Davutoğlu’ndan Yıldırım’a… Dış politika tepetaklak!

İsrail’le Mavi Marmara anlaşması, Rusya ve İran’la Moskova’da imzalanan Suriye uzlaşma metninden sonra, son halka olarak Irak kaldı. Türkiye, 1700 kilometreye ulaşan, Irak, Suriye ve İran’la olan sınırını güvenceye almak için, son yıllarda büyük gerginlik yaşadığı Bağdat yönetimi ile de “yeni sayfa açma” kararı aldı. Irak’ya “yeni sayfa”, Başbakan Binali Yıldırım’ın Bağdat’a yapacağı ziyaretle açılacak.

CUMHURİYET DIŞ POLİTİKASINA DÖNÜŞ

Başbakan Binali Yıldırım’ın Bağdat’a yapacağı ziyaret, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda, bizzat Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın başkanlık ettiği Bakanlar Kurulu toplantısının ardından kamuoyuna açıklandı.
Yıldırım, 5-6 Ocak tarihlerinde Bağdat’a gidecek. Yıldırım’ın ayrıca, Türkiye ile Irak sınırının büyük bölümünü kontrol eden, Kuzey Irak Kürt Bölgesel yönetimini de ziyaret etmesi planlanıyor.

Yıldırım’ın bu ziyareti, Türkiye Cumhuriyeti’nin Atatürk döneminden bu yana uyguladığı, komşularla “devletten devlete ilişki” politikasına dönüşün son halkasını oluşturuyor. Bu çerçevede, Binali Yıldırım
hükümeti göreve geldiğinden bu yana “devletten devlete ilişki” adına şu adımları attı:

İSRAİL’LE BARIŞMA: Davutoğlu’nun dışişleri bakanı olmasıyla birlikte İsrail devletiyle olan ilişkilerde gerginlikler başlamış, AKP hükümeti Türkiye’nin resmen “Filistin Devlet Başkanı” olarak tanıdığı Mahmut
Abbas’la ilişkilerinin önüne, Gazze’yi kontrol eden Hamas’la ilişkileri koymuştu. Gazze’ye yönelik İsrail devletinin uyguladığı ambargoya da siyasi mesajlarla karşı çıkılmış, Mavi Marmara gemisi de bu ambargoyu “tek taraflı” olarak delmeye kalkınca, İsrail ilişkilerinde kriz yaşanmıştı.

Yıldırım hükümetinin dış politikada yaptığı önemli değişikliklerden biri, İsrail ile olan gerginliği bitirmek oldu. Bu amaçla yapılan anlaşmada, AKP hükümetlerinin ve Erdoğan’ın “Gazze’ye ambargo
kalkacak” şartı hiç yer almadı. AKP hükümeti “Gazze’ye ambargo kalkacak” şartından vazgeçince de, İsrail ile anlaşma ve diplomatik ilişkilerin yeniden normale dönmesi mümkün oldu.

SURİYE ANLAŞMASI: Yine Davutoğlu’nun önce Dışişleri Bakanlığı, ardından da Başbakanlığı döneminde izlediği Suriye politikası da, Yıldırım hükümeti tarafından sessiz sedasız terk edildi. AKP hükümeti,
Suriye iç savaşının ilk günlerinden itibaren Esad yönetimi karşısında, Muhaliflerin yanında yer almayı tercih etmişti. Ancak Aralık ayında Ankara’da Rus Büyükelçisi Andrey Karlov’a yönelik suikast sonrasında Moskova’da Rusya, İran ve Türkiye Dışişleri Bakanları tarafından imzalanan Suriye anlaşması ile AKP hükümeti “Esad yönetimden derhal gidecek” şartından vazgeçmiş, Esad rejimini, en azından geçiş süreci boyunca “fiili olarak” tanımış oldu.

BAŞBAKAN’IN IRAK ZİYARETİ: Başbakan Binali Yıldırım’ın Irak ziyareti de, Türkiye’nin güney sınırındaki son sorunlu ülke ile “barışma” anlamına geliyor. Türkiye son dönemde Irak’taki Şii ağırlıklı
hükümetlerle sürekli sorun yaşadı. Önce eski Başbakan Maliki, ardından da gelen yeni Başbakan Abadi ile AKP hükümetleri arasında sürekli karşılıklı sert açıklamalar ilişkilere damgasını vurdu. Bağdat
yönetimi Ankara’daki AKP hükümetini, Irak’ta merkezi yönetim yerine fraksiyonlarla iletişim kurarak, Irak’ın içişlerine karışmakla suçladı. Ankara ise bu suçlamaları sürekli reddetti.

Irak’ta merkezi yönetimle son olarak “Başika” krizi yaşandı. Musul’da valilik yapan Sünni Nuceyfi’nin isteği üzerine Başika’da bir eğitim kampı kuran Türkiye, daha sonra Bağdat yönetiminin “kampı kapatın” taleplerine, “Başika kampı Iraklıların isteği üzerine kuruldu” gerekçesiyle karşı çıktı. Şimdi Başbakan Yıldırım’ın Bağdat ziyaretiyşe AKP hükümeti yeniden Irak merkezi hükümeti ile “devletten devlete” ilişki dönemine dönüş yapacak.