Şevki Çobanoğlu

Şevki Çobanoğlu

Ekonomik İşbirliği Teşkilâtı (ECO)

Ekonomik İşbirliği Teşkilâtı (ECO)

Kuruluşu: 1964 yılında, Türkiye, İran ve Pakistan tarafından Kalkınma İçin Bölgesel İşbirliği (RCD= Regional Cooperation and Development) Teşkilâtı kurulmuştur. Faaliyetleri 1979 yılına kadar devam etmiştir. 1979 yılında İran İslâm Devriminden sonra RCD’nin faaliyetleri durdurulmuştur.

27 Ocak 1985 tarihinde RCD’nin yerine Ekonomik İşbirliği Teşkilâtı (ECO=Economic Cooperation Organization) adı altında faaliyete geçmiştir.

Amacı: Üye ülkeler arasında altyapı, tarım, teknik, teknolojik ve ekonomik alanlarda işbirliğini geliştirmek.

Üye Ülkeler: Türkiye, İran, Pakistan, Afganistan, Tacikistan ve Türk Cumhuriyetleri; Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan.

18-29 Kasım 1992 tarihinde Türkiye, İran ve Pakistan tarafından İslâmabad’da yapılan Bakanlar Konseyi toplantısında, Afganistan, Tacikistan, Türk Cumhuriyetleri; Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan’ın katılımı ile üye sayısı 10’a çıkmıştır. ECO’ya üye olan ülkeler 7 milyon metrekarelik bir alanda, yaklaşık 350 milyon nüfusa sahiptirler.

Yapısı: ECO, Bakanlar Konseyi, Temsilciler Konseyi, Bölgesel Plânlama Konseyi ve Sekreterya’dan oluşmaktadır.

Zirve: Zirve toplantıları, 1992 yılından itibaren iki yılda bir yapılmaktadır. Üye ülkeler zirve toplantılarına, Devlet Başkanı, Cumhurbaşkanı ve Başbakan düzeyinde katılmaktadırlar. ECO Zirvesi, bölgesel danışma, koordinasyon ve diyalog için bir forum durumundadır.

Bakanlar Konseyi: 1977 yılında imzalanan İzmir Anlaşması ile belirlenen en üst karar organıdır. Üye ülkelerin Dışişleri Bakanlarından oluşur. Yılda en az bir kez toplanır. Olağanüstü durumlarda da toplantılar yapılmaktadır.

Faaliyet Alanları ve İşbirliği: ECO üyesi ülkeler arasında ulaştırma, haberleşme, ticaret, sanayi, tarım, enerji, madencilik, yatırım, sağlık, eğitim, bilim, kültür, çevre ve uyuşturucu kontrolü gibi pek çok alanda işbirliği yapılmaktadır.

Askeri Birlik: Türk dünyası, ekonomiden sonra ortak askeri bir birlik etrafında da bir araya gelmiştir. Askeri birlik, ilk etapta Türkiye, Azerbaycan, Kırgızistan ve Moğolistan tarafından TAKM adı ile 25 Ocak 2013 tarihinde Bakü’de kurularak faaliyete başlamıştır. Dört ülkenin toplam asker sayısı 2 milyon 800 bindir.

Teşkilâtın temelleri Türkiye'de atılmıştır. 2011 yılında Ankara'da alınan kararla Avrasya Askeri Statülü Kolluk Kuvvetleri’nin oluşturulması gündeme gelmiştir.

Avrupa ve Akdeniz Jandarmalar ve Askeri Statülü Kolluk Kuvvetleri Birliği’ne alternatif olması düşünülen teşkilât, ilk toplantısını 25 Ocak 2013 tarihinde Bakü’de gerçekleştirmiştir. Toplantıya Türkiye, Azerbaycan ve Kırgızistan’dan askeri yetkililer katılmıştır. Moğolistan Jandarma Genel Komutanı elverişsiz hava şartları sebebiyle ilk toplantıya katılamamıştır.

Toplantıda “Avrasya Askeri Statülü Kolluk Kuvvetleri Teşkilâtı”nın kuruluşu resmen ilân edilmiştir. Teşkilâtın amacı, Türk Cumhuriyetleri arasındaki askeri işbirliğini kuvvetlendirmektir. Teşkilâtın ana karargâhı Ankara’da bulunacaktır.

Üyeler arasında karşılıklı bilgi ve tecrübe değişimini amaçlayan ve bölgedeki bütün ülkelere açık teşkilâtın ismini, kurucu üye ülkelerin baş harflerinden alan "TAKM", sembolü ise “at” olarak belirlenmiştir. TAKM, Türk dünyasında “ilk askeri ortak yapı” olma özelliğini taşıyor.

İran Savunma Bakanı Vahidi, 27 Ocak 2013’de yaptığı konuşmada İslâm ülkeleri arasında ortak askeri birlik kurulması teklifinde bulunduklarını belirtmiştir. Vahidi, “İslâm Askeri Birliği” kurulmasını teklif ederek, “İslâm ülkeleri, dünyada üçüncü derece güç olarak telakki edilmemeli. İslâm ülkeleri, dünyadaki güç dengelerinin birincisi olmalı. İslâm ülkeleri, imkân, potansiyel ve sahip olduğu değerleri kullanarak öyle bir noktaya gelmeli ki saldırgan güçler, İslâm topraklarına saldırıyı akıllarından bile geçirmemeli” demiştir.

İslâm ülkeleri arasında kurulacak olan ortak askeri birliğin bütün İslâm ülkelerini kapsaması gerekir.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Şevki Çobanoğlu Arşivi

Vergi

31 Mayıs 2014 Cumartesi 06:00
SON YAZILAR