Konya tarihine ışık tutacak

1975 yılında Yeni Konya Gazetesinde '50 Yıl Önceden Bu Yana Her Yönüyle Konya' başlığı altında yazmış olduğu yazı dizisi ile bildiklerini , gördüklerini ve ve tespit ettiklerini kayıt altına alıp Konya tarihine ve kültürüne armağan eden Mahmut Sural'ın hayalini torunu Feyyaz Caner gerçekleştirdi. Mahmut Sural'ın en büyük hayali yazmış olduğu yazı dizilerinin kitaplaştırılmasıydı. Mahmut Sural  1987 yılında vefat etti. Bu dizi yazısı özellikle vefatından sonra Konya ile ilgili önemli kaynaklardan birini teşkil etti. O zamanlarda birçok insan bu yazılara bile ulaşamıyordu. Yayımı aylar süren bu dizi yazının kitaplaştırılmasının Konya tarihine büyük katkı sağlayacağı düşünüldü. Bu görevi merhum Mahmut Sural'ın torunu Feyyaz Caner üstlendi. Feyyaz Caner bu konularda eli kalem tutan bir isim. Uzun yıllar uğraşılmasının ardından böyle bir kitap ortaya çıktı. .'50 Yıl Önceden Bu Yana Her Yönüyle Konya' kitabı şehrin tarihine ışık tutacak. Kitap, Konya ile ilgili çalışma yapan araştırmacı yazarlar ve Konya tarihini merak edenler için büyük bir kaynak olarak gösterilebilir. Merhum Mahmut Sural'ın bunun dışında daha birçok yazı dizisi bulunuyor. Bunların da önümüzdeki yıllarda kitaplaştırılması bekleniyor.

DEDESİNİN  HAYALİNİ GERÇEKLEŞTİRDİ
Merhum Mahmut Sural'ın torunu olan Feyyuz Caner, dedesinin yanında 30 yıl geçirdiğini söylüyor. Dedesinin vefat ettiği 1987 yılından 2001 yılına kadar Konya dışında birçok yeri dolaşan Feyyaz Caner'e kitapları ve bir klasör içerisinde olan bu eserin yazıları da eşlik etti. Türkiye'nin birçok şehrini gezen Feyyaz Caner, emekli olduktan sonra dedesinin de hayali olan bu yazı dizisinin kitaplaştırılması için kolları sıvadı. Yazı dizisinin kitaplaştırılması için kendisini teşvik eden Mehmet Ali Uz'a teşekkür eden Caner, "Bu kitap dizisinin tamamını kendim toparladım. Resimlerin bir kısmı eksikti. Bilgisayar konusunda da pek aşina değildim ama bocalayarak, didinerek, cebelleşerek bir şeyler yapmaya öğrenmeye çalıştım. Tarayıcısı olan bir yazıcı ile işe giriştim. Kitabın tümünü orjinal nüshalardan, hiç dokunmadan kendim yazdım. Resimleri gazeteden tarayıp yerleştirdim" dedi.

KİTAP (1925-1975) YILLARINI ANLATIYOR
Yazıları kitaplaştırırken çok bariz birkaç düzeltme dışında hiç dokunmamaya çalıştığını belirten Caner, kitabın kapsadığı yılları belirtmek için kitap başlığına (1925-1975) tarihlerini eklediğini söyledi. Caner, "Kitabın birçok yerinde geçen 'Bugünkü Belediye'nin bulunduğu yerde...' gibi deyişlerde eserin yazıldığı 1975 tarihinin esas alındığını söylemeden geçemeyeceğim. Bunlarla ilgili açıklama yapmayı da tercih etmedim. Çünkü kentsel dönüşüm denen rant canavarına kurban adanan Konya'da, benim yaptığım değişikliklerinde birkaç yıl içerisinde eskiyeceğine emindim. Bu nedenle bu açıklama ışığında orjinal halinde kalmasını yeğledim. Kitapta Konya'nın masal gibi 50 yılı ile başbaşa kalacaksınız" ifadelerine yer verdi.

KONYA TARİHİ KAYIT ALTINA ALINMADI
Konya'da son 100-120 yılda büyük değişiklerin olduğunu ifade eden kitabın başyazarı ve Merhaba Gazetesi Akademik Sayfalar Editörü Av. Mehmet Ali Uz, tarihi dokunun zamanında korunmadığını ve zaman içerisinde yapılan değişikliklerin de kayıt altına alınmadığını belirtti. Uz, "Konya kültürü ve tarihi ile ilgili bilgi sahibi olan insanlarımızdan yeteri kadar faydalanamadık. Bu konuda bilgisi olan birçok insan hafıza ve hatıraları ile birlikte öbür tarafa göçüp gitti. Merhum Mahmut Soral ise Konya ile ilgili gördüklerini ve bildiklerini yazan nadir isimlerden birisiydi. Torunu Feyyaz Caner uzun uğraşlar sonucunda bu yazı dizisini kitap haline getirerek Konya'ya armağan etti" dedi.

DEVLET ELİYLE YOK EDİLDİ
Konya kültürünün devlet eliyle yok edildiğini söyleyen Uz, Osmanlı döneminde meşhur Konya surlarının yıllarca taş ocağı olarak kullanıldığını, Cumhuriyet döneminde ise tarihi eserlerin ve tarihi çeşmelerin üzerindeki kitabe ve tuğraların kazınıp ortadan kaldırıldığını ifade etti. Uz, "Konya tarihi malesef devlet eli ile yok edildi. Osmanlı döneminde tarihi surlarımızı taş ocağı olarak kullandılar. Cumhuriyet döneminde ise tarihi eserlerin ve tarihi çeşmelerin üzerindeki kitabeler kazınarak yok edildi. Böyle bir kültür ve tarih tahribatını hiçbir milletin geçmişinde görmek mümkün değildir” diye konuştu.

KONYA KÜLTÜRÜNE SAHİP ÇIKAN BİR İSİMDİ
Osmanlı'nın son dönemlerinde yetişen çok sayıda Konya sevdalısı insanın Konya'nın tarihine ve kültürüne sahıp çıkmaya çalıştığını kaydeden Uz, bu hizmet karvanına katılanlardan bir tanesinin de Mahmut Sural bey olduğunu belirtti. Uz konuşmalarını şu şekilde tamamladı:"Merhum Mahmut Sural beyin bu konularda başarılı olmasını onun köklü bir aileye mensup olması ve Osmanlıcayı çok iyi derecede bilmesine bağlıyorum. Yazmış olduğu yazı dizisi sayesinde Konya tarihini artık herkes öğrenebilecek. Merhum Mahmut Sural Konya kültürüne ve tarihine sahip çıkan bir isimdi. Ayrıca merhum Mahmut Sural'ın başka yazıları da mevcut. Bu yazıların da kitaplaştırılması en büyük arzumuzdur."

MAHMUT SURAL KİMDİR
1914 yılında Konya’nın Uluırmak Fahrünnisa Mahallesi’nde doğan Mahmut Sural, çeşitli gazetelerde Konya kültürünü anlatan çok sayıda makale yazmıştır. Mahmut Sural'ın en önemli eseri olan '50 Yıl Önceden Bu Yana Her Yönüyle Konya' başlığı altında 180 gün süren araştırma yazısı yayınlanmıştır. Konya tarihine ve kültürüne derin hizmetleri olan Sural, 1987 yılında vefat etmiştir.
Konya’nın tarihine ışık tutan ’50 Yıl Önceden Bu Yana Her Yönüyle Konya’ kitabını temin etmek isteyenler [email protected] mail adresiyle irtibata geçebilir.
SALİH ACIBADEM  merhabahaber.com