A. Galip Doğan

A. Galip Doğan

Fıkıhi Soru ve Cevaplar

Fıkıhi Soru ve Cevaplar

Soru -1: Hocam, öşür nedir? Türkiye’de öşür var mıdır? Devlete verdiğimiz vergiler öşür yerine geçer mi?
Cevap-1: Öşür - Zekât tarladan kaldırılan mahsulün belli bir kısmının fakirlere verilmesidir. Öşür, kitap, sünnet ve icma ile sabittir. “Hasatlarınızdan hakkıyla veriniz.”
Peygamber (sav): “Yağmur, nehir, çeşme gibi semavi yollardan sulanan arazilerden; onda bir.
Herhangi bir masrafla (ceryan, akaryakıt, hayvan gücü ile) sulanan arazilerde yirmide bir olarak öşür veriniz. Öşürün farz olması için iki şart vardır:
a) Arazi sahibinin Müslüman olması, öşür vermenin farz olduğunu bilmesi lazım. Öşür vermek bir ibadet değil, mahsulün vergisidir. Zekâttır, farzdır.
b) Mahalliyet: İşlenen arazinin arazi-i öşür olması lazım. Türkiye toprakları Öşre tabidir. 1926 yılında çıkarılan bir kanunla, Türkiye toprakları mülkiyete geçmiş, herkes toprağının sahibi ve maliki olmuştur. Öşürü verilmedikçe çıkan mahsulden yemek caiz değildir.
Öşrün nerelere verileceği Kur’an’da 8 sınıf olarak belirtilmiştir. Öşür, fakirin hakkıdır. Devlete vergi olarak verilemez. Öşürden yani zekâttan vergi ödenmez…
Soru -2: Hocam, ben tarlamı ortağa verdim, öşürü kim verecek? Nasıl verilecek, açıklar mısınız?
Cevap-2 İmameyne göre, ya ortadan verirler, ya da bölüşürler herkes hissesine düşenin öşrünü verir.
Soru -3: Eskiden devlet öşür adı altında mahsulden vergi alıyordu, şimdi ise almıyor. Böyle olunca öşür üzerimizden düşmez mi?
Cevap -3: Devlet önce alıyordu şimdi almıyor diye üzerimizden düşmez. Öşür devlet almasa da farzdır Farz bir ibadettir. Devlet, laik diye namazın veya orucun farzıyeti üzerimizden düşer mi? Elbette düşmez. Bizim kulluk vazifemiz.
Soru-4: Hocam, tarlamıza kavak ağacı diktik, bunun da öşürü var mıdır?
Cevap-4: Evet kavak ağaçları da öşüre tabidir. Ondan da onda bir - yirmide bir öşür verilir. Kavak olarak veya satılıp parası ne tutarsa ondan verilecektir…
Soru-5: Topraktan çıkan mahsullerin öşürü için belli bir miktar var mıdır? Hepsinden verilir mi? Ne miktarda verilecektir?
Cevap -5: İmam-ı Azam’a göre tarladan çıkan mahsul ne olursa olsun, belli oranda öşür verilir. İmam-ı Muhammed ve İmam-ı Ebu Yusuf’a göre miktarı beş vesk (yani yaklaşık bir ton) olursa onun zekâtı verilecektir. Bu miktarı bulmayan mahsulün öşürü olmaz.
Soru-6: Hocam, ben birine beş bin lira emanet para verdim. Adam iflas etti. Ödeyemiyor. Zekâtıma saya bilir miyim?
Cevap -6: Zekâtta niyet farzdır, şarttır. Siz onu verirken tekrar alacam diye vermişsiniz. Zekât niyetiyle vermediniz. Alacağınızı zekâta sayamazsınız. Şöyle yapabilirsiniz: Alacağınız kadar parayı zekât olarak o borçluya verirsiniz. Borçlu bu zekâtı alır, o da size geriye verir. Böylece alacağınızı da almış olursunuz.
Soru-7: Hocam, benim yetim torunlar var, fakirler. Ben zekâtımı onlara veriyorum. Bana olmaz dediler. Siz ne dersiniz?
Cevap -7: Zekâtın kime verilip verilmeyeceği nasla belirtilmiştir:
a) Usule zekât verilemez - Babaya, anneye, dedeye, yukarı çıktıkça verilemez.
b) Fürua zekât verilemez - Oğula, toruna, torun torununa, en aşağıdaki torunlara kadar verilemez.
c) Hayıra zekât verilemez – Camii inşaatı, köprü, su inşaatı, Kur’an kursu inşaatı gibi yerlere zekât verilemez.
Soru-8: Hocam, biz nisan başında umreye gittik. Uçağa Konya’dan bindik. Ben ihramları bagaja verdim. Mekke’de otele inince ihram giydim. Bir sakıncası var mı diye sordum. Bir şey lazım gelmez dediler. Siz ne dersiniz?
Cevap -8: Mikat sınırları vardır. Dışarıdan gelen birisi bu sınırlardan ihramsız geçerse ya mikat mahalline dönüp ihram giyecek, ya da bunu yapmazsa ceza olarak bir koyun kurban edecektir. Size bir kurban vacip olmuş. Mekke’ye gidenlere 100 dolar vereceksin, orda sizin adınıza kurban kesecekler.
Soru-9: Hocam, çocuğumuz olmadı, tüp bebekle çocuğunuz olur dediler. Siz ne dersiniz?
Cevap -9: Bu bir teknoloji olaydır. Nikâhlı karı-koca olmak şartıyla bir sakıncası yoktur.  Başka birinin tohumu alınırsa bu haram olur, çocuğun nesli belli olmaz. Buna çok dikkat etmek gerekiyor.
Soru-10: Hocam, benim eşim öldü, yeni bir hanım aldım. Yanında 19 yaşında bir kızı var. Benim de 22 yaşında oğlum var. Bunları evlendirebilir miyiz? Evlenmelerine bir engel var mıdır? Açıklar mısınız?
Cevap -10: Sizin eşiniz, yanındaki da eşinizin kızı. Arada sıhriyet yönünden bir engel yok. Siz o iki genci evlendirebilirsiniz. İslami usule göre nikâhın şartlarına uygun bir şekilde evlendirebilirsiniz. Bir sakıncası yoktur.
Selam ve Dualar.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
A. Galip Doğan Arşivi
SON YAZILAR