Kırmızı et ateş pahası!

Et tüketiminin azalması, dolardaki artış ve artan üretim maliyetleri kırmızı et fiyatlarının son yılların en üst seviyesine çıkmasına neden oldu. Doların artması ise dolaylı olarak kırmızı et fiyatlarını artırıyor. Yem ham maddelerinin yurt dışından ithal edilmesi, doların kırmızı eti olumsuz etkilemesine neden oldu. Dolardaki rekor artış, hayvancılık sektöründe de bomba etkisi yaratmaya devam ediyor. Yükselen dolar kuru ve tüketim maliyetleri nedeniyle karkas etin kilo fiyatı son bir yılda yüzde 28,54, kuşbaşı etin fiyatı ise yüzde 33 arttı. Et yemek artık vatandaşlar için lüks haline geldi. Et fiyatlarının son günlerde cep yakması, vatandaşları kırmızı etin alternatifi olan beyaz ete yöneltti. Karkas etin kilo fiyatı Ocak ayında yerli üründe 21 lirayken, Mart ayında 22.50 liraya yükseldi. Buna göre bir önceki yıl 17.50 olan karkas et fiyatı yüzde 28.54 arttı. Hayvancılığın ülkemizde gelişmesine rağmen, yanlış et politikası, vatandaşın cebine yansıdı. Geçtiğimiz Ocak ayında kıymanın kilogram fiyatı kasaplarda 32, kuşbaşı etin fiyatı 36, bonfile etin fiyatı ise 48 liraydı. Ancak Mart ayında kıymanın fiyatı yüzde 34, kuşbaşı etin fiyatı 36, bonfilenin fiyatı ise 50 lira oldu. Sadece iki ayda ete 2 lira zam geldi.

5 YILDA YÜZDE 100 ZAM

Son yıllarla bugünün et fiyatları karşılaştırıldığı zaman ise, 2010 yılında kilo fiyatı 15 lira olan dana kıymanın bugünkü kilo fiyatı 30 liraya kadar çıktı. 2010 yılında 17 lira olan dana kuşbaşı 33 liraya, 20 lira olan sucuk 35 liraya, 17 lira olan kuzu pirzola 33 liraya, 13 lira olan kuzu eti ise 28 liraya kadar yükseldi. Asıl artış ise yem fiyatlarında yaşandı. Yem fiyatları son 5 yılda, yüzde 120 seviyesinde bir artış gösterdi. Gazetemize açıklamalarda bulunan Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı İbrahim Yetkin, ellerindeki kırmızı eti piyasaya sürmeyenlerin de fiyatları etkilediğini belirtti. Kırmızı et fiyatlarındaki artışın nedeninin sadece dolar olmadığını ifade eden Yetkin, "Kırmızı et ülkemizde bolca tüketiliyor. Diğer ülkelere göre kırmızı et tüketim oranımız çok yüksek. Ancak son dönemde artan et fiyatları vatandaşım alım gücünü azalttı. Kırmızı et fiyatlarındaki artışı sadece dolara bağlamak doğru değil" ifadelerini kullandı.

YEM FİYATLARI UÇTU

Kırmızı et fiyatlarındaki artışın ön önemli sebebinin artan yem fiyatları olduğuna dikkat çeken Yetkin, "Dolar elbette ki kırmızı et fiyatlarını etkileyecektir. Ancak tek neden bu değil. Asıl neden yem fiyatlarındaki artış. Yemin hammaddesi yurt dışından geliyor. Dolayısıyla ithal olarak aldığımız yem fiyatları dolara bağlı olarak artıyor. Yem fiyatlarındaki artıştan dolayı maliyetlere de yaşan bir yükselme. Koyun etinde herhangi bir sıkıntı yok. Bugün koyun etine de zam yapanlar doğru bir iş yapmıyor. Verilen destekler yeterli gibi görünüyor fakat üreticinin elinde fiyatlar yükselmiyor" diye konuştu.

ASIL ARTIŞ KARKAS ETTE

Et fiyatlarındaki en büyük artışın karkas ette olduğunu dile getiren Yetkin, "Asıl artış karkas ette yaşanıyor. Karkas etin fiyatı aydan aya artıyor. Bir de eti ellerinde tutanlar var. Bunlar da piyasayı olumsuz etkiliyor. "Piyasa oyuncuları, büyük etleri alan, işleyen, piyasaya sürme noktasında ki duraklarda sıkıntı yaşanıyor. Piyasaya sürmeyerek suni fiyat artışları yapıldığını da görüyoruz. Ette sıkıntımız varmış gibi bir durum oluşturuluyor. Burada ithalat lobisinin de atağa geçtiğini görmekteyiz. Et ve Süt kurumunun aracılığıyla besicilere hayvan verilerek bu ihtiyacın giderilmesi gerekir. Yine, Et ve Süt kurumunun aracıları kaldırması, piyasada ki boşlukları doldurucu önlemlerin alması gerekiyor. Tüketiciye gidene kadar ki sürecin piyasayı regule edilerek düzenlemelerin yapılması gerekiyor" şeklinde konuştu.

BERKHAN PARLAK merhabahaber.com