kazaskeri oldu (148). İki sene sonra (1054) Rum ili kazaskerliğine nail olan Ahmet Efendi, üç sene sonunda (1054) azledildi. 1055’ de meşihat makamını kazandı
Fetva müddeti iki sene sürdü. 1057’de vefa etti. Kabri, gazi çeşmesinde bina ettirdiği medrese civarındadır. “Gitti ah Ahmet Efendi o reis-i ulema 1057” vefatına tarihtir.
Muid Ahmet Efendi, fukarayı himaye eder, adalet ve istikametten ayrılmazdı. Şeriat ahkâmını harfi harfine tatbik eder, kulların hukukunu koruma hususunda her türlü tehlikeyi göze alırdı.
Muid Ahmet Efendi, 4. Murad zamanında takip ettiği yolu Sultan İbrahim zamanında da terk etmemiştir. Bilhassa cinci hocaların nüfuzu, Kösem Sultan’ın iradesi Ahmed Efendi’nin adaleti tatbik hususundaki azminde de hiçbir tesir icra edememiştir.
……………………..
(*) Çanakkale ilinin Çan ilçesine bağlı bir köydür.
Kaynaklar
İlmiyye Salnamesi, S: 453–454
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.