Enerjide söz sahibi bir ülke: Slovakya

İBRAHİM BÜYÜKEKEN SLOVAKYA İZLENİMLERİ-2

Orta Avrupa'nın genç ülkesi Slovakya, enerji sektöründe oldukça iddialı. Slovakya hem nükleer ve hem de termik santrallere sahip bir ülke. Enerjide iddialı bir halk olan Slovaklar, Karapınar'da kurulması planlanan termik santrale de talip

SLOVAKLAR KARAPINAR'DA ÇOK ISRARLI

Orta Avrupa'nın küçük ülkelerinden biri olan Slovakya, enerjide iddialı bir ülke. Slovakya, kömür ve linyitten ülkenin ülkenin toplam enerji gereksinimlerinin önemli bir kısmını karşılıyor. Özellikle termik santral teknolojisinde oldukça iddialı olan Slovakya, Karapınar'da kurulacak olan 5 bin megavatlık termik santrale de talip. Slovakya'nın HPP şirketi termik santral için 10 milyar dolarlık teklifte bulunmuştu. Proje ile ilgili ihale süreci devam ediyor. Slovaklar ise Karapınar'da kurulması planlanan termik santral ihalesini almakta çok ısrarlı.  Slokvakya Başbakanı Robert Fico,  mart ayında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a gönderdiği resmi mektupta, yatırıma talip olduklarını belirtmişti. Slovakya Başbakanı Fico, “Para hazır, yatırıma talibiz” diye mektup yazarak, termik santralde ısrarcı olduklarını vurgulamıştı.  Hükümetin başlattığı yerli kömür hamlesi dünyanın gözünü Türkiye’ye çevirdi. Konya-Karapınar’da yapılması planlanan 5 bin megavatlık kömür santralı için Suudi Arabistan ve Slovak-Tayland Konsorsiyumu müzakerelerde son viraja girdi. Konya-Karapınar sahasında 10 milyar dolar yatırımla, elektrik kurulu gücünün yüzde 8′ini oluşturacak 5 bin megavatlık elektrik santralı inşa edilmesi planlanıyor. Saha için Suudi Acwa ile Slovak HPP ve Taylandlı SINGA grupları masada son aşamaya geldi.

2 ADET NÜKLEER SANTRALE SAHİPLER

Slovakya'nın neredeyse her şehrinde termik santral bulunuyor. Slovaklar, hem kendileri için enerji üretiyor hem de komşu ülkelere enerji satıyor. Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan gerilimin ardından Slovakya, zor durumda kalan Ukrayna'ya ciddi oranda enerji satışı yaptı. Ülkenin en önemli geliri enerji ve tarım sektöründen geliyor. Çekoslovakya zamanında sanayi yatırımları Çek Cumhuriyetina yapılırken, Slovakya ise daha çok tarımsal üretimle ve enerji sektörüyle geçimini sağlamış.  Özellikle Batı Avrupa’da tüketilen  doğal gazın yüzde 25’i Slovakya topraklarından geçen transit hatlar sayesinde bölgeye ulaştırılmaktadır. Bu  oran aynı zamanda Rusya’nın Batı Avrupa’ya  ihraç ettiği doğal gazın da yüzde 70’ini oluşturuyor. Ülkenin doğal gaz ve enerji pazarı kademeli olarak özelleştiriliyor. Özelleştirmelerin önemli bir kısmı Almanların lehine işliyor. Termik santralleri Alman şirketleri bir bir satın alıyor. Slovakya’da iki nükleer santral  bulunuyor ülkenin elektrik enerjisi üretiminin yüzde 60’ı bu santrallerden karşılanıyor.

IRKÇILIĞIN PENÇESİNDEKİ ÜLKE

Avrupa'nın genelinde artan ırkçılık ve yabancı düşmanlığı Slovakya'da zirve yaptı. Tarih boyunca başka ülkelerin hakimiyeti altında kalan Slovakya'da son yıllarda ırkçılık, yabancı düşmanlığı, İslamofobia ve anti-semitizm ciddi bir şekilde arttı. Bugüne kadar kapalı bir toplum Slovaklar, AB üyeliğiyle birlikte başka halklarla da tanışma fırsatı buldu. Slovakya'da sadece siyahi vatandaşlara değil Romanlara, Macarlara ve Türklere yönelik de ırkçı saldırılar yapılıyor. Slovakça konuşmayan ve biraz esmer olan insanlara sözlü ve fiziki saldırı özellikle Bratislava'da çok yaygın. Irkçılığa en çok maruz kalan halk ise Romanlar. Genel olarak her ülkede en çok itilen kakılan toplum Romanlar. Romanların yüzde 47'si, son 1 yılda  içinde en az bir kez ırkçı saldırının kurbanı olmuş. Slovakya'nın güneyinde Macaristan sınırı yakınlarındaki Szered kasabasında Romanların yaşadığı semt beton duvarlarla çevrilmiş durumda. Avrupa'da Berlin Duvarı'nın yıkılmasının ardından yapılan tek duvar bu kasabada bulunuyor. Dünyada ise İsrail'in Filistinlilere yaptığı duvar tek örnek olarak karşımıza çıkıyor.  Szered Belediyesi tarafından semtlerinin kalın duvarlarla çevrildiğini açıklayan Romanlar, ırkçılık yaptığı gerekçesiyle belediye başkanını ve belediyeyi AB yetkililerine şikayet etti. Fakat bir sonuç çıkmadı.

MACAR AZINLIĞA CİDDİ BASKI VAR

Slovakya'da Macarlara yönelik de baskılar artıyor. Slovakya'da kamu kurumlarında Macarca konuşmak yasak. Slovakya'da yapılan uluslararası futbol maçlarında siyahi futbolcular sık sık ırkçı tezarühatlara maruz kalıyor. Yeni Slovak gençler, ülkeyi ziyarete gelen Arap, Türk ve Afrikalı turistlere bile saldırıyor. Slovaklar, uzun zaman birlikte yaşadıkları Çeklerden de oldukça rahatsız. Çeklerin kendilerini küçük gördüğünü iddia eden Slovaklar, Çeklerden pek haz etmiyor. Özellikle Başkent Bratislava'da aşırı sağcı gruplar zaman zaman yürüyüşler yaparak, polisle çatışıyor. Slovakya, Türk ve Arap turistler için hatta Yahudiler için bile güvenli bir ülke değil. Her an bir köşede ırkçıların saldırısına uğrayabilirsiniz.