Ette kavga büyüyor

Dünyanın en pahalı etini tüketen Türkiye'de et krizi devam ediyor. Türkiye'nin önemli derecede kırmızı et ihtiyacını karşılayan Konya'da ise et fiyatındaki tartışmalar yeni bir boyut kazandı. Besiciler, kasaplar ve lokantacılar kırmızı et fiyatının bu kadar yüksek olmasını farklı nedenlere bağlıyor. Besiciler aracıları suçlarken, kasaplar kesilecek hayvanın kalmadığını iddia ediyor. Et fiyatının bu kadar yüksek olması lokantacıları olumsuz etkiledi. Esnafa göre fiyatların yüksek olması Konya merkezde kesimhanelerin bulunmaması. Ortak görüş ise kırmızı et fiyatının yaz mevsimine doğru 40 liraya yükseleceği şeklinde. Konya'da dana karkas yağsız 21 liradan kesilirken, tüketici kırmızı etin kilosunu 33 liraya alıyor. Etin fiyatından dolayı vatandaşın alım gücü de düştü. Artık kırımızı eti alabilmek lüks tüketim haline geldi.

İTHAL ET ÇÖZÜM DEĞİL

Geçen yıl Ramazan Bayramı'ndan sonra ete 1 lira zam yapıldığını kaydeden Konya Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı Nazif Karabulut, etin üreticiden tüketiciye gelinceye kadar fiyatının afaki derecede yükseldiğini söyledi. Aynı durumun sebze-meyve içinde geçerli olduğunu belirten Karabulut, “Antalya'dan 30 kuruşa çıkan domates Konya'da 4 liraya satılıyor. Tüm alanda bu aracılar durdurulmalı. İstanbul'un et ihtiyacını Konya karşılıyor. Buradan çıkan fiyat ile İstanbul'daki fiyat arasında uçurum var. Et bize 19 liradan geliyor ve biz 21 liraya mal ediyoruz. Buna rağmen etin fiyatı 33 liraya çıkıyor. Artık devlet bu işe el atmalı. Kasaplardaki ete tüketiciler çok yüksek fiyattan alıyor” dedi.

Kasapların ithal et istediğini de iddia eden Karabulut, bunun kalıcı bir çözüm getirmeyeceğini söyledi. İthal etin gerçekleşmesiyle birlikte Türk üreticisinin zarar edeceğini ve besi hayvancılığı yapmaktan vazgeçeceğini belirten Karabulut, “2010 yılında ithal et geldikten sonra Türkiye'de besi hayvancılığı üretimi biranda düştü. İthal et kalıcı çözüm getirmiyor. 1 yıl fiyatlar sabit tutulur ondan sonra dışa bağımlı hale gelinir. Hayvanın olmadığını söylüyorlar ama Konya'da geçen yıl 150 bin dana kesildi. Danalara destek verildiği için kayıt altına alınıyor. Daha inek ve düve kesimleri var. Küçükbaşlar da var. Fiyatların yüksek olması hayvan olmamasından kaynaklanmıyor. Aracılara önlem alınmalı” diye konuştu.

30 KASAP İFLAS ETTİ

Nazif Karabulut'un açıklamalarının gerçeği yansıtmadığını iddia eden Kasaplar Odası Başkanı Davut Balbaloğlu ise, “Kasaba kırmızı et sanki 21 liradan giriyor da biz 33 liraya satıyoruz. Böyle bir imaj yarattı. Bir hayvanın yüzde 20 kemik firesi, yüzde 8 sinir firesi yüzde 3 de işleme firesi vardır. Bunları biz çöpe atıyoruz. 100 kiloluluk bir hayvandan bize 69 kiloluk bir et kalır. Buna göre kasaba et 28 liraya geliyor. Dükkan kirası, işçilik ve diğer giderler dikkate alınmıyor. Kasap şu an maliyetine et satılıyor. Bu fiyattan memnun değiliz. Esnaf şu an çok zor durumda. Besici ile kasap bir ailenin 2 kardeş gibidir. Nazif Başkan'ın açıklamalarına üzüldüm. Ciddi anlamda et sıkıntısı yaşanıyor. Hayvan varsa fiyatlar neden yükseliyor. Kurban Bayramı'ndan bu yana 30'un üstünde kasap, dükkanını kapattı” ifadelerini kullandı. Dünyanın en pahalı etini de Türkiye'nin tükettiğini kaydeden Balbaloğlu, şunları söyledi: “Dünyada en pahalı et 7 Avro'ya satılırken, bizde 15 Avro'ya kadar yükseliyor. Üreticiye mal başı destek veriliyordu. Bu destek de düşürüldü. Bu destek en azından yemde de verilebilir. Bu konuya el atılmalı. Türkiye'deki tüm kasap esnafı zor durumda. Aracı denilen arkadaşlarımız da sabahın 5'inde kalkar, müstahsilden malı alır. Mezbahada kestirip bize getirir. Bu da kilo başına 50 kuruş alır. 5 lira gibi bir rakam asla dönmez. Et temin etmekte biz sıkıntı yaşıyoruz. Talep artınca karkas etin kesimi yükselecektir. Biz bunu istemiyoruz. Bu fiyatlarla şu an biz zarar ediyoruz.”

HALKA AÇIK KESİMHANE AÇILMALI

Konya Esnaf Odaları Birliği (KONESOB) Başkanı ve Lokantacılar Odası Başkanı Ali Osman Karamercan da, geçmiş yıllarda Kurban Bayramı'ndan sonra et fiyatlarında düşüş yaşandığını bu sene ise aksine fiyatların yükseldiğini söyledi. Bu fiyat artışının lokanta esnafını ve vatandaşı olumsuz etkilediğini kaydeden Karamercan, “Lokantaların ham maddesi ettir. Lokantacı esnafı fiyattan oldukça rahatsız. Tahminimize göre önlem alınmazsa Mart ve Nisan'da etin karkas kesimi 25 lirayı bulur. Bu fiyat artışı her kesimi olumsuz etkiler. Bundan dolayı ithal et için müracaat etmeyi planlıyoruz. Esnaf, bu fiyatlarla zam istemek zorunda kalacak. Zam olursa da satışlar düşecek. Önlem almak şart oldu. Önümüzdeki günlerde düğünler başlayacaktır. O zaman talepten dolayı fiyatlar tekrar yükselir” dedi. Konya'da kesimhanenin de olmadığını hatırlatan Başkan Karamercan, “Konet'in satılmasının ardından kesimhane halka kapandı. Köyden gelen herkes malını getirip satıyordu. Artık bu kalktı. Kasaplar ilçelerden getiriyor artık. Konya merkezde kesimhane olmadığı için ilçelere gidip gelmek masrafa giriyor. El ele verip Konya'ya güzel kesimhaneler yapılmalı. Ama halka açık olması gerekiyor. İlçelerden getirmek maliyeti bir kat daha artırıyor. Konya'da özel şirketlerin kesimhaneleri var ama halk bundan yararlanamıyor. Et fiyatının bu şekilde devam etmesi durumunda 1 kilo kıyma 35 liraya kadar yükselir” açıklamasını yaptı.

MEHMET AKİF SÜTÇÜ merhabahaber.com